Nghệ sĩ Phương Dung: Làm nghệ thuật phải có nhân cách

.Phóng viên: Khi đại dịch Covid-19 ập đến, một lần nữa sự tương thân tương ái - đã là nét đẹp tiêu biểu của người Việt - được trải rộng. Là nghệ sĩ luôn đi đầu trong hoạt động thiện nguyện, chị trăn trở điều gì?

Nghệ sĩ Phương Dung (Ảnh: THANH HIỆP)

- Nghệ sĩ PHƯƠNG DUNG: Tính đến thời điểm này, chương trình "Thương đời gạo chợ nước sông" của nhóm Ngũ Long Du Ký đã thực hiện được 11 số. Chúng tôi đã đến thăm nhạc sĩ Vinh Sử, người có nhiều sáng tác được công chúng yêu mến. Ông hiện mắc phải căn bệnh kỳ lạ, ngủ không kiểm soát. Chúng tôi cũng đã đến thăm một số nghệ sĩ lão thành. Tôi trăn trở làm sao thực hiện càng nhanh càng tốt để kịp thời chia sẻ với các cô chú nghệ sĩ đã về chiều, đang gặp khó khăn, bệnh tật bủa vây.

.Mấy ngày qua xuất hiện nhiều dư luận khác nhau về việc nghệ sĩ và khán giả, ai mang ơn ai? Chị suy nghĩ gì về điều này?

- Ba thành tố làm nên một suất diễn đó là: sân khấu, nghệ sĩ và khán giả. Để đạt thành công thì cả 3 yếu tố này phải có sự đồng thuận. Không có sân khấu thì lấy gì cho nghệ sĩ diễn, khán giả tới xem?

Vấn đề đặt ra là nghệ sĩ phải có trách nhiệm với cộng đồng và không vô cảm trước ý kiến khen chê. Sản phẩm nghệ thuật là sản phẩm mang tính đặc thù, nó làm đẹp cho tâm hồn và có tầm ảnh hưởng quan trọng đến lối sống con người. Vì vậy, người làm nghệ thuật cần phải có nhân cách và đạo đức nghề nghiệp. Khán giả trả tiền mua sản phẩm, có quyền đòi hỏi chất lượng và cả trách nhiệm của người nghệ sĩ.

.Khi nghe ai đó chê bai hay chỉ trích vai diễn của mình, chị có buồn không?

- Hồi đó khi tôi đi học nghề diễn viên, thầy tôi - cố đạo diễn NSƯT Thành Trí - đã phân tích rất kỹ: "Chớ có vội buồn vì khi buồn, ta sẽ mất bình tĩnh, lúc mất bình tĩnh thì ta không biết lời chê đúng hay sai".

Với tôi, hơn 40 năm gắn bó với nghề, tôi đã học từ nhiều đồng nghiệp. Tôi học ở chị Hai - NSND Kim Cương - luôn rất sáng suốt, bình tĩnh trước những lời khen chê. Lúc còn đang học, may mắn tôi được đưa về đoàn của chị Kim Cương, nói thật là mừng lắm vì không dễ gì một diễn viên trẻ lại được đứng chung sàn diễn với "Kỳ nữ Kim Cương". Cho tới một ngày, má Bảy Nam kêu lại khen, lớp diễn hồi nãy tôi làm rất duyên. Cả đêm tôi thao thức không phải vì lời khen mà vì câu nhắc: "Nhưng ở những suất sau, con tiết chế lại một chút là vừa".

.Có câu "Họa hay phúc đều từ miệng mà ra". Một số nghệ sĩ rơi vào hoàn cảnh "vạ miệng" khiến dư luận chỉ trích thời gian qua, chị nghĩ gì về điều này?

- Là nghệ sĩ, chúng ta nên cẩn thận từng lời nói. Tôi đôi lúc cũng vụng về lắm nhưng càng trưởng thành thì càng suy nghĩ trong cách phát ngôn. Cái này tôi học nhiều từ ông bạn - NSƯT Hữu Châu - luôn rất từ tốn trong phát ngôn. Quan tâm đến cảm nhận của người khác khi nghe mình nói mới thật sự là hành động của người trí tuệ.

.Cho đến thời điểm này, chị có nghĩ mình là người biết buông bỏ những nỗi buồn?

- Nghĩ về hôn nhân, về gia đình, tôi có nhiều nỗi buồn. Nhưng tôi may mắn vẫn còn có mẹ bên cạnh để an ủi, vỗ về, chăm sóc. Nói buông bỏ nỗi buồn thì dễ nhưng làm được rất khó. Mà nỗi buồn âm ỉ, cồn cào, dồn nén trong lòng sẽ cho mình diễn có chiều sâu. Có người nói tôi toàn diễn vai hài, chọc cười khán giả thì cần gì phải có chiều sâu trong tâm hồn. Nhưng trong tiếng cười còn có nước mắt. Đời người có nhiều gánh nặng nhưng quăng xuống hay gánh lên đều do ta lựa chọn. Tôi thích diễn những vai có số phận trái ngang, cười nhưng khóc cả một dòng sông.

.Sàn diễn rơi vào trạng thái tắt đèn, một lần nữa nghệ sĩ phải tạm xa khán giả. Đây là dịp để chị tập trung cho những dự án của nhóm Ngũ Long Du Ký?

- Tôi và các nghệ sĩ: Phi Phụng, Thụy Mười, Diễm Hương, Năm Chà đều nỗ lực tạo ra những sản phẩm trên kênh YouTube để được làm việc thiện nguyện, tiếp tục giúp đỡ những mảnh đời bất hạnh.

Chúng tôi xa sân khấu nhưng bảo đảm được an toàn phòng chống dịch bệnh, cùng xã hội tuân thủ chủ trương của nhà nước. Tôi đã khóc khi nhìn thấy hình ảnh cực nhọc, quên mình của các chiến sĩ, bác sĩ, lực lượng tuyến đầu chống dịch. Vì vậy, chúng tôi xa sàn diễn thì có đáng gì so với sự hy sinh đó.

.Khán giả vẫn nhớ Tào Thị trong phim "Phạm Công - Cúc Hoa", vai phản diện làm nên tên tuổi chị. Phải chăng đó là duyên may?

- Bây giờ nghĩ lại, tôi thấy mình may mắn, chứ hồi đó sau khi phim ra rạp thành công, người ta yêu thương Diễm Hương, Lý Hùng, Thoại Mỹ, Trinh Trinh bao nhiêu thì ghét cay ghét đắng tôi bấy nhiêu. Tôi tâm sự với thầy Thành Trí, ông bảo: "Vậy là con phải mừng, khán giả ghét vai phản diện con đóng là thành công rồi".

THANH HIỆP thực hiện