Ngừng tim đột ngột: Bác sĩ chỉ ra nguyên nhân và cách phòng tránh

Mới đây, thông tin ông Hoàng Nam Tiến, Phó Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học FPT đột ngột qua đời vào chiều 31/7 do ngừng tim ngoại viện khiến mọi người bàng hoàng. Bởi ông được biết đến là một doanh nhân thành đạt, đồng thời là người truyền cảm hứng cho giới trẻ.

Theo ThS.BS Đoàn Dư Mạnh, thành viên Hội Bệnh mạch máu Việt Nam, ngừng tim đang là căn bệnh có xu hướng trẻ hóa.

Bác sĩ Mạnh cho biết, nguyên nhân phổ biến là nhồi máu cơ tim. Khi mảng xơ vữa trong động mạch vành nứt vỡ, tạo cục máu đông làm tắc dòng máu nuôi tim. Điều này dẫn đến hoại tử cơ tim, gây rối loạn nhịp hoặc ngừng tim đột ngột.

Ông Hoàng Nam Tiến, Phó Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học FPT đột ngột qua đời vào chiều 31/7 do ngừng tim ngoại viện (ảnh internet)

“Như chúng ta biết, nếu bệnh nhân bị đột quỵ não, đa phần nhồi máu não, cấp cứu sớm từ 2-6 tiếng vẫn cứu được. Riêng với nhồi máu cơ tim sẽ rung thất và ngừng tim trong 5 phút, nếu không được ép tim là tử vong ngay. Người bệnh có thể tử vong do thiếu oxy não. Nguyên nhân gây ngừng tim rất đa dạng, nhưng phần lớn liên quan đến các bệnh lý tim mạch tiềm ẩn hoặc tổn thương mạch máu”, bác sĩ Mạnh nói thêm.

Bên cạnh đó, rối loạn nhịp tim ác tính như rung thất hoặc nhịp nhanh thất cũng là thủ phạm. Những rối loạn này thường xảy ra ở người có sẵn bệnh lý tim nhưng không được chẩn đoán, ví dụ như phì đại cơ tim, viêm cơ tim do virus, hoặc di truyền bất thường điện học tim. Rung thất khiến tim co bóp vô tổ chức, không thể bơm máu hiệu quả.

Ngừng tim cũng có thể bắt nguồn từ đột quỵ não cấp, đặc biệt là xuất huyết não hoặc tắc mạch lớn gây rối loạn chức năng trung tâm điều hòa tim mạch. Trong nhiều trường hợp, ngừng tim là biến chứng sau cơn đột quỵ nặng không được kiểm soát kịp thời.

Ngừng tim ngày càng trẻ hóa

Theo bác sĩ Mạnh, hiện nay cuộc sống của con người ngày càng hiện đại, điều này cũng đang góp phần thúc đẩy hàng loạt yếu tố nguy cơ dẫn tới ngừng tim khi giữ thói quen sinh hoạt không khoa học.

“Làm việc căng thẳng kéo dài, thức khuya, bỏ bữa, ăn nhiều chất béo, hút thuốc lá, sử dụng rượu bia, ít vận động và lạm dụng chất kích thích khiến cơ thể rơi vào trạng thái mất cân bằng thần kinh và tuần hoàn”, bác sĩ Mạnh cho biết.

Ngoài ra, đó còn là tình trạng thừa cân, béo phì, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, đái tháo đường… đều tạo nền cho mạch máu bị xơ cứng và dễ vỡ. Khi trái tim hoạt động trong điều kiện thiếu oxy, thiếu dưỡng chất và liên tục phải bơm máu với áp lực cao, nguy cơ rối loạn nhịp và ngừng tim tăng mạnh.

Theo bác sĩ Mạnh, đã có không ít trường hợp người trẻ đột tử vì ngừng tim, chưa từng được chẩn đoán bệnh tim trước đó. Họ có thể chỉ thấy mệt nhẹ, hồi hộp, chóng mặt thoáng qua nhưng không kiểm tra sức khỏe. Khi sự cố xảy ra, không ai kịp can thiệp.

Ngừng tim ngày càng trẻ hóa (ảnh minh họa)

Phòng tránh ngừng tim đột ngột

Theo BS Mạnh, ngừng tim hoàn toàn có thể phòng tránh nếu nhận diện sớm các yếu tố nguy cơ và chủ động thay đổi lối sống. Điều quan trọng là không nên chờ cơ thể “lên tiếng” mới bắt đầu lo cho sức khỏe.

Người từ 30 tuổi trở lên cần đo huyết áp, kiểm tra mỡ máu, đường huyết định kỳ. Những người làm việc trong môi trường căng thẳng, thức khuya thường xuyên, thừa cân hoặc có tiền sử gia đình bị bệnh tim mạch cần đi khám chuyên khoa tim mạch ít nhất mỗi năm một lần.

Việc bỏ thuốc lá, giảm muối, hạn chế đồ ăn nhiều dầu mỡ, ăn nhiều rau xanh, uống đủ nước và vận động đều đặn mỗi ngày là những bước đơn giản nhưng có ý nghĩa lớn với sức khỏe tim mạch. Giấc ngủ sâu từ 7-8 giờ mỗi đêm giúp tim được nghỉ ngơi đúng cách và hạn chế rối loạn nhịp nguy hiểm.

"Với người thừa cân cần tuân thủ chặt chẽ chế độ ăn và vận động giảm cân, hạ BMI, vòng bụng để giảm nguy cơ", BS Mạnh khuyến cáo.

Khi gặp triệu chứng bất thường như đau ngực, đánh trống ngực, khó thở, ngất hoặc mệt mỏi vô cớ, cần đến bệnh viện ngay để được kiểm tra. Việc phát hiện sớm rối loạn nhịp, hẹp mạch vành, phì đại tim có thể giúp ngăn chặn những ca ngừng tim đột ngột đáng tiếc.

Nguyễn Hà/VOV.VN