Nghệ sĩ Ánh Hoa - Tài năng, nhân cách sống đáng quý

Nghệ sĩ Ánh Hoa tên thật Nguyễn Thị Ánh Hoa, sinh năm 1941 tại Mỏ Cày, Bến Tre. Bà xuất thân trong gia đình có truyền thống theo nghề hát. Cha mẹ của bà là 2 nghệ sĩ cải lương Văn Danh - Ánh Nguyệt. Năm lên 7 tuổi, bà được lên sân khấu thể hiện vai giả trai Na Tra trong vở "Na Tra lóc thịt" của gánh hát Tỷ Phượng. Đến năm 15 tuổi, bà trở thành đào chánh vì hội tụ yếu tố thanh, sắc và thông minh. Dù vậy, hoàn cảnh khiến bà làm đào chánh không lâu. Bà kết duyên với nghệ sĩ cải lương Minh Chí, người có biệt danh "Vua xàng xê". Từ đó, bà chuyển sang nghiệp làm bầu, đồng thời lui về diễn các vai phụ có tính cách độc, lẳng, mụ… Sau khi đoàn hát rã gánh và sàn diễn cải lương gặp nhiều khó khăn, bà chuyển sang bán cơm tấm để nuôi gia đình.

Nghệ sĩ Ánh Hoa đã diễn hàng trăm vai trên sân khấu cải lương. Khán giả nhớ đến bà qua các nhân vật nổi tiếng như: bà lão (vở "Kiều Nguyệt Nga"), bà Hậu ("Qua cầu cay đắng"), bà Năm ("Mẹ vẫn sống trong đời"), bà Tư bán trầu ("Đêm tuyệt mệnh"), bà Lưu ("Kiếp cầm ca"), phu nhân họ Trần ("Lưu gia trang nhuộm máu")… Khi dấn thân sang lĩnh vực điện ảnh, bà được khen ngợi với các vai phụ trong các bộ phim nổi tiếng như "Người tình" (vai bà Đô), "Mùi đu đủ xanh" (bà Ty), "Giã từ dĩ vãng" (mẹ của Hạnh), "Mùa len trâu" (bà Hai), "Cổng mặt trời" (má Hai), "Xóm nước đen" (bà Năm), "Đất phương Nam" (bà Tám Luông)…

Nghệ sĩ Ánh Hoa

Từ khi chồng qua đời rồi 4 người con vì bệnh hiểm nghèo cũng lần lượt rời xa bà, nghệ sĩ Ánh Hoa sống trong cô độc và gửi gắm niềm vui trong từng vai diễn, nhất là những vai bà mẹ mang nhiều tâm trạng, bi kịch trong cuộc sống. Khi sân khấu Vàng được 2 NSND Minh Vương, NSND Lệ Thủy thành lập với mục đích "mỗi suất diễn tặng một căn nhà tình thương cho đồng bào nghèo", bà đã hăng hái tham gia. Bà xuất hiện trở lại trong các vở: "Đoạn tuyệt", "Kiều Nguyệt Nga", "Sông dài"… được khán giả cổ vũ nồng nhiệt. Một thời gian dài bà "đắt show" khi xuất hiện minh họa với vai bà mẹ, bà ngoại trong MV ca nhạc của nhiều ca sĩ trẻ.

Nhờ đó, khán giả biết nhiều hơn về nghệ sĩ Ánh Hoa và yêu kính thái độ nghiêm túc trong lao động nghệ thuật của bà.

Đạo diễn, NSƯT Hồ Ngọc Xum xúc động bày tỏ khâm phục đối với sự chỉn chu trong diễn xuất và chuẩn bị vai diễn của bà. "Chưa bao giờ phải nhắc nhở giờ giấc, chưa bao giờ đoàn phim phải lo phục trang. Chị luôn đến sớm, quá trình nhập vai hết sức tỉ mỉ, chỉ diễn một lần là đạt hiệu quả. Chị là tấm gương lớn cho thế hệ trẻ noi theo từ sàn diễn cho đến phim ảnh" - đạo diễn Hồ Ngọc Xum chia sẻ.

Trong cuộc sống đời thường, bà là mẫu nghệ sĩ sống mực thước, luôn giữ đúng tư chất người của công chúng khi xuất hiện bất cứ nơi nào. Trong lần cuối cùng bà tham dự chương trình "Nghệ sĩ tri âm" do NSND Kim Cương tổ chức nhằm trao quà Tết cho nghệ sĩ lão thành, nghèo khó, bà đã từ chối nhận quà và gửi lời nhắn nhủ chân thành: "Chị Hai Kim Cương hãy dành phần quà của em cho đồng nghiệp khác, vì em ổn hơn, em còn lo được". NSND Kim Cương luôn dâng trào cảm phục mỗi khi nhắc lại lời này của bà.

Dù không còn trên cõi đời, nghệ sĩ Ánh Hoa vẫn sống mãi với những vai diễn khó phai mờ trong lòng người mộ điệu và những bài học quý từ sự nhập vai của bà sẽ là gia tài cho lớp trẻ dấn thân vào nghệ thuật. Biết ơn bà về nhân cách sống và tài năng, luôn âm thầm với vai phụ nhưng khó ai thay thế được.

Bài và ảnh: Thanh Hiệp