Nghệ An: Gặp khó giải phóng mặt bằng, dự án dở dang 17 năm nguy cơ bị treo tiếp

17 năm sống mòn bên dự án treo

Những ngày cuối tháng 11, PV Báo Xây dựng có mặt trên tuyến đường Lê Mao kéo dài đoạn từ đường Trần Phú đến sông Vinh (phường Trường Vinh, tỉnh Nghệ An). Tại đây, ngoài 1,1km đường nối từ đường Trần Phú tới đường Lê Bá Tùng đã hoàn thành từ nhiều năm trước, vẫn còn đoạn tuyến nối ra sông Vinh khoảng 400m chưa thể thi công.

Tuyến đường Lê Mao kéo dài sau 17 năm mới chỉ hoàn thành được đoạn đường dài 1,1km.

Tuyến đường rộng đẹp được xếp vào hàng nhất nhì đô thị Vinh thành đường cụt. Ở cuối đường là những hàng quán dựng tạm, lụp xụp, nhếch nhác.

Đi sâu hơn theo những con đường nhỏ, phía trong đang còn hàng chục hộ dân thuộc khối Tân Phượng (phường Vinh Tân cũng) đang sinh sống trên phạm vi đất quy hoạch xây dựng đường Lê Mao kéo dài.

Đứng trước ngôi nhà dột nát, vừa trải qua trận lụt hồi đầu tháng 10, bà Trần Thị Oanh (63 tuổi) bức xúc: Nhà này vợ chồng tôi xây năm 1993, đến nay đã 30 năm. Đáng lẽ ra chúng tôi đã xây nhà mới từ lâu rồi, nhưng năm 2003 có quy hoạch dự án làm đường Lê Mao kéo dài nên chính quyền không cho xây. Giờ nhà sắp sập, cũng chỉ được sửa chữa chắp vá, tạm bợ để ở.

Nhà bà Oanh được xây dựng từ năm 1993 đến nay đã xuống cấp nghiêm trọng, mưa lũ ngập cả nửa nhà nhưng không được phép xây dựng hay cải tạo.

Lo nhất là mỗi khi mưa gió, nước ở xung quanh đổ dồn về gây ngập úng kéo dài. Như đợt mưa tháng 10 vừa rồi, nhà tôi bị ngập tới nửa nhà, phải đi sơ tán. Giờ chỉ mong làm sao nhà nước bố trí cho nơi ở mới để dân chúng tôi yên tâm sinh sống.

Cũng ở trong hoàn cảnh tương tự, ông Trần Văn Trường (một hộ dân ở đây) cho biết: Gia đình ở trên khu đất 1.200m2 hơn 40 năm nay. Mấy gian nhà cấp 4 đã xuống cấp nặng nhưng không được sửa chữa vì nằm trong quy hoạch.

Từ khi đường Lê Mao kéo dài thi công đến phía sau nhà và các khu đô thị xung quanh tôn cao nền, mỗi năm nhà tôi ngập lụt từ 2-3 lần, đồ đạc trong nhà cũng xuống cấp, hư hỏng.

Khu dân cư khối Tân Phượng trước đây không mấy khi bị ngập, giờ năm ngập 2, 3 lần, người dân rơi vào tình trạng đi không được, ở cũng không xong.

Mong muốn chung của các hộ dân nơi đây đều là sớm được nhà nước bố trí nơi tái định cư thích hợp, gần với nơi ở cũ để người dân an cư.

"Chính quyền cũng đã mấy lần tổ chức họp với dân và thông báo phương án tái định cư nhưng họ không cho các hộ ở đây được tái định cư tập trung mà phân tán đi các nơi. Tôi nhớ là họ bảo có 8 suất tái định cư ở phía đông Ecopark (cách đây hơn 10km), 5 suất gần hồ nước thải Trung Đô và hơn chục suất cạnh kênh tiêu nước Hưng Hòa; còn lại sẽ bố trí ở Hưng Đông...", bà Oanh nói..

Nguy cơ "treo tiếp" vì mặt bằng

Theo tìm hiểu của PV, dự án đường Lê Mao kéo dài được chia làm 2 giai đoạn. Giai đoạn 1, thi công từ năm 2008, với tổng chiều dài tuyến là 1,5 km. Công trình lúc bấy giờ được đầu tư theo hình thức hợp đồng xây dựng, chuyển giao (BT), do Handico 30 làm chủ đầu tư.

Đoạn gần 400m nối thông ra đến đường ven sông Vinh đã lựa chọn nhà thầu nhưng không thi công được vì vướng mặt bằng.

Thi công được hơn 1km thì dự án gặp vướng trong giải phóng mặt bằng, đồng thời chính sách đầu tư theo hình thức BT bị dừng lại. Năm 2021, UBND tỉnh Nghệ An đã phải chuyển phần còn lại của dự án sang hình thức đầu tư công và giao cho UBND TP Vinh làm chủ đầu tư.

Giai đoạn 2 của dự án là một hợp phần thuộc Dự án Hạ tầng ưu tiên và phát triển đô thị thích ứng với biến đổi khí hậu thành phố Vinh có sử dụng vốn vay Ngân hàng thế giới WB. Dự án triển khai trong khoảng thời gian từ 2025 - 2030, trong đó, đường Lê Mao kéo dài sẽ được làm tiếp với chiều dài khoảng 1,2 km (điểm đầu tại đường ven sông Vinh, điểm cuối tại Quốc lộ 1 tuyến tránh Vinh). Tuy nhiên, hợp phần này sẽ được triển khai chậm lại một nhịp, dự kiến vào giai đoạn năm 2027 - 2030.

Dự án Vinh Heritage bám đường Lê Mao kéo dài, đã thi công xong khối nhà liền kề và biệt thự, nhưng vì chưa có đường, cư dân phải đi vòng theo đường nhỏ qua cầu Tân Phượng.

Ông Nguyễn Thế Anh, Phó Giám đốc phụ trách Ban QLDA khu vực Vinh cho biết: Đoạn 384m còn lại của dự án đường Lê Mao kéo dài giai đoạn 1, trước đây được giao về cho Ban làm đại diện chủ đầu tư. Lúc đó, thành phố bố trí 139 tỷ đồng để triển khai tiếp. Trong đó, chi phí bồi thường, giải phóng mặt bằng là hơn 59 tỷ đồng. Sau khi tiếp nhận, Ban đã tiến hành đấu thầu và lựa chọn nhà thầu. Tuy nhiên, do vướng mặt bằng nên đến năm 2025, nhà thầu vẫn chưa thể triển khai.

"Tháng 7/2025, thực hiện mô hình chính quyền 2 cấp, dự án giai đoạn 1 được chuyển giao về cho UBND phường Trường Vinh. Còn hợp phần đường Lê Mao kéo dài giai đoạn 2 (thuộc dự án WB) được chuyển về Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng các công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn Nghệ An", ông Thế Anh thông tin.

Nói về tiến độ triển khai, ông Nguyễn Ngọc Phong, Phó Chủ tịch UBND phường Trường Vinh cho biết, hiện tại phường mới chỉ tiếp nhận dự án thông qua bàn giao hồ sơ. Muốn thực hiện tiếp thì phải làm thêm một số bước nữa. Chỉ khi 2 bên ký chốt được số lượng và bàn giao xong hiện trạng thì mới đủ căn cứ để triển khai.

Ngoài ra, theo ông Phong, dự án cũng đang còn gặp khó trong công tác giải phóng mặt bằng. Theo tính toán, ở đây có 28 hộ dân với diện tích giải phóng mặt bằng hơn 18.000 m2. Tiến độ GPMB cụ thể thì phải hỏi Trung tâm phát triển quỹ đất tỉnh. Bởi công việc này bây giờ đã được bàn giao về trung tâm.

Ông Cao Quang Trung, Giám đốc Trung tâm phát triển quỹ đất tỉnh Nghệ An cho biết: Chúng tôi đã tổ chức cuộc họp với người dân phường Trường Vinh về công tác giải phóng mặt bằng các dự án, trong đó có dự án đường Lê Mao kéo dài. Tuy nhiên, đang còn vướng rất nhiều thứ, chủ yếu là do giá đất thấp và người dân không đồng ý với nơi dự kiến tái định cư.

Tới đây, Trung tâm sẽ tiếp tục làm song song giữa việc thực hiện các thủ tục trích lục, trích đo liên quan đến bồi thường giải phóng mặt bằng và tuyên truyền thuyết phục người dân.

Đường Lê Mao kéo dài có tổng chiều dài là 2,7km, điểm đầu là đường Trần Phú, điểm cuối đấu nối vào tuyến tránh Vinh. Đây là trục giao thông chiến lược của đô thị Vinh kết nối khu vực trung tâm (bưu điện, công viên trung tâm) ra khu vực vùng ven phía Nam với hàng loạt khu đô thị lớn như: Tecco Vinh Tân, KĐT Sinh thái Vinh Tân (handico), Vinh heritage, KĐT ven sông Vinh (Trí Dương)... Việc tuyến đường chậm thời gian hoàn thành sẽ ảnh hưởng lớn đến các dự án đang triển khai: Vinh heritage, KĐT ven sông Vinh (Trí Dương) vì dân cư sẽ phải đi vòng theo các đường nhỏ.

Văn Thanh