Ngừng tim đột ngột: Hiểm họa thầm lặng dẫn đến tử vong

Chiều ngày 31/7, thông tin về ông Hoàng Nam Tiến - Phó Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học FPT qua đời do ngừng tim đột ngột ở tuổi 56 đã khiến nhiều người không khỏi thương tiếc.

Ông được biết tới là một nhà quản trị, một chuyên gia công nghệ, một cố vấn trong hoạt động khởi nghiệp, một nhà giáo và một diễn giả được yêu thích.

Ông Hoàng Nam Tiến - Phó Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học FPT

Nhiều nguyên nhân dẫn đến ngừng tim đột ngột

Theo ThS.BS Đoàn Dư Mạnh, thành viên Hội Bệnh mạch máu Việt Nam, ngừng tim xảy ra khi tim đột ngột mất khả năng bơm máu đi nuôi cơ thể, đặc biệt là não. Nếu không được cấp cứu trong vòng 3-5 phút, người bệnh có thể tử vong do thiếu oxy não.

Nguyên nhân gây ngừng tim rất đa dạng, nhưng phần lớn liên quan đến các bệnh lý tim mạch tiềm ẩn hoặc tổn thương mạch máu. Điển hình là nhồi máu cơ tim, khi mảng xơ vữa trong động mạch vành nứt vỡ, tạo cục máu đông làm tắc dòng máu nuôi tim dẫn đến hoại tử cơ tim, gây rối loạn nhịp hoặc ngừng tim đột ngột.

Bên cạnh đó, rối loạn nhịp tim ác tính như rung thất hoặc nhịp nhanh thất cũng là thủ phạm. Những rối loạn này thường xảy ra ở người có sẵn bệnh lý tim nhưng không được chẩn đoán như phì đại cơ tim, viêm cơ tim do virus, hoặc di truyền bất thường điện học tim. Rung thất khiến tim co bóp vô tổ chức, không thể bơm máu hiệu quả.

Ngừng tim cũng có thể bắt nguồn từ đột quỵ não cấp, đặc biệt là xuất huyết não hoặc tắc mạch lớn gây rối loạn chức năng trung tâm điều hòa tim mạch. Trong nhiều trường hợp, ngừng tim là biến chứng sau cơn đột quỵ nặng không được kiểm soát kịp thời.

Ngừng tim xảy ra khi tim đột ngột mất khả năng bơm máu đi nuôi cơ thể, đặc biệt là não. Ảnh minh họa

ThS.BSCKII Nguyễn Thế Huy – Khoa Nội tim mạch người lớn, Bệnh viện E cho biết, với người bị nhồi máu cơ tim, viêm cơ tim, dẫn tới ngừng tim, ngừng tuần hoàn thì cứ mỗi phút chậm trễ thì người bệnh mất đi 10% cơ hội được cứu sống.

Việc cấp cứu đúng cách và kịp thời giúp bảo tồn các chức năng sống của người bệnh. Bởi thời gian là tối quan trọng trong sơ cấp cứu, là mạng sống của người bệnh.

Bác sĩ khuyến cáo, người bệnh cần khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm nguy cơ, nhất là người có nguy cơ cao (tiền sử bệnh tim, huyết áp cao, đái tháo đường)… Đặc biệt, cần nhận diện dấu hiệu cảnh báo, nếu có triệu chứng đau ngực, khó thở, hồi hộp, chóng mặt hoặc ngất xỉu, cần đến ngay cơ sở y tế.

Ngừng tim đột ngột đang có xu hướng trẻ hóa

ThS.BS Đoàn Dư Mạnh, thành viên Hội Bệnh mạch máu Việt Nam cho biết thêm, tình trạng ngừng tim đột ngột là một căn bệnh đang có xu hướng trẻ hóa.

Ngừng tim đột ngột là một căn bệnh đang có xu hướng trẻ hóa. Ảnh minh họa

Theo bác sĩ Nguyễn Tuấn Sơn, Khoa Cấp cứu – Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, ngừng tim đột ngột ở người trẻ tuổi là một bệnh cảnh phức tạp do nhiều nguyên nhân gây ra.

Đa số các trường hợp là ngừng tim ngoại viện, việc cấp cứu điều trị gặp nhiều khó khăn do thời gian di chuyển từ nơi ngừng tim đến bệnh viện mất nhiều thời gian. Sau cấp cứu, dù tim có đập lại nhưng nhiều trường hợp để lại di chứng nặng nề, đặc biệt là di chứng trên hệ thần kinh trung ương, tạo gánh nặng cho gia đình và xã hội.

Một trong các nguyên nhân hay gặp dẫn đến ngừng tim đột ngột ở người trẻ tuổi là rối loạn nhịp như hội chứng Brugada và các loại loạn nhịp khác. Các rối loạn này thường liên quan đến yếu tố di truyền hoặc gia đình.

Một số nghiên cứu gần đây chỉ ra yếu tố gen có thể có liên quan như gen CDH2 làm mô tim được thay thế bởi mô mỡ và mô xơ. Quá trình này khuyến khích sự phát triển của rối loạn nhịp tim như nhịp tim nhanh và rung thất, gây mất ý thức và tim ngừng đập.

Do vậy, nếu gia đình có người trẻ tuổi ngừng tim đột ngột thì các thành viên khác nên đi khám và tư vấn chuyên gia tim mạch để có các biện pháp dự phòng và điều trị hợp lý.

Xuân Quý