Ngày 2/4/1975: Giải phóng thị xã Nha Trang và tỉnh Khánh Hòa

Xe tăng quân giải phóng tiến vào giải phóng Nha Trang, Khánh Hòa. (Ảnh: TTXVN)

Hứng chịu thất bại liên tiếp tại Tây Nguyên, quân đội Việt Nam Cộng hòa (VNCH) lùi về chốt giữ đèo Phượng Hoàng (thuộc địa phận tỉnh Đắk Lắk, giáp ranh với Khánh Hòa) nhằm ngăn cản quân giải phóng tiến về vùng đồng bằng duyên hải miền Trung.

Ngày 29/3/1975, Sư đoàn 10 quân ta nổ súng tiến công tiêu diệt Lữ đoàn Dù số 3 của địch ở đèo Phượng Hoàng. Pháo binh quân giải phóng bắn dồn dập vào trận địa quân địch, hỗ trợ cho 3 mũi bộ binh tiến lên áp sát các mục tiêu chính.

Sau những phút choáng váng ban đầu, quân đội VNCH bắn trả dữ dội. Địch điều máy bay tới ném bom vào trận địa của quân giải phóng, nhưng bị pháo cao xạ khống chế buộc phải rút lui.

Trải qua 1 ngày chiến đấu ác liệt, các đơn vị của Sư đoàn 10 quân giải phóng đã loại khỏi vòng chiến đấu 2 tiểu đoàn bộ binh cùng nhiều trọng pháo và xe thiết giáp của địch. Tinh thần binh sĩ quân đội VNCH trở nên hoang mang, dao động.

Đêm 30/3/1975, Lữ đoàn trưởng Lữ đoàn Dù số 3 xin cấp trên cho rút lui để tránh bị tiêu diệt. Phát hiện ý đồ của địch, sáng sớm 31/3/1975, quân giải phóng bố trí sẵn trận địa ở phía đông đèo Phượng Hoàng, chặn đường tháo chạy của lực lượng quân đội VNCH.

Ngày 1/4/1975, các đơn vị của Sư đoàn 10 đồng loạt tiến công tiêu diệt Lữ đoàn Dù số 3 trên đèo Phượng Hoàng. Quân giải phóng mở toang cánh cửa tiến về Khánh Hòa, khiến tinh thần quân địch trở nên mất kiểm soát.

Sáng ngày 2/4/1975, quân giải phóng áp sát thị xã Nha Trang. Binh sĩ, cảnh sát, công chức VNCH vội vã tìm đường tháo chạy. Chiều cùng ngày, Sư đoàn 10 phối hợp với quân dân địa phương tiến vào giải phóng thị xã Nha Trang và các huyện của tỉnh Khánh Hòa.

Ngày 3/4/1975, Sư đoàn 10 tổ chức một lực lượng tiến về giải phóng thị xã và khu liên hợp quân sự Cam Ranh. Kết thúc đợt tiến công giải phóng tỉnh Khánh Hòa, quân ta đã tiêu diệt và làm tan rã lực lượng địch gồm 58.000 quân.

Sau khi giải phóng, Khánh Hòa trở thành bàn đạp quan trọng của quân ta trong Chiến dịch Hồ Chí Minh. Bên cạnh đó, quân và dân Khánh Hòa đã cùng với bộ đội hải quân giải phóng quần đảo Trường Sa vào cuối tháng 4/1975.

PV/VOV.VN