'Nghĩa địa' tàu du lịch lớn nhất thế giới nằm ở đâu?

Tính đến năm 2023, có khoảng 454 tàu du lịch các loại hoạt động trên toàn thế giới. Với hành trình vượt qua các đại dương, kéo dài từ 2 ngày đến hơn 10 ngày, các tàu du lịch phải đối mặt với nguy cơ bị nước biển ăn mòn, thời tiết khắc nghiệt và hao mòn trong quá trình vận hành.

Quang cảnh khu vực phá dỡ tàu du lịch taịAlang ở bang Gujarat, Ấn Độ.

Tuổi thọ trung bình của một con tàu khoảng 30 năm, nhưng các yếu tố khác như công nghệ lạc hậu hay những sự cố bất ngờ gây hư hại lớn cũng khiến tàu phải ngừng hoạt động. Đây vốn là cỗ máy phức tạp và theo thời gian nên khi xuống cấp, phương tiện đòi hỏi chi phí bảo dưỡng cao.

Tuy nhiên, không phải tất cả tàu bị loại đều đem đi tháo dỡ. Một số được bán cho các hãng du lịch nhỏ, sau đó được cải tạo và đưa vào sử dụng trở lại.

Những con tàu được quyết định phá dỡ thường được đưa tới xưởng Alang để tiến hành tháo dỡ tàu và bán lại kim loại cùng các linh kiện. Hoạt động từ năm 1983, Alang nằm ở vị trí ở vịnh Cambay thuận lợi nhờ khí hậu, thủy triều và độ sâu mực nước ven bờ.

Alang trải dài trên diện tích 15 km, hiện có 135 cơ sở phá dỡ, tạo việc làm cho khoảng 15.000 lao động và chiếm tới 98% hoạt động tái chế tàu biển của Ấn Độ.

Quy trình tháo dỡ tại Alang chủ yếu dựa vào lao động thủ công.

Đầu tiên là ghi chép, phân loại thiết bị và bộ phận của tàu, bao gồm cả động cơ.

Sau đó, tàu được cắt thành từng mảnh bằng đèn cắt axetylen, máy cơ khí và các dụng cụ khác.

Các mảnh này tiếp tục được phân loại thành kim loại, nhựa, kính...

Riêng thép, vốn chiếm từ 75 - 85% trọng lượng tàu, được xử lý thêm trước khi đưa đi tái chế.

Tùy vào kích thước, một tàu du lịch có thể mất từ vài tuần đến vài tháng để tháo dỡ, tương đương thời gian đóng mới một con tàu.

Phần lớn tàu được làm từ thép và Alang có thể tái chế tới 75% lượng thép thu hồi.

Thép tái chế sau đó được sản xuất thành các sản phẩm như tấm, thanh... dùng trong nhiều ngành khác nhau bao gồm xây dựng và đóng tàu.

Những vật liệu không thể tái chế, độc hại hoặc không có giá trị sẽ được xử lý, loại bỏ chất độc hại và đem đi chôn lấp.

Tàu du lịch biển là một trong những loại tàu lớn nhất thế giới, chi phí đóng mới tàu du lịch vô cùng đắt đỏ, vì vậy tháo dỡ cũng là cách để thu hồi một phần giá trị.

Việc phá dỡ có thể mang lại từ 1 đến 8 triệu USD còn nếu bán tàu nguyên vẹn có thể thu tới 162 triệu USD.

Dù mang lại lợi ích kinh tế, hoạt động của Alang cũng gây nhiều lo ngại về tác động môi trường và sức khỏe con người, đòi hỏi cần có thêm biện pháp để đảm bảo an toàn và phát triển bền vững.

Khánh An