Ngũ cốc Ukraine gặp nguy ngay tại EU, 4 nước châu Âu dọa hành động
Ngày 25/4, nhóm Visegrad (còn gọi là Nhóm V4, gồm Czech, Ba Lan, Slovakia và Hungary) đã ra lời kêu gọi Ủy ban châu Âu (EC) ngừng miễn thuế nhập khẩu ngũ cốc Ukraine.
Đại diện Phòng Nông nghiệp các quốc gia thành viên V4 đã họp tại Brno (Czech) trong ngày 25/4.
Chủ tịch Phòng Nông nghiệp Cộng hòa Czech Jan Dolezal nhấn mạnh, lâu nay, ngũ cốc Ukraine vẫn chảy vào thị trường chung của Liên minh châu Âu (EU) một cách "bất hợp pháp" mà không có sự kiểm soát phù hợp, trong khi lẽ ra các lô hàng đó phải được đưa đến thị trường của các nước thứ ba.
Điều này khiến cho nông dân tại các quốc gia Trung và Đông Âu, trong đó có V4, không thể bán được ngũ cốc sản xuất ra trong năm 2022.
Theo ông Dolezal, dự trữ lúa mì tại Czech hiện nhiều hơn 40% so với cùng kỳ năm 2022, tương đương 2,6 triệu tấn. Nông dân nước này không bán được ngũ cốc vì các đối tác nhập khẩu truyền thống là Đức và Ba Lan không muốn mua do "quá dư thừa lúa mì Ukraine".
Trong khi đó, Phó Chủ tịch Phòng Nông nghiệp và thực phẩm Slovakia Andrej Gajdos thừa nhận, trên thực tế hiện nay, không thể xác định chính xác lượng ngũ cốc và các mặt hàng nông sản khác đã được đưa vào thị trường chung EU.
Chẳng hạn, ngũ cốc có thể được xay ở Ba Lan, sau đó bột thành phẩm được bán trên thị trường liên minh 27 nước với nhãn mác xuất xứ từ EU.
Còn theo đại diện Phòng Nông nghiệp Ba Lan Robert Nowak, mới đây, nước này đã phải niêm phong một lô hàng ngũ cốc của Ukraine, trong khi hôm 21/4 vừa qua, Warsaw cũng buộc một đoàn tàu chở ngũ cốc Ukraine phải tuân thủ các yêu cầu vận chuyển đến thị trường các nước thứ ba, đồng thời áp dụng biện pháp giám sát đoàn tàu này bằng hệ thống định vị GPS.
Trong bản ghi nhớ được ký kết tại hội nghị ở Brno, ngoài yêu cầu đưa ra với EC về việc ngừng miễn thuế nhập khẩu dành cho ngũ cốc Ukraine, đại diện các Phòng Nông nghiệp V4 vẫn nhấn mạnh tình đoàn kết với Kiev.
Tuy nhiên, các nước V4 từ chối nhận tiền bồi thường của EC với lý do khoản 100 triệu Euro bồi thường cho nông dân bị ảnh hưởng do ngũ cốc Ukraine này là không đủ và cũng không giải quyết được gốc rễ của vấn đề, trong khi những biện pháp hạn chế đơn phương của các chính phủ Hungary và Slovakia "chỉ mang tính ngắn hạn và là phản ứng đối với việc EC không có hành động nào".
Chủ tịch Phòng Nông nghiệp Cộng hòa Czech Dolezal cảnh báo, nếu EC không phản hồi kịp thời đối với yêu cầu của V4, nông dân các quốc gia thành viên trong Nhóm và nông dân châu Âu "sẵn sàng biểu tình phản đối tại trụ sở EU ở Brussels (Bỉ)".
Trong một diễn biến liên quan, cùng ngày 25/4, Bộ trưởng Nông nghiệp Hungary Istvan Nagy cho biết, nước này và các quốc gia thành viên EU khác tại Đông Âu muốn duy trì lệnh cấm nhập khẩu ngũ cốc Ukraine được áp đặt trong tuần vừa qua đến hết năm 2023.