Ngang nhiên mở đường lên rừng, khai thác gỗ trái phép

Con đường tự phát được mở lên rừng khi chưa xin phép cơ quan chức năng làm ảnh hưởng đến hệ thống cây rừng, tiềm ẩn nguy cơ sạt lở.

Những ngày gần đây, nhiều người dân ở xã Thạch Lập (Ngọc Lặc) bày tỏ bức xúc khi một người dân địa phương là ông Phạm Văn Quý, sinh năm 1974 ở thôn Thuận Sơn cùng xã thuê máy móc, tổ chức bạt núi làm đường lên rừng và khai thác gỗ. Những người tham gia mở đường còn làm lán trại trên núi để sinh hoạt, lao động trong nhiều ngày nhưng vẫn không bị ngăn chặn. Qua tìm hiểu của phóng viên, ông Phạm Văn Quý chính là “đầu nậu” gỗ trong vùng, hàng chục năm qua chuyên làm nghề buôn bán gỗ.

Vượt gần 4km đường rừng cùng một số người dân địa phương, chúng tôi bắt gặp dấu vết những gầu máy xúc xẻ dọc triền núi Bái Vàn với lớp đất còn nguyên màu mới. Tuyến đường rừng mới mở lởm chởm rộng khoảng 3m này kéo dài gần 1km trên núi cao. Đi dọc tuyến đường, ngổn ngang những cây gỗ lớn nhỏ bị máy đào bới vứt bỏ hai bên. Nhiều gốc cây có đường kính hàng chục cm đến khoảng 1 người ôm đã bị cưa ngang lấy gỗ, dấu tích cả mới lẫn cũ, có cây vẫn còn nhựa chảy ra. Nhiều gốc cây khác đã bị xúc lên khỏi mặt đất, chỉ còn đoạn ngắn lăn lốc quanh khu vực. Ngoài xoan và lát trồng xen của người dân, những cây gỗ lội, gỗ trẩu tự nhiên được khai thác nhiều cùng gỗ tạp.

Dấu tích nhiều cây gỗ nguồn gốc tự nhiên mới bị đốn hạ trên núi Bái Vàn.

Anh Quách Văn Nhường, người dân địa phương, bày tỏ sự bức xúc: "Một phần khu đất rừng vừa bị mở đường và khai thác gỗ, lâu nay gia đình tôi trồng xen cây và trông coi. Trước đây là rừng tự nhiên, nhưng trên cao nên khi giao quản lý không ai nhận. Hơn 10 năm qua, gia đình tôi lên trồng hàng trăm cây xoan, lát xen vào những đoạn rừng nghèo và bảo vệ đến nay. Điều này cả kiểm lâm địa bàn và chính quyền xã đều biết, họ vẫn để gia đình trồng cây, không bị yêu cầu phá bỏ. Thừa nhận là rừng chưa được giao cho ai một cách chính thống, nhưng việc ông Quý ngang nhiên cho người và máy móc đến mở đường, lấy đi nhiều gỗ ở cánh rừng này thì càng sai. Tôi có gọi điện cho ông Quý phản ánh không được mở đường và lấy gỗ ở rừng gia đình đang trông coi, trong đó có nhiều gỗ chính gia đình tôi trồng, nhưng ông ấy vẫn thi công, nói thích thì cứ báo cáo chính quyền”.

Đáng nói hơn, tại đoạn đường mở qua khu đất rừng được giao khoán, chăm sóc cho gia đình ông Phạm Văn Phương ở thôn Thuận Sơn, việc khai thác gỗ càng rầm rộ hơn. Trên khu đất này vẫn còn nguyên 1 lán trại với xoong nồi, bát đũa và nhiều đồ dùng, mà theo nhiều người dân địa phương, đây chính là nơi ở của những người mở đường và khai thác gỗ những ngày đầu tháng 3 vừa qua. Ngay sát lán trại, một số gốc cây đường kính chừng 1 người ôm vẫn còn nguyên mùn cưa xung quanh. Đây là khu rừng được chuyển đổi thành rừng sản xuất từ năm 2016 nhưng gia đình ông Phương hầu như không cải tạo nên cây cối tự nhiên vẫn um tùm, rậm rạp.

Một khúc gỗ còn bỏ lại hiện trường trên núi Bái Vàn.

Giữa khu lán và con đường mới mở là khoảng đất thoai thoải cả nghìn m2 đã bị khai thác trắng những cây gỗ lớn nhỏ và đốt thực bì. Trên nền tro đen của hệ thống cây bụi và than cháy chưa hết, những đống cành cây, thân cây với đường kính khoảng một vài gang tay người lớn còn ngổn ngang. Trên cơ sở những gốc cây bỏ lại hiện trường và chứng kiến việc vận chuyển, nhiều người dân địa phương cho rằng, số gỗ được ông Quý khai thác những ngày đầu tháng 3 đến nay phải hàng chục m3.

Tại mảnh vườn giáp nhà ở gia đình ông Phạm Văn Quý ở thôn Thuận Sơn, chúng tôi ghi nhận vẫn còn đống gỗ tập kết ngổn ngang, cả những tấm vuông vức đã được sơ chế. Ông Phạm Văn Quyển, một người dân địa phương, chia sẻ: Cách đây 1 tuần, gia đình ông Quý mới bán đi 1 xe đầu kéo gỗ với khối lượng hàng chục m3. Một số gỗ khác đã được đưa đến xưởng trong vùng để xẻ...

Phần gỗ còn lại tập kết tại vườn gia đình ông Phạm Văn Quý ở thôn Thuận Sơn, xã Thạch Lập (Ngọc Lặc).

Ông Phạm Văn Huy, Chủ tịch UBND xã Thạch Lập, cho biết: “Chúng tôi cũng mới được phản ánh về vụ mở đường lâm sinh và khai thác gỗ rừng trên địa bàn. Tôi cũng vừa yêu cầu công an xã và cán bộ kiểm lâm địa bàn phối hợp điều tra. Quan điểm của xã là phải làm sáng tỏ vụ việc, lấy lại lòng tin cho Nhân dân”.

Cũng theo ông Huy, khu vực được phản ánh diễn ra sự việc trước đây là rừng tự nhiên giao các hộ quản lý. Từ năm 2016, nhiều diện tích rừng của xã được chuyển đổi thành rừng sản xuất, chỉ còn một số trên cao và vùng núi đá là rừng tự nhiên. Cho dù mở đường lâm sinh và khai thác gỗ trên rừng tự nhiên hay rừng sản xuất mà không báo cáo chính quyền và kiểm lâm, không có kế hoạch cho phép là sai quy định.

Được biết, việc khai thác gỗ có nguồn gốc tự nhiên phải có hồ sơ, được kiểm kê của cơ quan liên quan, đủ điều kiện mới được khai thác. Quá trình khai thác phải có phương án khai thác được cơ quan chức năng cấp phép. Thông tư số 26/2022/TT-BNNPTNT mới được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành ngày 31–12–2022 cũng quy định nhiều nội dung về cấp phép khai thác gỗ có nguồn gốc tự nhiên mà trường hợp đang đề cập chưa được triển khai đúng trình tự thủ tục. Đó là chưa nói, liệu có ai cho phép cá nhân ông Phạm Văn Quý khai thác gỗ đem bán và sử dụng?

Theo ông Mai Xuân Tố, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Ngọc Lặc: “Chúng tôi cũng đang cho cán bộ vào kiểm kê, xác minh cụ thể, khi có kết quả sẽ thông tin cho báo chí sau”.

Báo Thanh Hóa sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc.

Bài và ảnh: Nhóm PV