Nghiên cứu: Mạng xã hội khiến niềm tin vào tin tức suy giảm
Một nghiên cứu sâu rộng vừa được công bố đã chỉ ra xu hướng đáng báo động: Niềm tin của công chúng vào tin tức đang ngày càng giảm sút. Đặc biệt, sự suy giảm này rõ rệt hơn ở những quốc gia nơi người dân chuyển từ việc xem tin tức truyền hình sang sử dụng mạng xã hội để cập nhật thông tin.
Nghiên cứu do Richard Fletcher, Giám đốc Nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Báo chí Reuters (RISJ) dẫn đầu, đã phân tích dữ liệu từ 46 quốc gia trong hơn một thập kỷ. Ông và các cộng sự đã phát hiện ra một mối liên hệ chặt chẽ giữa việc giảm sút niềm tin vào tin tức và sự gia tăng sử dụng mạng xã hội như một nguồn tin tức chính.
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cũng lưu ý rằng mối quan hệ này phức tạp hơn chúng ta tưởng. Ở những quốc gia có tự do báo chí cao, người dân thường có xu hướng mất niềm tin vào tin tức truyền thống khi các kênh truyền thông này bị nghi ngờ thiên vị hoặc không trung thực.
Ngược lại, ở những quốc gia có kiểm soát báo chí chặt chẽ, người dân có thể tìm đến mạng xã hội như một nguồn thông tin thay thế, qua đó tiềm ẩn phải đón nhận nhiều thông tin sai lệch, tin giả, qua đó mất niềm tin vào tin tức nói chung.
Sự suy giảm niềm tin vào tin tức là một vấn đề nghiêm trọng, đòi hỏi các nhà báo, các nền tảng truyền thông và các nhà hoạch định chính sách phải tìm ra những giải pháp hiệu quả.
Ngoài việc sử dụng mạng xã hội, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng một số nhóm người có xu hướng tin tưởng tin tức hơn, chẳng hạn như phụ nữ, người cao tuổi và những người không có bằng đại học. Song, mối liên hệ này không phải lúc nào cũng rõ ràng và có thể thay đổi tùy thuộc vào từng quốc gia và thời điểm.
Hoa Kỳ là một ví dụ điển hình về sự phân cực trong niềm tin vào tin tức. Người dân Mỹ thường có xu hướng tin tưởng các kênh truyền thông phù hợp với quan điểm chính trị của mình, dẫn đến sự chia rẽ sâu sắc trong xã hội.
Mặc dù nghiên cứu đã cung cấp những cái nhìn sâu sắc về mối liên hệ giữa việc sử dụng mạng xã hội và niềm tin vào tin tức, vẫn còn nhiều câu hỏi cần được giải đáp. Ví dụ, các nhà nghiên cứu đang tìm hiểu xem liệu những bình luận tiêu cực trên mạng xã hội có ảnh hưởng đến niềm tin của người dùng vào các nền tảng này hay không.
Các chuyên gia nhận định, sự suy giảm niềm tin vào tin tức là một vấn đề nghiêm trọng, đòi hỏi các nhà báo, các nền tảng truyền thông và các nhà hoạch định chính sách phải tìm ra những giải pháp hiệu quả. Việc tăng cường tính minh bạch, đa dạng hóa nguồn tin và xây dựng lòng tin với khán giả là những yếu tố quan trọng để khôi phục niềm tin của công chúng vào báo chí.
