Ngăn ngừa vi phạm ở lĩnh vực kinh doanh xăng dầu
Thời gian gần đây, các lực lượng chức năng đã triển khai quyết liệt các giải pháp phòng, chống và xử lý những hành vi gian lận trong kinh doanh xăng dầu. Tuy nhiên, một số đối tượng vẫn bất chấp, sử dụng nhiều thủ đoạn, ngang nhiên buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng trên thị trường. Ðiều này gây tổn hại tới quyền, lợi ích chính đáng của người tiêu dùng (NTD), ảnh hưởng tiêu cực đối với các doanh nghiệp (DN) làm ăn chân chính, đồng thời khiến ngân sách thất thu.
Thời gian gần đây, các lực lượng chức năng đã triển khai quyết liệt các giải pháp phòng, chống và xử lý những hành vi gian lận trong kinh doanh xăng dầu. Tuy nhiên, một số đối tượng vẫn bất chấp, sử dụng nhiều thủ đoạn, ngang nhiên buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng trên thị trường. Ðiều này gây tổn hại tới quyền, lợi ích chính đáng của người tiêu dùng (NTD), ảnh hưởng tiêu cực đối với các doanh nghiệp (DN) làm ăn chân chính, đồng thời khiến ngân sách thất thu.
Vi phạm tràn lan
Chỉ trong thời gian ngắn, qua công tác thanh tra, kiểm tra trên địa bàn, lực lượng quản lý thị trường (QLTT) tỉnh Long An đã liên tiếp phát hiện các DN, cửa hàng kinh doanh xăng dầu (KDXD) có hành vi vi phạm. Cụ thể, ba DN có trụ sở tại các huyện Thủ Thừa, Bến Lức và Ðức Hòa vi phạm về kinh doanh xăng E5 Ron 92 có chất lượng không phù hợp quy chuẩn kỹ thuật tương ứng, bán xăng Ron 95 III cao hơn giá niêm yết, mua xăng dầu với đối tượng ngoài hệ thống,... Ba DN nêu trên đã bị xử phạt vi phạm hành chính với tổng số tiền 154,7 triệu đồng, đồng thời, bị áp dụng hình thức xử phạt bổ sung là tước quyền sử dụng giấy chứng nhận cửa hàng đủ điều kiện bán lẻ xăng dầu trong thời hạn một tháng, buộc thu hồi số lượng xăng E5 Ron 92 không đạt chất lượng để tái chế theo quy định. Nghiêm trọng hơn, qua kiểm tra cửa hàng KDXD số 33 (huyện Châu Thành), lực lượng QLTT phát hiện cửa hàng này đang bán hàng cho khách, trong khi giấy chứng nhận đủ điều kiện bán lẻ xăng dầu đã bị Chi cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng (Sở Khoa học và Công nghệ Long An) tước ba tháng, do vi phạm kinh doanh xăng Ron 95 có chất lượng không phù hợp theo quy chuẩn kỹ thuật quy định. Trước lỗi vi phạm này, cửa hàng đã bị xử phạt hành chính 50 triệu đồng và buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm hành chính với số tiền 3,55 triệu đồng, đình chỉ hoạt động hai tháng kể từ ngày quyết định xử phạt vi phạm hành chính có hiệu lực thi hành. Tương tự, qua thanh tra, kiểm tra trên địa bàn, lực lượng chức năng của tỉnh Vĩnh Long đã phát hiện Công ty TNHH MTV Xăng dầu Giang Sơn Thới Hòa (địa chỉ huyện Trà Ôn) bán 3.000 lít xăng Ron 95 III có chất lượng không phù hợp với quy chuẩn kỹ thuật quy định (kết quả thử nghiệm có trị số Octan = 94,0). DN đã bị xử phạt vi phạm hành chính hơn 172 triệu đồng, phạt bổ sung là tước quyền sử dụng giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh một tháng.
Không chỉ kinh doanh xăng dầu không bảo đảm chất lượng, mới đây, lực lượng Công an tỉnh Quảng Ngãi đã triệt phá một vụ chuyên làm giả dầu đi-ê-den. Cụ thể, ngày 7-9 vừa qua, lực lượng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Quảng Ngãi đã bắt quả tang hai đối tượng gồm: Lê Tấn Hùng (52 tuổi, trú huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi) và Nguyễn Tấn Ba, Giám đốc Công ty TNHH Xăng dầu Nga Ba (có trụ sở tại quốc lộ 24B, thuộc địa phận xã Tịnh Ðông) đang bơm chất lỏng chứa trong 14 phuy sắt từ trên xe tải xuống hầm chứa dầu của công ty này. Tại cơ quan chức năng, đối tượng Hùng thừa nhận, số phuy chứa gần 3.000 lít dầu đi-ê-den giả do chính Hùng tự sản xuất để bán lại cho Nguyễn Tấn Ba với giá hơn 10 nghìn đồng/lít. Hiện vụ việc đang được Công an tỉnh Quảng Ngãi tiếp tục điều tra làm rõ và xử lý theo quy định.
Số liệu thống kê của Ban Chỉ đạo chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả tỉnh Thanh Hóa (Ban Chỉ đạo 389) cho thấy, từ ngày 2-10-2019 đến 13-3-2020, các lực lượng trong đoàn kiểm tra liên ngành của tỉnh đã thực hiện kiểm tra tại 96 cơ sở KDXD. Ðoàn kiểm tra liên ngành đã phát hiện chín vụ vi phạm, xử phạt vi phạm hành chính với số tiền hơn 595 triệu đồng. Các hành vi vi phạm chủ yếu là KDXD không phù hợp với quy chuẩn kỹ thuật, thiếu giấy phép KDXD, không đáp ứng tiêu chuẩn về cơ sở vật chất KDXD,... Theo kế hoạch, từ nay đến hết năm 2020, đoàn kiểm tra liên ngành sẽ tiếp tục tiến hành kiểm tra tất cả các cửa hàng bán lẻ xăng dầu trên địa bàn nhằm kịp thời phát hiện các hành vi vi phạm pháp luật.
Tăng cường các giải pháp
Cục trưởng QLTT tỉnh Ðắk Lắk Mai Mạnh Toàn cho biết, từ cuối tháng 3 đến nay, đơn vị đã kiểm tra, xử phạt chín DN KDXD có sai phạm, thu nộp ngân sách gần một tỷ đồng. Các hành vi vi phạm chủ yếu là gian lận về giá, đo lường, bán hàng không lập hóa đơn chứng từ, vi phạm về điều kiện KDXD,… Có ba DN đã bị tước giấy chứng nhận đủ điều kiện KDXD từ một đến hai tháng. Hiện tình trạng vi phạm trong lĩnh vực KDXD ở địa phương diễn ra rất phức tạp. Trong đó, có một số DN đầu mối biểu hiện trốn thuế khi đưa hàng hóa đến các cửa hàng bán lẻ nhưng không sử dụng hóa đơn. Chỉ khi bị kiểm tra, mới điện thoại về DN đầu mối để phát hành hóa đơn điện tử. Do đó, các cơ quan chức năng cần phối hợp chặt chẽ hơn để ngăn chặn DN lợi dụng hình thức sử dụng hóa đơn điện tử để trốn thuế. Mặt khác, lực lượng QLTT cũng triển khai các biện pháp nghiệp vụ để ngăn chặn và xử lý các hành vi vi phạm, nhất là việc các DN cố tình sử dụng hóa đơn điện tử để quay vòng.
Ðánh giá về chất lượng xăng dầu trên thị trường, Phó Tổng Giám đốc Tổng công ty dầu Việt Nam (PV Oil) Nguyễn Anh Toàn cho biết, xăng dầu lưu thông không ngừng, từ nhà máy lọc dầu qua các cơ sở sản xuất, pha chế của DN, thông qua kho chứa, phương tiện vận tải, cửa hàng xăng dầu để bán lẻ đến NTD. Tuy nhiên, khâu phức tạp nhất, tiềm ẩn nhiều nguy cơ nhất chính là việc bán lẻ, nếu không kiểm soát tốt rất dễ bị các đối tượng hám lợi nhuận trà trộn, đưa xăng dầu giả, kém chất lượng vào hệ thống tiêu thụ, kiếm lời bất chính. Chính vì vậy, các DN cần tăng cường giám sát, quản lý hệ thống, các cơ quan chức năng đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra nhằm phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm. Ngoài ra, khách hàng phải là NTD thông thái khi lựa chọn, sử dụng các sản phẩm bảo đảm chất lượng được cung cấp bởi các cửa hàng, đại lý của những DN có uy tín trên thị trường.
Tổng Cục trưởng Quản lý thị trường (Bộ Công thương) Trần Hữu Linh khẳng định, tình hình buôn lậu, gian lận thương mại trong lĩnh vực xăng dầu những năm gần đây có diễn biến tương đối phức tạp, với thủ đoạn ngày càng tinh vi đã gây khó khăn cho công tác kiểm tra, kiểm soát trong lĩnh vực này. Từ đầu năm 2018 đến nay, lực lượng QLTT đã xử lý vi phạm hơn 1.000 vụ việc. Trong đó, tước quyền sử dụng 37 giấy phép kinh doanh, tịch thu sáu cột bơm và một cây xăng. Ðịa bàn gian lận thương mại xăng dầu hiện nay tương đối phổ biến ở một số địa phương khu vực miền Tây Nam Bộ, khu vực Trung Bộ và lác đác một số tỉnh khu vực phía bắc. Qua công tác kiểm tra đã phát hiện các hành vi vi phạm điển hình như bán xăng dầu ngoài hệ thống, KDXD khi giấy chứng nhận bán lẻ xăng dầu đã hết hiệu lực, bán xăng dầu không đạt tiêu chuẩn kỹ thuật, xăng dầu nhập lậu không rõ nguồn gốc,... Hiện lĩnh vực xăng dầu do nhiều đơn vị cùng quản lý nên trong quá trình kiểm tra dễ bị trùng lặp. Do đó, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng chức năng nhằm kiểm soát tốt thị trường. Ngoài ra, DN và NTD cần liên hệ chặt chẽ với các cơ quan chức năng trong việc chủ động phát hiện, tố giác để kịp thời xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật.