Ngôi nhà giữa đồng của thầy chủ nhiệm

Năm lớp 7, lớp tôi được thầy Sinh dạy Toán chủ nhiệm. Nhà thầy cách nơi chúng tôi sống độ vài ba xã. Hồi ấy với lũ nhỏ chúng tôi vậy đã là xa lắm. Thường cự ly đó, hầu hết thầy, cô đều đi dạy bằng xe máy, nhưng thầy Sinh thì không.

Minh họa: Thanh Hạnh

Ngày ngày, thầy đến trường trên chiếc xe đạp "cuộc" (xe đạp thể thao) sườn ngang, chiếc cặp da đựng giáo án treo gập gọn gàng giữa sườn xe. Đầu buổi, cứ nghe trực nhật đánh trống tùng tùng xong một hồi thể nào thầy Sinh cũng xuất hiện - chính xác mười lần không sai một! Chúng tôi nghe mấy anh chị lớn bảo: Thầy từng tham gia quân đội, sau đó mới xuất ngũ về dạy học. Thảo nào giờ giấc thầy chuẩn xác đến vậy!

Ngày chưa học thầy Sinh, tôi là đứa dốt Toán "có mã số". Vậy nên, tới trường thấy mấy thầy, cô dạy Toán tôi vừa sợ vừa… ghét. Nhưng thầy Sinh đã giúp tôi thay đổi cảm xúc lệch lạc kia bằng một cung cách rất đặc biệt: Dạy toán bằng… thơ! Thầy ứng khẩu thơ rất giỏi. Tất tật những mệnh đề, công thức toán khô khan thầy đều diễn tuốt ra thơ. Những bài thơ tuy hơi nôm na nhưng vần điệu dễ nhớ, dễ thuộc khiến cho việc học Toán của chúng tôi trở nên nhẹ nhàng hơn rất nhiều.

Biết tôi học Văn khá, mê đọc sách, thầy còn động viên khéo mỗi khi tôi được điểm tốt môn Toán bằng cách… cho mượn một cuốn sách! Chẳng hiểu thầy tìm từ "kho" nào ra mà sách thầy cho tôi mượn thật phong phú, lại toàn sách hay! Tôi muốn có sách đọc phải chịu khó học Toán.

Chiêu "dụ khị" của thầy Sinh quả hiệu nghiệm quá sức mong đợi. Gần cuối năm lớp 7 tôi từ danh hiệu "đội sổ" trở thành học sinh khá Toán trong lớp. Cảm giác "vừa sợ vừa ghét" mỗi khi gặp thầy hồi đầu năm học tất nhiên không cánh mà bay.

Chẳng riêng tôi, nhiều bạn học yếu Toán trong lớp cũng đã vượt qua nỗi sợ học Toán bằng những chiêu "dụ" khác của thầy theo sở thích của mỗi đứa. "Mê" thầy rồi nên chúng tôi cứ đánh đu, đòi ra nhà thầy chơi cho biết.

Bình thường thầy Sinh khá dễ tính, nhưng riêng vụ vào nhà chơi thầy cương quyết không cho, bảo: Nhà thầy xa lắm, các em còn nhỏ tự đi không an toàn, đợi lớn thêm chút. Lớn tới… bao giờ hả thầy? Con Liên lớp trưởng dài mặt hỏi bằng giọng bi thiết. Thầy Sinh bật cười: Thì tới… sang năm. Cả lũ nhao nhao: Sang năm nhỡ chúng em không học thầy nữa. Không học vẫn tới nhà thầy chơi được, có sao đâu? Hết cãi.

Biết tính thầy Sinh nói một là một hai là hai nên chúng tôi đành “chấp nhận thương đau” vậy. Nhưng háo hức, tò mò của tuổi nhỏ vẫn khiến chúng tôi mong ngóng cái dịp được chính thức biết nhà thầy…

Sang năm lớp 8, lớp chúng tôi vẫn tiếp tục được thầy Sinh chủ nhiệm và dạy Toán. Sắp tới ngày 20-11, lũ nhỏ lại chăm chăm "đánh đu" thầy, nhắc cái yêu cầu cũ. Dợm nghe câu đáp quen miệng nhà thầy xa lắm… chúng tôi đã nhao nhao: Không được! Năm ngoái thầy hứa với chúng em rồi. Năm nay xa mấy chúng em cũng đi. Thầy Sinh thua cuộc, giơ tay lắc đầu cười…

20-11 năm ấy vào đúng ngày Chủ nhật, được nghỉ. Nhóm chúng tôi gồm mười đứa chở nhau trên năm chiếc xe đạp do con Liên lớp trưởng dẫn đường đến nhà thầy. Xa thật! Đạp mướt mồ hôi vẫn chưa thấy nhà thầy. Dừng nghỉ ở ngã ba đường, thằng Tú nhìn con Liên nghi ngờ: Mày có chắc đi đúng đường không đấy? Con Liên lúng túng: Ơ… thì tao… đi theo chỉ dẫn của thầy mà. Dẫn gì mà dẫn, theo tao biết là đường kia, không phải đường này. Con Liên chống nạnh, mắt long lên: Mày… giỏi quá nhờ! Biết thì tự đi đi, theo tao làm gì?

Chúng tôi cãi nhau ỏm tỏi. May quá, đúng lúc ấy thầy Sinh xuất hiện. Thầy bảo chờ chúng tôi lâu nên ngược đường ra đón. Suýt chút con Liên dắt nhầm đường thật. Thằng Tú được thể vênh mặt: Thấy chưa, thầy mà không ra đón là hỏng chuyện rồi…

Nhà thầy Sinh nằm giữa đồng, chơ vơ ba gian vách đất, mái lợp tôn. Được cái xung quanh vườn rộng, trồng nhiều cây ăn trái. Thầy Sinh chưa có vợ, sống cùng mẹ già. Lâu lâu nhà có khách, nghe lũ nhỏ ào lại vòng tay ríu rít "con chào nội", mẹ thầy xem chừng vui lắm, cứ gật lia gật lịa, miệng tấm tắc: Con cái nhà ai mà ngoan quá. Dạ, học trò con đó mẹ. À, ừ, học trò, học trò ngoan…, bà lại gục gặc đầu, cười phô hai hàm răng chỉ còn lợi…

Con Liên đại diện nhóm tặng hoa, chúc mừng thầy nhân Ngày Nhà giáo Việt Nam. Thầy Sinh dặn trước, cấm mua quà nên chúng tôi không dám "manh động", chỉ góp mỗi đứa ít tiền mua hoa và một túi trái cây. Tưởng chu đáo để thầy khỏi lo kiếm món đãi trò hóa ra bị hố to, vì nhà thầy trái cây cả vườn, đâu có thiếu. Không sao, thầy cười an ủi, các em lỡ mua rồi cứ để đó, giờ thầy đãi các em trái cây… vườn nhà!

Bữa ấy chúng tôi được chén ổi, mận, nước dừa thỏa thuê. Mấy cây dừa xiêm nhà thầy nước ngọt lừ, uống no căng bụng vẫn còn thèm. Ăn uống cười đùa chí chóe cả buổi chúng tôi mới chịu ra về. Chào thầy, có đứa còn lí lắc: Thầy ơi, hôm nào nghỉ học cho chúng em đến nhà thầy… uống nước dừa nữa nhé! Cả đám phá lên cười hi hi. Thầy Sinh cũng bật cười, dứ dứ ngón tay đe: Ừ, giỏi ngoan tôi cho đến, còn lười, dốt, phá phách thì đừng mơ nhé…

*

Chúng tôi lớn lên, lo học hành công việc xa quê, ít dịp gặp nhau để hàn huyên chuyện cũ một thời. Nhưng kí ức về thầy chủ nhiệm thân thương và ngôi nhà vách đất lợp tôn giữa đồng dường như chẳng đứa nào quên được.

Sắp tới 20-11, bất thần tôi nhận được điện thoại của thằng Tú: Mày chuẩn bị đi, bọn tao thống nhất rồi, 20-11 năm nay bọn mình thu xếp nghỉ một ngày về thăm "ngôi nhà giữa đồng", thăm thầy Sinh, ôn chuyện cũ, uống nước dừa mày nhé…