Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Trung Quốc lần đầu tiên sau 5 năm
Tối nay (13/7) theo giờ địa phương, bộ trưởng Ngoại giao Ấn Độ S. Jaishankar sẽ tới Bắc Kinh, bắt đầu chuyến thăm Trung Quốc. Đây là chuyến công tác Trung Quốc đầu tiên của ông Jaishankar trong vòng 5 năm qua, kể từ khi quan hệ hai bên rơi vào khủng hoảng vì xung đột tại biên giới.
Chuyến thăm Trung Quốc của bộ trưởng Ngoại giao Ấn Độ diễn ra vào thời điểm cả hai nước đang nỗ lực xoa dịu căng thẳng và cải thiện mối quan hệ vốn đã xuống dốc sau vụ đụng độ chết người ở thung lũng Galwan, vùng Lãnh thổ liên bang Ladakh năm 2020. Bộ trưởng Ngoại giao Ấn Độ Jaishankar đang có chuyến công du hai nước - Singapore và Trung Quốc. Trước đó, trong ngày 13/7, ông Jaishankar đã có các cuộc làm việc tại Singapore.
Bộ trưởng Ngoại giao Ấn Độ S. Jaishankar và người đồng cấp Trung Quốc Vương Nghị tại cuộc gặp bên lề Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao G20 ở Johannesburg, Nam Phi hồi tháng 2. Ảnh: ANI
Theo lịch trình, bộ trưởng Ngoại giao Ấn Độ dự kiến sẽ có cuộc hội đàm song phương với người đồng cấp Trung Quốc Vương Nghị vào ngày thứ Hai (14/7). Ông Jaishankar và ông Vương Nghị đã gặp nhau lần cuối vào tháng 2 bên lề hội nghị Thượng đỉnh G20 tại Johannesburg, Nam Phi, nơi cả hai bên đều kêu gọi sự tin tưởng và hỗ trợ lẫn nhau. Ông Jaishankar cũng sẽ tham dự cuộc họp của các bộ trưởng Ngoại giao Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) tại Thiên Tân vào ngày 15/7. Chuyến thăm Trung Quốc của bộ trưởng Ngoại giao Ấn Độ Jaishankar diễn ra sau chuyến thăm của Bộ trưởng Quốc phòng Rajnath Singh và Cố vấn An ninh Quốc gia Ajit Doval, những người đã đến Trung Quốc trong tháng 6 để tham dự các cuộc họp của SCO.
Ở chiều ngược lại, trong tháng 8 tới, bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị dự kiến sẽ đến thăm Ấn Độ để cùng Cố vấn An ninh Quốc gia Ấn Độ Ajit Doval đồng chủ trì vòng đối thoại Ấn Độ Trung Quốc theo cơ chế Đại diện Đặc biệt (SR), nhằm giải quyết tranh chấp biên giới kéo dài hàng thập kỷ.
Trong bối cảnh các cuộc đàm phán ngoại giao vẫn đang tiếp diễn, các hành động thương mại gần đây của Trung Quốc đã khiến Ấn Độ không khỏi nghi ngờ. Trong những tuần gần đây, Trung Quốc đã trì hoãn hoặc ngừng xuất khẩu các mặt hàng chủ chốt sang Ấn Độ, bao gồm nam châm đất hiếm, phân bón và máy khoan hầm phục vụ dự án tàu cao tốc Mumbai- Ahmedabad. Những vấn đề gai góc này được cho là sẽ khiến các cuộc đối thoại mang tính xây dựng giữa hai nước thêm khó khăn.
Tại các cuộc họp trong khuôn khổ SCO, Ấn Độ cũng công khai bày tỏ khác biệt quan điểm về những vấn đề liên quan tới lợi ích của mình. Tháng trước, Ấn Độ đã từ chối ký tuyên bố chung tại cuộc họp của các bộ trưởng Quốc phòng SCO sau khi tuyên bố này không đề cập đến vụ tấn công khủng bố ở Pahalgam, vùng lãnh thổ liên bang Kashmir, khiến 26 người thiệt mạng. Ấn Độ đã thúc đẩy việc đề cập mạnh mẽ đến chủ nghĩa khủng bố, nhưng một quốc gia - được cho là Pakistan - đã không đồng ý. Bế tắc tương tự có thể lại diễn ra trong cuộc họp của các bộ trưởng ngoại giao SCO trong những ngày tới.
Quan hệ song phương giữa Ấn Độ và Trung Quốc đã xuống tới mức thấp kỷ lục kể từ sau vụ đụng độ giữa binh lính hai bên tại thung lũng Galwan rạng sáng ngày 15/6/2020. Đây được coi là va chạm biên giới tồi tệ nhất giữa hai cường quốc châu Á trong hơn 40 năm qua, dẫn đến thương vong của cả hai bên. Hai nước chỉ có thể khôi phục đối thoại ở cấp Đại diện Đặc biệt và các kênh đối thoại khác sau cuộc trao đổi ngắn giữa Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bên lề hội nghị Thượng đỉnh SCO ở Kazan, Nga tháng 10 năm ngoái.
Kể từ đó, quan hệ song phương đã có một vài chuyển động tích cực, đáng chú ý nhất là việc Ấn Độ và Trung Quốc đã đồng ý nối lại cuộc hành hương Kailash Mansarovar Yatra của người theo đạo Hindu sau gần 5 năm. Hiện vẫn chưa rõ liệu Thủ tướng Ấn Độ Modi có đến Trung Quốc để tham dự hội nghị Thượng đỉnh thường niên SCO vào cuối năm nay hay không.
