Nghị sĩ Kiev đăng toàn văn đề xuất 28 điểm do Mỹ soạn thảo về hòa bình Nga-Ukraine

Nghị sĩ Ukraine - ông Aleksey Goncharenko đã công bố văn bản được cho là kế hoạch hòa bình mà Mỹ trình cho Kiev trong tuần này.

Trên Facebook, ông Goncharenko đăng tải các ảnh chụp màn hình được cho là của một tài liệu điện tử viết bằng tiếng Ukraine (được đài RT dịch sang tiếng Anh), trong đó nêu chi tiết kế hoạch hòa bình gồm 28 điểm nhằm chấm dứt xung đột giữa Moscow và Kiev.

Trước đó cùng ngày, văn phòng của Tổng thống Ukraine - ông Volodymyr Zelensky xác nhận Mỹ đã gửi cho Kiev dự thảo kế hoạch mới.

Chính quyền Ukraine không tiết lộ nội dung, chỉ nói rằng họ sẵn sàng thảo luận và theo đánh giá từ phía Mỹ, kế hoạch này “có thể giúp thúc đẩy lại tiến trình ngoại giao".

Nghị sĩ Ukraine - ông Aleksey Goncharenko. Ảnh: eurosolidarity.org

Dưới đây là toàn bộ nội dung bản kế hoạch hòa bình 28 của Mỹ do ông Goncharenko đăng tải.

1. Chủ quyền của Ukraine sẽ được xác nhận,

2. Nga, Ukraine và châu Âu sẽ ký một thỏa thuận không sử dụng vũ lực toàn diện. Mọi điểm mơ hồ tồn tại trong 30 năm qua sẽ được coi là đã được giải quyết.

3. Nga được kỳ vọng sẽ không tiến hành hành động quân sự đối với các quốc gia láng giềng và NATO sẽ không mở rộng thêm.

4. Mỹ làm trung gian cho đối thoại giữa Nga và NATO nhằm xử lý các vấn đề an ninh, giảm căng thẳng, bảo đảm an ninh toàn cầu và mở rộng cơ hội hợp tác, phát triển kinh tế.

5. Ukraine sẽ nhận được các bảo đảm an ninh đáng tin cậy.

6. Quy mô Lực lượng Vũ trang Ukraine sẽ bị giới hạn ở 600.000 quân.

7. Ukraine đồng ý ghi vào hiến pháp việc không gia nhập NATO; NATO đồng ý đưa vào điều lệ điều khoản không kết nạp Ukraine trong tương lai.

8. NATO đồng ý không triển khai quân đội tại Ukraine.

9. Máy bay chiến đấu của châu Âu sẽ được bố trí tại Ba Lan.

10. Bảo đảm của Mỹ:

Mỹ sẽ nhận bồi hoàn cho việc đảm bảo an ninh.

Nếu Ukraine tấn công Nga, Ukraine sẽ mất bảo đảm này.

Nếu Nga tấn công Ukraine, ngoài phản ứng quân sự phối hợp và quyết liệt, toàn bộ lệnh trừng phạt toàn cầu sẽ được áp đặt lại; mọi công nhận lãnh thổ mới và các lợi ích khác từ thỏa thuận cũng bị hủy bỏ.

Nếu Ukraine không có lý do chính đáng mà phóng tên lửa vào Moscow hoặc St. Petersburg, bảo đảm an ninh sẽ bị xem là vô hiệu.

11. Ukraine giữ quyền gia nhập EU và sẽ được tiếp cận ưu đãi ngắn hạn với thị trường châu Âu trong thời gian chờ xem xét.

12. Một gói biện pháp toàn cầu mạnh mẽ để tái thiết Ukraine, gồm nhưng không giới hạn ở:

a. Thành lập Quỹ Phát triển Ukraine để đầu tư vào các ngành tăng trưởng cao như công nghệ, trung tâm dữ liệu và trí tuệ nhân tạo.

b. Mỹ hợp tác với Ukraine trong tái thiết, phát triển, hiện đại hóa và vận hành hạ tầng khí đốt, bao gồm đường ống và kho chứa.

c. Khôi phục các khu vực bị chiến sự tàn phá, gồm tái thiết và hiện đại hóa đô thị và khu dân cư.

d. Phát triển cơ sở hạ tầng.

e. Khai thác khoáng sản và tài nguyên thiên nhiên.

f. Ngân hàng Thế giới xây dựng gói tài chính đặc biệt để thúc đẩy các nỗ lực này.

13. Nga sẽ được tái hòa nhập vào nền kinh tế toàn cầu:

a. Việc dỡ bỏ trừng phạt sẽ được thảo luận, thống nhất từng bước và theo từng trường hợp.

b. Mỹ ký thỏa thuận hợp tác kinh tế dài hạn nhằm phát triển song phương trong các lĩnh vực năng lượng, tài nguyên, hạ tầng, trí tuệ nhân tạo, trung tâm dữ liệu, khai thác đất hiếm tại Bắc Cực và các cơ hội doanh nghiệp đôi bên cùng có lợi khác.

c. Nga sẽ được mời trở lại G8.

14. Tài sản Nga bị đóng băng sẽ được sử dụng như sau:

100 tỉ USD tài sản Nga bị đóng băng sẽ được đầu tư vào các chương trình tái thiết Ukraine do Mỹ dẫn dắt; Mỹ sẽ nhận 50% lợi nhuận từ hoạt động này.

Châu Âu sẽ bổ sung thêm 100 tỉ USD để tăng tổng giá trị đầu tư cho tái thiết Ukraine.

Tài sản Nga bị đóng băng tại châu Âu sẽ được giải tỏa.

Phần còn lại trong tài sản Nga bị đóng băng sẽ được đưa vào quỹ đầu tư chung Mỹ-Nga để triển khai các dự án song phương trong những lĩnh vực sẽ được xác định sau. Quỹ này nhằm củng cố quan hệ song phương và tăng lợi ích chung, tạo động lực mạnh để tránh quay lại xung đột.

15. Thành lập nhóm công tác chung Mỹ-Nga về vấn đề an ninh để thúc đẩy và bảo đảm việc thực thi thỏa thuận.

16. Nga sẽ luật hóa chính sách không tấn công châu Âu và Ukraine.

17. Mỹ và Nga sẽ thống nhất gia hạn hiệu lực các hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân và kiểm soát vũ khí, bao gồm START-1.

Các nhóm Ukraine và Mỹ thảo luận về kế hoạch chấm dứt chiến sự giữa Ukraine và Nga ngày 20-11. Ảnh: UKRINFORM

18. Ukraine đồng ý duy trì quy chế phi hạt nhân theo Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT).

19. Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhia sẽ được khởi động lại dưới sự giám sát của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), và lượng điện sản xuất sẽ được chia đều cho Nga và Ukraine (50:50).

20. Hai nước sẽ triển khai các chương trình giáo dục nhằm thúc đẩy sự hiểu biết và khoan dung văn hóa, loại bỏ phân biệt đối xử:

a. Ukraine sẽ áp dụng quy định EU về tự do tôn giáo và bảo vệ các nhóm ngôn ngữ thiểu số.

b. Hai bên dỡ bỏ mọi biện pháp phân biệt đối xử và bảo đảm quyền của truyền thông, giáo dục tiếng Nga và tiếng Ukraine.

c. Mọi tư tưởng và hoạt động mang tính phát xít phải bị bác bỏ và cấm.

21. Vấn đề lãnh thổ:

a. Bán đảo Crimea, các tỉnh Luhansk và Donetsk sẽ được công nhận trên thực tế là thuộc Nga, bao gồm cả sự công nhận từ phía Mỹ.

b. Kherson và Zaporizhia sẽ được “đóng băng” theo đường tiếp xúc, tức là được công nhận trên thực tế theo đường ranh giới hiện tại.

c. Nga từ bỏ những vùng lãnh thổ khác (có thể bao gồm một phần Kharkiv, Sumy và Dnipropetrovsk) mà nước này đang kiểm soát ngoài 5 khu vực chính.

d. Ukraine sẽ rút khỏi phần lãnh thổ họ đang kiểm soát ở Donetsk; khu vực rút quân này sẽ trở thành vùng đệm phi quân sự, được quốc tế công nhận thuộc Liên bang Nga. Nga sẽ không đưa quân vào vùng phi quân sự này.

22. Sau khi đạt đồng thuận lãnh thổ, Nga và Ukraine cam kết không thay đổi thỏa thuận bằng vũ lực. Mọi bảo đảm an ninh sẽ mất hiệu lực nếu cam kết này bị vi phạm.

23. Nga sẽ không cản trở việc Ukraine sử dụng sông Dnepr cho mục đích thương mại, và 2 bên sẽ đạt thỏa thuận về vận chuyển ngũ cốc tự do qua Biển Đen.

24. Thành lập ủy ban nhân đạo để giải quyết các vấn đề tồn đọng:

a. Trao đổi toàn bộ tù binh và thi thể binh sĩ tử trận theo nguyên tắc “tất cả đổi tất cả”.

b. Trả tự do cho toàn bộ dân thường bị giam giữ và con tin, bao gồm trẻ em.

c. Thực hiện chương trình đoàn tụ gia đình.

d. Triển khai các biện pháp hỗ trợ nạn nhân chiến tranh.

25. Ukraine sẽ tổ chức bầu cử 100 ngày sau khi thỏa thuận được ký.

26. Tất cả các bên liên quan trong xung đột sẽ được ân xá toàn diện cho các hành động trong thời chiến và cam kết không khởi kiện hay theo đuổi cáo buộc trong tương lai.

27. Thỏa thuận sẽ có giá trị pháp lý ràng buộc, được giám sát và bảo đảm thực thi thông qua một Hội đồng Hòa bình do cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đứng đầu. Các biện pháp trừng phạt định trước sẽ được áp dụng nếu xảy ra vi phạm.

28. Khi tất cả các bên đồng ý và ký vào bản ghi nhớ, lệnh ngừng bắn sẽ có hiệu lực ngay sau khi 2 bên rút về các vị trí đã thỏa thuận để bắt đầu triển khai thỏa thuận.

DƯƠNG KHANG