Nghị quyết 57: tầm nhìn chiến lược trong kỷ nguyên số

Hội nghị toàn quốc quán triệt Nghị quyết số 57 về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Ảnh: Quochoi.vn

Động lực phát triển kinh tế và xã hội

Nghị quyết 57 khẳng định, việc phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là những động lực hàng đầu để cải cách lực lượng sản xuất, hoàn thiện các quan hệ sản xuất và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước. Từ đó, phát triển bền vững kinh tế - xã hội và ngăn chặn nguy cơ tụt hậu của đất nước.

Cùng với đó, Nghị quyết cũng nêu rõ tầm quan trọng của việc xây dựng một thể chế và môi trường thuận lợi cho phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Trong đó, nhấn mạnh vai trò của cả hệ thống chính trị, doanh nghiệp và người dân trong việc tham gia vào các hoạt động này.

Mục tiêu cụ thể đến năm 2030 của Nghị quyết, Việt Nam đạt năng lực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo ở mức tiên tiến, thuộc nhóm dẫn đầu trong nhiều lĩnh vực quan trọng. Kinh phí cho nghiên cứu và phát triển (R&D) đạt ít nhất 2% GDP, trong đó 60% từ nguồn xã hội và 3% ngân sách cho phát triển khoa học, công nghệ và chuyển đổi số.

Nghị quyết cũng nêu 7 nhóm nhiệm vụ, giải pháp, trong đó, nhấn mạnh nâng cao nhận thức, đột phá về đổi mới tư duy, xác định quyết tâm chính trị mạnh mẽ, quyết liệt lãnh đạo, chỉ đạo; phát triển, trọng dụng nhân lực chất lượng cao, nhân tài; thúc đẩy mạnh mẽ hoạt động khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong doanh nghiệp; tăng cường hợp tác quốc tế trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số... Qua đó, tạo xung lực mới, khí thế mới trong toàn xã hội…

Với định hướng chiến lược rõ ràng, Nghị quyết số 57 đặt khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo vào vị trí trung tâm của quá trình phát triển đất nước, góp phần thực hiện khát vọng đưa Việt Nam trở thành nước thu nhập cao…

Đột phá trong tư duy phát triển

Theo GS.TS Trần Tuấn Anh - Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, việc Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 57 thể hiện tầm nhìn chiến lược của Đảng ta trong bối cảnh thế giới đang chuyển mình mạnh mẽ trước Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Nghị quyết số 57 tập trung vào việc giải phóng sức sáng tạo, sức lao động, giải phóng các nguồn lực khác nhau của xã hội để tập trung cho phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, đổi mới phương thức làm việc, tích lũy tư liệu sản xuất mới dựa trên dữ liệu, từ đó đưa Việt Nam nhanh chóng trở thành quốc gia có thu nhập cao, phát triển bền vững.

Có thể thấy, Nghị quyết số 57 như một mũi nhọn tập trung tháo gỡ những điểm nghẽn từ nhận thức chung đến thể chế, nhằm giải phóng sức sáng tạo, sức lao động, giải phóng nguồn lực đầu tư của toàn xã hội cho khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy nhận định, Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị được đánh giá là một bước tiến lớn khi xác định rõ thực trạng, định hướng chỉ đạo cùng những yêu cầu cấp bách trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo. Điểm nổi bật được quan tâm là các chủ trương thúc đẩy hợp tác công tư về phát triển công nghệ chiến lược, tạo cơ chế chấp nhận rủi ro trong nghiên cứu khoa học và bố trí nguồn lực, tạo đà cho khoa học công nghệ phát triển.

Mặc dù lĩnh vực khoa học và công nghệ Việt Nam có nhiều lợi thế như: nguồn nhân lực dồi dào trong các ngành kỹ thuật, công nghệ thông tin, có thị trường rộng lớn, có lợi thế về địa chính trị trong khu vực, nơi kết nối giao lưu, tạo thuận lợi cho phát triển... Song, thách thức đặt ra trước mắt cũng rất lớn. Trước hết là việc đưa Nghị quyết đi vào cuộc sống. Thách thức thứ hai là về tốc độ, thời gian để triển khai Nghị quyết bởi trong bối cảnh thế giới cũng như lĩnh vực khoa học công nghệ phát triển nhanh chóng…

Với sự quyết tâm của cả hệ thống chính trị, sự chỉ đạo quyết liệt, mạnh mẽ của Tổng Bí thư Tô Lâm, thời gian tới, khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia được kỳ vọng sẽ có những bước tiến mạnh mẽ; đưa đất nước phát triển bứt phá, giàu mạnh trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Quỳnh Anh