Ngoại ô Kyiv vẫn bị bắn phá

Ngày 31/3, quan chức Ukraine nói các hoạt động ném bom vẫn tiếp diễn ở Ukraine, dù trước đó Nga tuyên bố sẽ giảm mạnh hoạt động quân sự xung quanh Kyiv và các thành phố lân cận như “cử chỉ xây dựng lòng tin cho các cuộc đàm phán hòa bình".

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết Ukraine đang chứng kiến “Nga củng cố lực lượng cho các đợt tấn công mới vào Donbas, và chúng tôi đang chuẩn bị cho điều đó”, AP đưa tin.

Tuần qua đã chứng kiến một số cuộc phản công của Ukraine. Lực lượng này đã chiếm lại một khu vực ở vùng ngoại ô Kyiv, cũng như thị trấn chiến lược ở phía đông bắc và tây nam. Sự kháng cự của Ukraine đã ngăn Nga kiểm soát các thành phố lớn, bao gồm cả thủ đô Kyiv, nơi đang có giao tranh ở phía tây bắc và phía đông.

Trong bài phát biểu vào sáng sớm, ông Zelenskiy cho rằng việc Nga chuyển quân khỏi Kyiv và thành phố phía bắc Chernihiv không phải là họ chủ động rút lui, mà là hệ quả từ việc Ukraine phòng thủ.

Trước đó, ông Zelenskiy cho biết không tin lời cam kết của Nga trong việc giảm leo thang giao tranh. Ông cho biết các cuộc đàm phán hòa bình với Nga vẫn tiếp tục, "nhưng hiện tại chỉ là lời nói, không có gì cụ thể".

Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Nga nói rằng Moscow sẽ không từ chối cuộc gặp trực tiếp giữa Ngoại trưởng Sergei Lavrov và người đồng cấp Ukraine, Dmytro Kuleba, “nhưng bất kỳ cuộc đàm phán nào giữa hai bên cũng cần thực chất”.

Khu vực lân cận Kyiv vẫn bị tấn công

Theo nhà phân tích quốc phòng Jack Watling, lực lượng Nga đã mất nhiều khu vực xung quanh thủ đô Kyiv trong những ngày gần đây. Họ đã chuyển sang bao vây thủ đô để rút lui tới các vị trí dễ phòng thủ hơn, theo BBC.

Lực lượng Ukraine đã đẩy lùi thành công quân Nga tại một số khu vực ở ngoại ô Kyiv, bao gồm cả vùng ngoại ô Irpin, khoảng 20 km về phía tây. Điều này khiến pháo binh Nga ở ngoài tầm bắn vào trung tâm Kyiv. Ở phía đông thủ đô, lực lượng Ukraine đã giành lại được xung quanh ngoại ô Brovary, cách trung tâm Kyiv khoảng 20 km.

Ở phía đông bắc, thị trường Chernihiv cho biết các cuộc tấn công vào thành phố này có dấu hiệu gia tăng trong ngày 31/3.

"Bất chấp những lời hứa của phái đoàn Nga về việc giảm cường độ các cuộc tấn công ở Kyiv và Chernihiv, chúng tôi quan sát thấy gia tăng tấn công bằng súng cối và pháo kích”, ông Vladyslav Atroshenko nói. “Trong 24 giờ qua, các bệnh viện đã tiếp nhận 20 người bị thương, cả dân thường và quân nhân”.

Ông cho biết các quan chức đã chứng kiến nhiều máy bay Nga vào không phận Ukraine về phía Chernihiv trong đêm.

Tòa chung cư ở Mariupol bị phá hủy. Ảnh: Reuters.

Trong khi đó, ở phía nam, theo Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW), lực lượng Nga đã tiến sâu hơn vào trung tâm thành phố Mariupol trong thời gian gần đây. Viện này cho rằng Mariupol có thể sẽ thất thủ trong vòng vài ngày tới.

Về phía tây, Nga đã cố gắng tiến về phía Odessa với mục đích cắt đứt quyền tiếp cận của Ukraine với Biển Đen. Nhưng những bước tiến của họ bị đình trệ tại Mykolaiv, nơi quân đội Ukraine đã đẩy Nga trở lại thành phố Kherson.

Quan chức Ukraine cũng báo cáo về các cuộc tấn công lớn ở miền Đông. Trước đó, Nga tuyên bố hiện sẽ tập trung vào việc "giải phóng" khu vực Donbass.

Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Nga Igor Konashenkov cho biết lực lượng vũ trang nước này đã phá hủy các kho nhiên liệu lớn ở 4 thành phố của Ukraine, tấn công chúng bằng tên lửa hành trình chính xác cao, Sputnik đưa tin.

Ngoài ra, quân đội Nga đã bắn rơi 18 máy bay không người lái, trong đó có một chiếc Bayraktar TB2 trên không, quan chức này cho biết.

Nối lại nỗ lực tạo hành lang nhân đạo ở Mariupol

Ngày cuối tháng 3 cũng đánh dấu thời điểm các quan chức Ukraine đạt thỏa thuận với Nga trong việc thiết lập hành lang sơ tán cho dân thường ở Mariupol - thành phố hiện bị bao vây.

Phó thủ tướng Ukraine Iryna Vereshchuk cho biết thông tin Nga chấp thuận đã được Ủy ban Chữ thập đỏ Quốc tế xác nhận. Hai bên dự kiến mở hành lang nhân đạo từ Mariupol qua thành phố Berdiansk, CNN đưa tin.

Bà cho biết Ukraine điều 45 xe buýt đến Mariupol. "28 xe buýt phải có giấy phép đi qua trạm kiểm soát của Nga ở Vasylivka. Ngoài ra, 17 xe buýt đã rời Zaporizhzhia. Chúng tôi sẽ làm mọi thứ để đảm bảo xe buýt đến Mariupol trong hôm nay và đón người rời thành phố”, bà nói.

Trước đó, TASS đưa tin hành lang từ Mariupol đến Zaporizhzhia sẽ mở lúc 10h (giờ địa phương), theo tướng Mikhail Mizintsev, người đứng đầu Trung tâm Quản lý Quốc phòng Quốc gia Nga. Trên đường đi sẽ có một trạm dừng ở Berdyansk gần đó.

“Để hoạt động nhân đạo này thành công, chúng tôi đề xuất thực hiện với sự tham gia trực tiếp của Cao ủy Liên Hợp Quốc về người tị nạn và Ủy ban Chữ thập đỏ Quốc tế”, tuyên bố nêu. Bộ Quốc phòng Nga yêu cầu Kyiv đảm bảo "tôn trọng vô điều kiện" lệnh ngừng bắn.

Bản đồ chiến sự ở Ukraine tính đến ngày 30/3. Nga ngày 31/3 thông báo mở hành lang nhân đạo từ Mariupol đến Zaporizhzhia. Đồ họa: BBC.

Các quan chức Ukraine cho biết khoảng 90% tòa nhà trong thành phố Mariupol đã bị hư hại hoặc không thể ở được sau nhiều tuần bị quân Nga bắn phá dữ dội.

Tất cả nỗ lực viện trợ và sơ tán trước đó nhằm tiếp cận các khu vực do Ukraine nắm giữ ở Mariupol đều thất bại, theo Reuters. Thị trưởng Mariupol trong tuần này cho biết có tới 170.000 cư dân bị mắc kẹt, sống trong cảnh không có điện và nguồn cung cạn kiệt.

"Chúng tôi nấu những gì chúng tôi tìm thấy. Một chút bắp cải, một chút khoai tây, chúng tôi đã tìm thấy tương cà chua, một ít củ cải đường", cựu công nhân Viktor cho biết.

Bà Vereshchuk cho biết hai bên cũng bổ sung thêm các hành lang để cung cấp viện trợ nhân đạo và sơ tán người dân khỏi thành phố Melitopol. Ngoài ra, một nhóm người trên các phương tiện cá nhân cũng rời thành phố Enerhodar đến Zaporizhzhia.

"Quân đội của chúng tôi đã xác nhận và đảm bảo ngừng bắn hoàn toàn", bà Vereshchuk nói. "Vì vậy, lúc 9h, chúng tôi bắt đầu sơ tán”.

Tổng thống Ukraine kêu gọi tăng cường trừng phạt Nga

Cùng ngày, Tổng thống Zelensky đã phát biểu trước Quốc hội Australia, Hà Lan và Bỉ.

Ông kêu gọi Australia tăng cường các biện pháp trừng phạt nhằm vào Nga, đồng thời hỗ trợ thêm vũ khí và xe bọc thép Bushmaster. Ngoài ra, đầu tư và khôi phục phát triển kinh tế sau khi giao tranh kết thúc cũng là điều mà tổng thống Ukraine nhấn mạnh.

Ông Zelensky đặc biệt nói về sự phát triển của các cảng, thành phố trên Biển Đen và xây dựng lại ngành hải quân.

Sau bài phát biểu, Australia thông báo cam kết cung cấp thêm “18 triệu USD hỗ trợ quân sự phòng thủ cho Lực lượng Vũ trang Ukraine”. Gói viện trợ mới gồm mồi nhử chiến thuật, hệ thống máy bay không người lái và phương tiện mặt đất không người lái, khẩu phần ăn và vật tư y tế.

Kêu gọi viện trợ và tăng cường trừng phạt Nga cũng là điều mà ông Zelensky nhắc tới trong bài phát biểu dài 15 phút trước Hạ viện Hà Lan hôm 31/3.

Tổng thống nhấn mạnh Hà Lan cần cứng rắn hơn và ngừng nhập khẩu năng lượng từ Nga, đồng thời hỗ trợ Ukraine trong tiến trình gia nhập EU.

“Ukraine cảm ơn sự hỗ trợ của quý vị, nhưng chúng tôi cần nhiều hơn nữa. Chúng tôi cần vũ khí để giành lại quyền kiểm soát các thành phố. Tôi hy vọng (Hà Lan) có thể giúp chúng tôi giành chiến thắng”, ông nói.

Tổng thống Ukraine Zelensky phát biểu trước Hạ viện Hà Lan hôm 31/3. Ảnh: AFP.

Khoảng 20% khí đốt tự nhiên của Hà Lan đến từ Nga - đối tác thương mại quan trọng của Hà Lan trong những năm gần đây. Hà Lan, cùng với các nước EU, bao gồm cả Đức, đang tìm kiếm các nguồn cung năng lượng khác, nhưng lựa chọn thay thế ngay lập tức rất khan hiếm và hạn chế.

Từ khi chiến dịch quân sự của Nga bắt đầu, Tổng thống Zelensky đã phát biểu trước 16 nước. Ông lần đầu phát biểu trước Nghị viện châu Âu vào ngày 1/3, tiếp theo là Quốc hội Vương quốc Anh vào ngày 8/3.

Sau đó, vài ngày một lần, bài phát biểu của tổng thống Ukraine xuất hiện ở Ba Lan, Canada, Mỹ, Đức, Thụy Sĩ, Israel, Italy, Pháp, Nhật Bản, Thụy Điển, Đan Mạch và Na Uy.

Ông cũng phát biểu tại 3 tổ chức đa phương - Hội đồng châu Âu, G7 và NATO - và cuối tuần qua là ở Diễn đàn Doha.

Phương Linh