Ngoại hạng Anh sẽ sử dụng iPhone thay VAR để bắt việt vị

iPhone sẽ thay thế công nghệ VAR tại EPL trong giải đấu tới (Ảnh: Wired)

Không giống như các mùa giải trước, Ngoại hạng Anh sẽ sử dụng hệ thống phát hiện việt vị mới với khả năng xác định vị trí chính xác của cầu thủ trên sân, với độ chính xác cao hơn bao giờ hết và tất cả những công nghệ này đều được hỗ trợ bởi iPhone .

Việc Liên đoàn triển khai công nghệ việt vị bán tự động mới này vào cuối mùa giải 2024–25 sẽ mang lại sự xoa dịu cho các cầu thủ và người hâm mộ vốn đang thất vọng vì nhiều năm gặp vấn đề với hệ thống video hỗ trợ trọng tài (VAR) trước đây, từ sự chậm trễ đến lỗi xử lý của trọng tài cũng như những lo ngại về độ chính xác của các quyết định trong trận đấu do hạn chế của công nghệ hiện tại.

Genius Sports và công ty con Second Spectrum, nổi tiếng với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực theo dõi dữ liệu trong bộ môn bóng rổ, sẽ ra mắt hệ thống mới mang tên “Dragon”.

Hệ thống này sẽ sử dụng hàng chục chiếc iPhone, sử dụng camera để quay video với tốc độ khung hình cao từ nhiều góc độ khác nhau. Phần mềm của Dragon được cho là có khả năng giúp điện thoại thông minh giao tiếp hiệu quả cùng nhau để xử lý tất cả dữ liệu hình ảnh được thu thập bởi nhiều camera.

Hơn nữa, ngoài việc sử dụng trong bộ môn bóng đá, phần mềm này cũng có thể đóng vai trò là trình điều khiển các mô hình ghi lại chuyển động trong nhiều môn thể thao khác.

Hầu hết các hệ thống ghi lại chuyển động trong thể thao đều không quá phức tạp và đòi hỏi ít sức mạnh tính toán. Tuy nhiên, khi các truy vấn trở nên phức tạp hơn, gánh nặng công nghệ cũng tăng theo. Mike D'Auria, Phó chủ tịch điều hành mảng quan hệ đối tác thể thao và công nghệ của Genius cho biết: "Có đủ mọi loại tình huống kỳ lạ xảy ra trong thể thao như cầu thủ tụ tập lại, họ chơi chồng chất lên nhau".

Điều đó gây ra "sự che khuất", theo cách gọi của ngành. Ngay cả với khoảng một chục camera, không phải lúc nào cũng có thể hiển thị góc nhìn một cách chính xác nhất.

Được đưa ra vào năm 1883 để ngăn chặn các cầu thủ tấn công gần khung thành đối phương, luật việt vị của bóng đá đã được ra đời. Để xác định chính xác cầu thủ có việt vị hay không, cần phải biết thời điểm bóng được chuyền, cộng với việc liệu cầu thủ tấn công có đứng sau hậu vệ cuối cùng của đối phương vào thời điểm đó không.

Các hệ thống việt vị bán tự động trước đây - như hệ thống được sử dụng tại World Cup 2022 và Giải vô địch châu Âu mùa hè này tại Đức - sử dụng từ 10 đến 15 camera và một cảm biến bên trong quả bóng để theo dõi vài chục điểm trên cơ thể của mỗi cầu thủ. Nhưng chúng thường xuyên bị che khuất và không thể phân tích chính xác những khoảnh khắc thoáng qua này.

Được biết, công nghệ mới áp dụng dựa trên ít nhất 28 điện thoại đời iPhone 14 trở lên đặt xung quanh sân. Thiết bị sẽ được bọc trong vỏ chống nước và được trang bị quạt làm mát để hoạt động thời gian dài. Các máy sẽ quay video tốc độ khung hình cao từ nhiều góc độ khác nhau trên sân và truyền tín hiệu về phòng điều khiển. Vị trí điện thoại của Apple có thể khác nhau ở mỗi sân nhưng đặt cố định khi trận đấu diễn ra, tránh tình huống phải hiệu chỉnh lại phần mềm điều khiển.

Điều làm Dragon trở nên độc đáo là khả năng theo dõi lượng lớn dữ liệu cho mỗi cầu thủ. Hệ thống có thể theo dõi từ 7.000 đến 10.000 điểm trên mỗi cầu thủ, ghi lại các chi tiết như đường nét cơ thể, khối lượng cơ và thậm chí cấu trúc xương. Mức độ chi tiết này giúp đảm bảo các quyết định việt vị chính xác hơn. Hệ thống ghi lại ở tốc độ tới 100 khung hình/giây giúp cung cấp các góc nhìn rõ hơn về thời điểm bóng rời chân cầu thủ chuyền bóng hay vị trí tương quan giữa hậu vệ và tiền đạo.

Sử dụng camera iPhone, Dragon có thể theo dõi từ 7.000 đến 10.000 điểm dữ liệu của mỗi người chơi tại mọi thời điểm (Ảnh: Wired)

Các máy iPhone gửi dữ liệu đến phần mềm AI để phân tích cảnh quay nhằm phát hiện tình huống việt vị. Tuy nhiên, ngay cả với công nghệ tiên tiến này, trọng tài vẫn sẽ là người đưa ra quyết định cuối cùng. Điều đó đồng nghĩa Dragon chỉ hỗ trợ chứ không có nhiệm vụ thay thế hoàn toàn trọng tài.

Ngoài cải thiện độ chính xác, giảm tranh cãi trong các tình huống phát hiện việt vị, Dragon có thể thêm nhiều công dụng khác trong tương lai như tạo ra bản sao kỹ thuật số của các cầu thủ để phân tích hành động. Chúng cũng có thể được sử dụng để hỗ trợ trọng tài trong những tình huống khác trên sân như thổi phạt, rút thẻ.

Công ty phát triển cho biết iPhone ngày nay mạnh mẽ như những siêu máy tính cách đây hơn 20 năm. Trong khi các hệ thống theo dõi quang học hiện đại khác đòi hỏi cáp quang đắt tiền, máy chủ để kết nối hay máy tính có nhiệm vụ quản lý dữ liệu được thu thập, một chiếc smartphone 1.000 USD có thể tự xử lý cả hai nhiệm vụ đó khá tốt.

Đại diện Genius Sports cho biết hệ thống mới được nhiều giải bóng đá lớn khác quan tâm do dễ tùy biến, mức chi phí đầu tư không quá lớn và có thể nâng cấp trong tương lai. Khả năng mở rộng hoặc thu hẹp của Dragon là ưu điểm lớn nhất khi nhóm từng thử nghiệm với một hệ thống ít nhất 10 camera hoặc nhiều nhất 100 camera tại một sân vận động nhưng vẫn đem lại kết quả hoạt động tốt.

Cả đại diện của Genius và EPL đều từ chối cung cấp bất kỳ thông tin hoặc kết quả thử nghiệm cụ thể nào, họ chia sẻ mặc dù thực hiện các cuộc đánh giá hệ thống iPhone song song với VAR, việc so sánh với các hệ thống này vẫn còn khó khăn do có sự khác biệt về số lượng và chất lượng dữ liệu được tạo ra.

Tất nhiên, người hâm mộ và cầu thủ vẫn sẽ là những người đánh giá cuối cùng, họ cần phải xem Dragon sẽ được sử dụng như thế nào để tin rằng nó thực sự tạo ra sự khác biệt.

Theo Wired

Tiến Dũng