Người bệnh ung thư có thêm nhiều phương pháp điều trị mới, không còn xạ trị vào đêm muộn

Chia sẻ tại Hội thảo khoa học “Dược lâm sàng trong điều trị đa mô thức bệnh ung thư và Vật lý y khoa cho kỷ nguyên điều trị chính xác” diễn ra trong hai ngày 18-19/12 do Bệnh viện K tổ chức, GS.TS Lê Văn Quảng, Giám đốc Bệnh viện K cho biết, trong nhiều năm qua, lĩnh vực chẩn đoán và điều trị ung thư đã có bước phát triển mạnh mẽ. Trong đó, thuốc điều trị ung thư giữ vai trò then chốt.

Trước đây, các thuốc ung thư thế hệ cũ, đặc biệt là hóa chất, gây nhiều tác dụng phụ do không chỉ tiêu diệt tế bào ung thư mà còn ảnh hưởng tới cả tế bào lành, khiến người bệnh mệt mỏi, suy kiệt trong quá trình điều trị.

Hiện nay, các thuốc điều trị ung thư thế hệ mới đã cải thiện rõ rệt hiệu quả và mức độ an toàn, nhất là các thuốc điều trị đích.

Giám đốc Bệnh viện K Lê Văn Quảng trao đổi với báo chí.

Thuốc đích hiện đã phát triển đến thế hệ thứ ba, tác động trực tiếp vào các đột biến gene của tế bào ung thư, giúp giảm đáng kể tác dụng phụ, rút ngắn thời gian điều trị và không phải truyền hóa chất kéo dài. Theo thống kê cách đây khoảng 2 năm, thuốc đích đã giúp kéo dài thời gian sống thêm không bệnh cho bệnh nhân lên tới 36,8 tháng.

Cùng với đó, liệu pháp miễn dịch cũng ngày càng đa dạng với nhiều loại thuốc khác nhau. Trước đây, phần lớn thuốc miễn dịch độc quyền với chi phí rất cao. Hiện nay, đã có thêm nhiều thuốc mới tương đương sinh học, giá thành thấp hơn nhưng vẫn đảm bảo hiệu quả điều trị.

Tuy nhiên, do cơ chế tác động phức tạp và chi phí lớn, việc lựa chọn và phối hợp thuốc đòi hỏi bác sĩ phải cân nhắc kỹ lưỡng. Nếu xây dựng phác đồ không phù hợp, người bệnh có thể tốn kém chi phí nhưng hiệu quả điều trị không cao.

Trong số các thuốc mới, theo Giám đốc Bệnh viện K có thuốc Pembroria của Nga là thuốc tương đương sinh học với các thuốc miễn dịch đang sử dụng phổ biến tại các nước phương Tây.

Thuốc này có hiệu quả điều trị tương tự nhưng giá thành thấp hơn rất nhiều, mở ra cơ hội điều trị cho nhiều bệnh nhân ung thư. Hiện giá thuốc này khoảng 18 triệu đồng/lọ trong khi thuốc Keytruda có giá khoảng 60 triệu đồng/lọ.

Thuốc Pembroria đã được nhập khẩu về Việt Nam và Bệnh viện K đang lên kế hoạch đấu thầu mua để người bệnh có thể tiếp cận rộng rãi hơn trong thời gian tới.

Hội thảo thu hút hàng trăm bác sĩ, chuyên gia ung thư trong và ngoài nước.

Hiện nay, thuốc đích thế hệ thứ 3 và nhiều thuốc miễn dịch chưa được BHYT chi trả, chi phí khá đắt đỏ. Để người bệnh ung thư có cơ hội điều trị phương pháp tiên tiến, kéo dài sự sống, theo GS Quảng, các bệnh viện cũng đề xuất đưa các thuốc tương đối đắt tiền này vào danh mục được BHYT chi trả.

Ngoài thuốc, theo Giám đốc Bệnh viện K, lĩnh vực vật lý xạ trị cũng có nhiều bước tiến quan trọng trong điều trị ung thư. Trước đây, các máy xạ trị coban có thể gây ảnh hưởng tới môi trường và tác động không mong muốn lên các mô lành xung quanh khối u. Hiện nay, hệ thống máy xạ trị gia tốc hiện đại đã giúp giảm thiểu tác dụng phụ, nâng cao độ chính xác và an toàn cho người bệnh.

Tuy nhiên, Việt Nam vẫn chưa có trường nào đào tạo chính quy về xạ trị và vật lý y khoa, chủ yếu các bệnh viện tự xây dựng chương trình và đào tạo nội bộ qua nhiều thế hệ. Vì vậy, các hội thảo khoa học chuyên sâu như lần này có vai trò quan trọng trong việc nâng cao năng lực cho kỹ thuật viên xạ trị, đáp ứng yêu cầu phát triển của chuyên ngành.

Trong thời gian tới, Bệnh viện K sẽ phối hợp với Trường Đại học Y Hà Nội và Cục Khoa học công nghệ và Đào tạo (Bộ Y tế) để mở mã ngành đào tạo kỹ thuật viên xạ trị.

Bệnh nhân ung thư xạ trị tại Bệnh viện K.

Trước tình trạng thiếu máy xạ trị ở nhiều cơ sở y tế, theo GS Quảng, năm 2025, Bệnh viện K đầu tư thêm 4 máy xạ trị thế hệ mới nhất, đặt tại cả 3 cơ sở. "Trước đây bệnh viện có 9 máy, trải qua quá trình sử dụng nhiều năm chỉ còn 6 máy. Việc đầu tư 4 máy mới đã nâng tổng số máy xạ trị hoạt động nâng lên, đáp ứng "thời gian vàng" xạ trị, nâng cao chất lượng điều trị cho người bệnh", GS Quảng cho hay.

Trung bình mỗi ngày, Bệnh viện K thực hiện xạ trị cho khoảng 1.000 bệnh nhân. Mỗi máy xạ trị trước đây chạy 150 bệnh nhân/ngày, giờ con số vẫn thế nhưng dàn trải, bác sĩ không phải làm ca kíp, một máy trước chỉ được nghỉ 2 tiếng/ngày, giờ được 5 tiếng, hạn chế hỏng hóc.

GS Quảng cho hay, nhờ đầu tư đồng bộ về máy xạ trị và nhân lực, người bệnh đã không còn phải xạ trị vào đêm muộn.

"Sắp tới chúng tôi xây khu nhà điều trị theo yêu cầu sẽ lắp 2 máy xạ trị, cuối năm 2026 khởi công và năm 2027 đưa vào sử dụng. Điều này sẽ giảm quá tải xạ trị, nâng cao chất lượng điều trị cho người bệnh", Giám đốc Bệnh viện K cho biết.

Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Thường trực Bộ Y tế Vũ Mạnh Hà cho biết, ung thư không chỉ gia tăng ở Việt Nam mà còn trên toàn cầu, vì vậy, tăng cường tuyên truyền để người dân nâng cao hiểu biết về phòng bệnh là nhiệm vụ quan trọng, đây cũng là mục tiêu mà Nghị quyết 72 của Bộ Chính trị đặt ra, là chuyển từ chữa bệnh sang phòng bệnh.

Hội thảo ngoài mục tiêu đưa ra đường lối và chiến lược ứng dụng an toàn, chính xác và hiệu quả dược lâm sàng và vật lý y khoa trong chẩn đoán và điều trị ung thư, còn cần tăng cường truyền thông đến mọi người dân khám sức khỏe định kỳ, tầm soát để phát hiện ung thư ở giai đoạn sớm, giúp giảm chi phí điều trị, nâng cao chất lượng sống và kéo dài tuổi thọ.

Trần Hằng