Nghệ sĩ đời đầu kể chuyện 'bếp núc' ngành truyền hình

Quán thanh xuân tháng 8 không thực hiện truyền hình trực tiếp như mọi khi do dịch COVID-19 có diễn biến mới phức tạp ở nước ta, nhà sản xuất vì thế tuân thủ không tụ tập đông người nhằm đảm bảo an toàn, sức khỏe cho các nghệ sĩ, khán giả. Chủ đề Bật tivi tìm ký ức tháng 8 giúp người xem có dịp được gặp gỡ, lắng nghe những chia sẻ về chuyện nghề của những người làm truyền hình ở VTV từ ngày đầu tiên cách đây 50 năm. Đó là NSƯT Kim Tiến, nhà quay phim- nhà báo Nguyễn Văn Vinh, nhà quay phim – nhà báo Thùy Vân, phóng viên thời sự Bích Thu, phát thanh viên – nhà báo Bích Ngọc... và cả GS. Nguyễn Lân Dũng.

Các nghệ sĩ, nhà báo và MC Diễm Quỳnh, Anh Tuấn trong chương trình

Nhà quay phim Nguyễn Văn Vinh chia sẻ, thời kỳ đầu làm truyền hình và thực hiện quay phim, ngay cả monitor cũng không có. “Hồi ấy chú Lê Quý phải mang một chiếc xe nôi dành cho trẻ con mà chú phải đi nước ngoài mua để để monitor lên cho phát thanh viên xem. Đấy là một kỷ niệm mà các phát thanh viên và những người làm quay phim chúng tôi thời kỳ đầu không thể nào quên”.

Nhà quay phim Nguyễn Văn Vinh và MC Diễm Quỳnh

Nữ quay phim kỳ cựu Thùy Vân cho biết thêm, những năm 71, 72 mới có hơn 20 tuổi nên ai cũng hăng hái, ham học hỏi. Ngày trước không ai biết truyền hình là gì cả, thế là lãnh đạo đài lúc ấy là ông Trần Lâm (Tổng giám đốc VTV đầu tiên) đã cho mọi người sang Cuba để học. Khi ấy những người như Thùy Vân mới có thầy. “Khi mà tiếp quản miền Nam, tất cả những người làm truyền hình ở miền Bắc vào Đài truyền hình TP. HCM và sử dụng được hết các thiết bị tiên tiến của Mỹ” - bà nhớ lại.

Nhà quay phim Thùy Vân và MC Anh Tuấn

Trong ký ức của PV thời sự Bích Thu cũng lưu giữ những kỷ niệm khó quên. Theo bà, thời gian đầu bà và đồng nghiệp đi quay phim, chủ yếu là phim nhựa. Những thước phim ấy phải trải qua một xưởng in tráng. Khi dựng những cảnh phim thì đạo diễn và biên tập cắt từng cảnh ra, treo lên trên nên khi phát sóng lên truyền hình, những mấu nối ấy bị đứt ra. Vậy là trên màn hình, những người thực hiện chương trình như Bích Thu lại phải để bảng chữ “Xin lỗi các bạn về sự cố”.

Giây phút gặp mặt cảm xúc giữa NSƯT Kim Tiến và nhà quay phim Thùy Vân

NSƯT Kim Tiến

Phát thanh viên Hương Liên

Đối với các phát thanh viên "đời đầu" như Bích Ngọc, NSƯT Kim Tiến họ cũng có các câu chuyện “luyện tập” để lên sóng không phải ai cũng biết. 50 năm trước, theo phát thanh viên Bích Ngọc, phòng phát thanh viên rất ít người. Hằng ngày tập lên hình thì ngồi trước gương, nhìn vào gương và xem đấy là những khán giả của mình. Tập diễn xuất, tập nói để làm sao khuôn hình thấy được miệng phải tươi, dáng vẻ phải thật tự nhiên, gần gũi. Bích Ngọc tập tiếng nữa, phải tập đọc làm sao tròn vành rõ tiếng. Công việc ấy càng làm càng thấy yêu thích bởi sự mới mẻ.

GS. Nguyễn Lân Dũng: Tôi có 10 năm cộng tác và làm chương trình KCT – Khoa học công nghệ trên truyền hình. Tôi rất vui và biết ơn khi tham gia chương trình đó, bởi những câu hỏi của khán giả sau này tôi tập hợp lại cùng phần trả lời của mình, tôi in thành sách và được khoảng 30 tập “Hỏi gì đáp nấy”. Điều này cho tôi rất nhiều niềm vui khi đem những kiến thức phổ cập cho mọi người.

Tôi nhớ có khán giả hỏi “Tại sao con chó ăn bẩn thế mà răng nó trắng thế, nó còn cắn gãy cả xương?”. Tôi trả lời: Cháu ơi tại sao cháu lại so sánh chó với người vì đây là hai loài khác nhau. Nhưng câu hỏi của cháu hay đấy, bây giờ mọi người đang làm i-pốc-xi để mạ lại răng, có khi phải nghiên cứu men răng của chó, trong khi cải tiến răng cũng trắng được như răng chó (cười)

Nữ phát thanh viên - NSƯT Kim Tiến được khán giả cả nước yêu mến bởi giọng đọc trầm ấm, giàu cảm xúc lại cho biết, năm 1970 bà đã xin vào làm phát thanh viên của VTV, nhưng mà... trượt. “Sau đó tôi đi đường vòng, làm việc ở đội múa của ban văn nghệ. Tôi vào trường múa từ năm 13 tuổi, là phát thanh viên của chương trình thuộc chi đoàn thanh niên của trường”. Ngày xưa công việc phát thanh viên không chỉ làm riêng cho thời sự mà làm cho nhiều chuyên mục khác nhau.

NSND Thu Hiền, NSND Trung Đức (đứng giữa) và hai MC của Quán thanh xuân

Lúc mà Kim Tiến trở thành phát thanh viên “đinh” của VTV là bậc đàn chị như Lan Hương đã vào miền Nam. “Chúng tôi như là những người đi khai hoang, chưa ai biết, chưa ai được xem là lên hình thì như thế nào” – NSƯT Kim Tiến chia sẻ - “cái quan trọng nhất, muốn được khán giả yêu mến mình thì mình phải là khán giả đã. Nếu mình thích cái gì thì phải làm cái đấy đầu tiên cho người ta. Nếu tôi là khán giả thì tôi thích một sự khiêm nhường, tôn trọng”.

“Khi nào lên hình mà xấu y như rằng gặp quay phim để cự nự. Anh tổng đạo diễn chương trình Quán thanh xuân hiện nay (đạo diễn Phan Long - Phó trưởng Ban VTV6) chính là người trước đây chuyên "bắt hình" tôi. Hôm nào bắt hình tôi xấu mà gặp tôi ở cầu thang là không ra gì cả” – MC Diễm Quỳnh dí dỏm chia sẻ.

Phạm Hoa