Nghị quyết 72-NQ/TW: Khơi thông nguồn lực, nâng tầm y tế Việt Nam

Các chủ trương, chính sách từ Nghị quyết số 72-NQ/TW sẽ tạo bước phát triển đột phá cho sự nghiệp bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân. Ảnh: ST

Thể chế, tài chính, nhân lực - ba trụ cột đổi mới từ Nghị quyết 72

Việc Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 72-NQ/TW về một số giải pháp đột phá trong công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân (gọi tắt là Nghị quyết 72) có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Đây là minh chứng cho sự quan tâm sâu sắc của Đảng đối với sức khỏe của nhân dân, hướng tới mục tiêu xây dựng một nước Việt Nam khỏe mạnh, nơi mọi người dân đều được chăm sóc y tế, được sống lâu, sống khỏe, sống an toàn và lành mạnh.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan khẳng định: “Đây là nghị quyết có ý nghĩa chiến lược, toàn diện và lâu dài, mang tính hành động, với nhiều chính sách bổ sung, cụ thể hóa các chủ trương, đường lối trước đây. Quan trọng hơn, nghị quyết đưa ra những giải pháp đột phá nhằm tháo gỡ các điểm nghẽn, nút thắt trong thực tiễn, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước và kỳ vọng của nhân dân.”

Nghị quyết 72 xác định 5 quan điểm, 5 nhóm mục tiêu cụ thể đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; 6 nhóm nhiệm vụ, giải pháp đột phá; đồng thời quy định rõ trách nhiệm trong tổ chức thực hiện. Trong đó, một yêu cầu then chốt là hoàn thiện thể chế, chính sách, tập trung nâng cao năng lực toàn diện của hệ thống y tế, đặc biệt là y tế cơ sở.

Trọng tâm trước mắt là hoàn thiện đồng bộ hệ thống pháp luật và triển khai hiệu quả các quy định liên quan đến bảo vệ, chăm sóc, nâng cao sức khỏe nhân dân giai đoạn 2026-2030. Các luật về dân số, phòng bệnh, an toàn thực phẩm, thiết bị y tế, y học cổ truyền… sẽ được rà soát, sửa đổi và ban hành kịp thời nhằm tháo gỡ khó khăn, đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Song song với đó, các chỉ tiêu về y tế sẽ được ưu tiên trong chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm y tế gắn chặt với phát triển đất nước.

Một trong những điểm nhấn quan trọng khác là đẩy mạnh cải cách tài chính y tế, hướng tới chính sách bảo hiểm y tế (BHYT) toàn dân và bền vững. Đây chính là nền tảng để tiến gần tới mục tiêu “miễn viện phí” cho nhân dân. Theo tinh thần Nghị quyết, ngân sách nhà nước (NSNN) tiếp tục đóng vai trò chủ đạo trong chăm sóc sức khỏe, kết hợp với Quỹ BHYT và các nguồn lực xã hội. NSNN sẽ bảo đảm chi thường xuyên, đầu tư cho y tế cơ sở và y tế dự phòng; đồng thời, có cơ chế tài chính phù hợp để khuyến khích mọi thành phần xã hội đầu tư vào lĩnh vực y tế công.

Song song với tài chính, nhân lực là yếu tố quyết định. Nghị quyết 72 đề ra nhiệm vụ phát triển nguồn nhân lực y tế đồng bộ về số lượng, chất lượng và cơ cấu, nhất là đối với y tế cơ sở, y tế dự phòng, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo. Để làm được điều đó, Nghị quyết nhấn mạnh đến việc có chính sách đột phá về đãi ngộ, lương bổng, phụ cấp đối với cán bộ y tế, đặc biệt là lực lượng trực tiếp làm chuyên môn tại y tế dự phòng và trạm y tế xã ở khu vực khó khăn. Đây không chỉ là động lực giữ chân nhân lực y tế mà còn là yếu tố then chốt nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe nhân dân.

Đưa chính sách đột phá vào đời sống

Với những trụ cột đổi mới nêu trên, Nghị quyết 72 đặt ra yêu cầu phải chuyển mạnh tư duy từ “khám chữa bệnh” sang “chủ động phòng bệnh, chăm sóc sức khỏe toàn diện theo vòng đời”. Đây là sự thay đổi căn bản, mang tính chiến lược, buộc ngành y tế phải tái cấu trúc hệ thống, ưu tiên nguồn lực cho y tế dự phòng, quản lý sức khỏe cộng đồng, nâng cao chất lượng cuộc sống ngay từ gốc.

Nghị quyết 72 đặt ra yêu cầu phải chuyển mạnh tư duy từ “khám chữa bệnh” sang “chủ động phòng bệnh, chăm sóc sức khỏe toàn diện theo vòng đời”. Ảnh: ST

Bộ trưởng Đào Hồng Lan nhấn mạnh, toàn ngành y tế đang triển khai đồng bộ các giải pháp để nhanh chóng đưa Nghị quyết vào thực tiễn, bảo đảm người dân sớm được thụ hưởng chính sách. Nâng cao năng lực hệ thống y tế, nhất là tuyến cơ sở, được coi là nền tảng trong chăm sóc sức khỏe nhân dân. Khi y tế cơ sở mạnh lên, người dân sẽ được tiếp cận dịch vụ y tế kịp thời, công bằng, chất lượng; dịch bệnh được kiểm soát tốt hơn; sức khỏe cộng đồng được cải thiện bền vững.

Đại biểu Quốc hội Lê Văn Khảm - Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội - cho rằng muốn nâng cao hiệu quả y tế cơ sở thì cần một cách tiếp cận quản lý phù hợp, đầu tư mạnh mẽ cả về nhân lực, tài chính, cơ sở vật chất, thuốc men và thiết bị y tế. Nhân lực phải đủ về số lượng, vững về chuyên môn; tài chính phải được đảm bảo để cung ứng dịch vụ y tế công bằng, liên tục; hạ tầng, thuốc, trang thiết bị phải đáp ứng yêu cầu phòng bệnh, chữa bệnh ngày càng cao của nhân dân.

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi số đang là xu thế tất yếu, Nghị quyết 72 còn nhấn mạnh nhiệm vụ phát triển khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo trong y tế. Bộ Y tế xác định chuyển đổi số toàn diện là một trong những đột phá trọng tâm: Triển khai đồng bộ sổ sức khỏe điện tử, bệnh án điện tử, đơn thuốc điện tử; hoàn thiện cơ sở dữ liệu quốc gia về y tế để kết nối, liên thông, quản lý sức khỏe nhân dân suốt vòng đời.

Bộ trưởng Đào Hồng Lan khẳng định: “Khi công nghệ được đầu tư đúng hướng, chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ cao sẽ giúp hệ thống y tế Việt Nam minh bạch, hiện đại hơn. Người dân được chăm sóc sức khỏe thuận lợi hơn, chi phí hợp lý hơn và công bằng hơn. Đó chính là tinh thần của Nghị quyết và cũng là quyết tâm mà ngành y tế đang kiên trì thực hiện.”

Tuy nhiên, để Nghị quyết thực sự đi vào cuộc sống, tránh tình trạng “chính sách tốt nhưng triển khai yếu”, cần sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, các Bộ, ngành, địa phương và người dân. Đi cùng với đó là cơ chế giám sát, kiểm tra chặt chẽ, bảo đảm các giải pháp được triển khai đúng hướng, hiệu quả, tạo ra “luồng sinh khí mới” trong công tác bảo vệ và chăm sóc sức khỏe nhân dân./.

Đ. KHOA