Nghề 'hot' đi làm như đi chơi, lương trăm triệu/tháng vẫn thiếu người làm

Mỗi khi nhắc đến nghề "độc lạ" thu nhập ấn tượng thì không thể bỏ qua nghề chăn cừu ở Thổ Nhĩ Kỳ. Quốc gia này sở hữu đàn cừu nhiều thứ 7 thế giới với hơn 45 triệu con cừu và hơn 10 triệu con dê (theo Worldostats năm 2025) – thì nghề chăn dê và cừu đang trở thành nghề "hái ra tiền".

Nghề chăn cừu ở đất nước này đã trở thành một nghề rất được săn đón với mức lương hàng tháng lên tới hàng trăm nghìn Lira, tương đương từ một trăm đến vài trăm triệu đồng/tháng. Tuy nhiên, công việc này vẫn đang thiếu nhân lực trầm trọng.

Mặc dù nghề chăn cừu lương cao, song công việc yêu cầu phải xa gia đình, ít có kết nối với con người nên không phải ai cũng muốn đảm nhiệm.

Ông Muhammad Yalai, một người chăn cừu địa phương cho biết, vấn đề lớn nhất của họ hiện nay là thiếu nước. Tình trạng này đã kéo dài khoảng ba năm nay. Ngoài ra, ông và các đồng nghiệp còn phải cảnh giác với đàn sói. Nếu có nguy hiểm, họ sẽ bắn 2 hoặc 3 phát súng chỉ thiên, nhưng sẽ không bắn vào bầy sói, vì điều đó sẽ phá hủy hệ sinh thái tự nhiên ở đây.

Đáng chú ý ở phía đông nam Thổ Nhĩ Kỳ có một đồng cỏ cổ xưa trên dãy núi. Những người chăn cừu thường đi cùng đàn gia súc di cư và kiếm ăn, cùng nhau ngắm bình minh và hoàng hôn. Lối sống này đã tồn tại qua nhiều thế kỷ, nhưng giờ đây đang dần biến mất. Và ngành chăn cừu đang rơi vào khủng hoảng thiếu người làm, dù mức lương luôn ở ngưỡng rất cao.

Theo ông Yalai chia sẻ lý do, làm nghề chăn cừu đồng nghĩa với việc phải xa gia đình, bạn bè và cuộc sống quen thuộc trong ít nhất 4 đến 5 tháng. Đó gần như là một cuộc sống cô lập hoàn toàn, vô cùng cô đơn. Có lúc, những người chăn cừu chẳng nói một lời nào cả ngày ở nơi gió hú còn to hơn cả tiếng người.

Vì gia đình điều hành một trang trại nên Yalai phải tiếp tục công việc chăn cừu, nhưng ngày càng ít người trẻ như anh muốn tiếp tục. Để giảm bớt tình trạng thiếu người chăn cừu, Türkiye bắt đầu cho phép các trang trại thuê người lao động nước ngoài chăn cừu vào năm 2025. Hiện tại, ở trang trại của Yalai có 3 người chăn cừu đến từ Syria.

Được biết chi phí trong ngành chăn nuôi ở Thổ Nhĩ Kỳ vẫn rất cao. Ông Albayrak, một nông dân địa phương cho biết, các chi phí thuốc men cho gia súc, điện, dầu diesel, nhân công đều đắt đỏ. Hơn chục trang trại trong khu vực đã phải đóng cửa.

Dù mức lương hấp dẫn nhưng việc không tìm được người làm điều này cũng đẩy giá thịt lên cao.

Đối với Thổ Nhĩ Kỳ, việc chăn thả truyền thống cừu và dê - tận dụng đồng cỏ tự nhiên trên những vùng đất khô cằn không thể trồng trọt - đã giúp biến cỏ dại thành thịt, sữa và len mohair (của loài dê Angora) chất lượng cao. Đây là những mặt hàng xuất khẩu hàng đầu của Thổ Nhĩ Kỳ, có lợi cho nền kinh tế quốc gia này.

Nếu áp dụng chăn thả luân phiên, cải tạo đồng cỏ và kết hợp công nghệ theo dõi GPS đàn, nghề chăn cừu/dê sẽ giúp giảm xói mòn đất, bảo tồn đa dạng sinh học và hạn chế phát thải khí nhà kính so với chăn nuôi công nghiệp.

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng gay gắt, những người chăn dê cừu trên dãy Taurus hay cao nguyên Anatolia không chỉ "hái ra tiền" mà còn đang lặng lẽ bảo vệ hành tinh – một nghề vừa giàu có vừa ý nghĩa cho tương lai bền vững.

Nếu vực lại được nghề truyền thống này, Thổ Nhĩ Kỳ đứng trước tương lai vừa đảm bảo sinh kế, an ninh lương thực và phát triển bền vững.

Trúc Chi (t/h)