Người cộng sản mẫn tiệp, trí tuệ và sáng tạo

Cố Tổng Bí thư Trần Phú

Chỉ với 27 năm tuổi đời, hơn 8 năm hoạt động cách mạng, gần một năm trên cương vị Tổng Bí thư, nhưng đồng chí đã có những đóng góp to lớn, quan trọng cho sự nghiệp cách mạng Việt Nam, đặc biệt là thời kỳ Đảng mới ra đời.

Những phẩm chất tốt đẹp, cùng tình yêu thương đồng chí, đồng bào, chí khí kiên cường, bất khuất trước kẻ thù và lời nhắn nhủ cuối cùng của đồng chí Trần Phú: “Hãy giữ vững chí khí chiến đấu” luôn sống mãi với thời gian, sống mãi trong lòng mỗi người Việt Nam, trường tồn cùng sự nghiệp cách mạng của dân tộc.

Người cộng sản trí tuệ và sáng tạo

Đồng chí Trần Phú (bí danh Lý Quý), sinh ngày 1.5.1904 tại thôn An Thổ, xã An Dân, huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên; quê gốc tại xã Tùng Ảnh, huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh. Truyền thống quê hương qua những câu chuyện kể của cha về các anh hùng, nghĩa sĩ làm rạng danh đất nước đã góp phần hun đúc ở người thanh niên giàu chí khí lòng yêu nước, yêu quê hương, tinh thần học hỏi, vươn lên.

Giữa năm 1925, ở tuổi 21, đang là giáo viên trường tiểu học ở Vinh, Nghệ An, đồng chí Trần Phú đã cùng một số thanh niên yêu nước lập ra Hội Phục Việt với tư tưởng phải làm cách mạng theo kiểu tư sản để giải phóng dân tộc, giải phóng cho những người dân bị áp bức. Trần Phú đã tham gia hoạt động bằng tất cả nhiệt huyết của tuổi trẻ, thể hiện là người có khả năng vượt trội về tổ chức, lãnh đạo, đặc biệt là năng lực tư duy chính trị.

Một bước ngoặt lớn trong cuộc đời cách mạng đã diễn ra vào tháng 7.1926, khi đồng chí được Hội (khi đó đổi tên thành Việt Nam Cách mạng Đảng) cử sang Quảng Châu (Trung Quốc) để bàn việc sáp nhập với Hội Việt Nam cách mạng Thanh niên.

Tại Quảng Châu, đồng chí Trần Phú đã gặp Lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc và tham gia vào lớp huấn luyện cán bộ (khóa 2) do Người trực tiếp giảng dạy. Khóa học đã trang bị cho đồng chí những kiến thức cơ bản về cách mạng vô sản và lý luận của Chủ nghĩa Mác-Lênin, để từ một thanh niên yêu nước, đồng chí chuyển hẳn sang lập trường của giai cấp vô sản.

Sau khi kết thúc khóa học (tháng 10.1926), trở về nước, đồng chí đã thuyết phục Ban lãnh đạo Việt Nam Cách mạng Đảng (tháng 7.1928 đổi tên thành Tân Việt cách mạng Đảng) đưa toàn bộ nội dung, chương trình, phương pháp huấn luyện, cách thức tổ chức của Hội Việt Nam cách mạng Thanh niên đem áp dụng vào hoạt động của tổ chức.

Có thể nói, đồng chí Trần Phú đã có công hướng tổ chức Tân Việt từ một tổ chức yêu nước đi theo con đường của cách mạng vô sản. Chính vì thế, Tân Việt cách mạng Đảng (đến tháng 1.1930, đổi thành Đông Dương Cộng sản liên đoàn), trở thành một trong ba tổ chức tiền thân của Đảng Cộng sản Việt Nam.

Những hoạt động tích cực của đồng chí trong Tân Việt và Hội Việt Nam cách mạng Thanh niên là những đóng góp quan trọng trong quá trình vận động, chuẩn bị về chính trị, tư tưởng và tổ chức, tiến tới thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam.

Được Quốc tế Cộng sản và Lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc tin tưởng, tháng 1.1927, đồng chí được cử đi học tại Trường Đại học Phương Đông (Liên Xô). Tại đây, đồng chí được giới thiệu vào Đảng Cộng sản Liên Xô, được Quốc tế Cộng sản cử làm Bí thư nhóm Cộng sản Việt Nam tại Trường Đại học Phương Đông. Sau khi tốt nghiệp, tháng 11.1929 đồng chí được phân công nhiệm vụ về nước hoạt động với cương vị cán bộ chủ chốt của Đảng, chịu trách nhiệm trực tiếp dự thảo Bản Luận cương chính trị của Đảng.

Người dự thảo bản Luận cương chính trị tháng 10.1930

Về nước hoạt động, cùng với các đồng chí trong Ban Chấp ủy lâm thời của Đảng, đồng chí đã trực tiếp sống cuộc đời thợ mỏ, thợ nề, thợ nhà máy xi măng... để thâm nhập, nghiên cứu, khảo sát thực tế phong trào cách mạng của công nhân, nông dân và các chi bộ cộng sản ở nhà máy, hầm mỏ tại Hà Nội, Nam Định, Hải Phòng, Hòn Gai, Thái Bình.

Sau khi khảo sát tình hình thực tế và trao đổi với các đồng chí trong Ban Chấp ủy, đồng chí đã khởi thảo văn kiện Luận cương chính trị của Đảng ngay trong tầng hầm ngôi nhà số 90 phố Thợ Nhuộm, Hà Nội.

Luận cương chính trị đã vận dụng những nguyên lý của chủ nghĩa Mác-Lênin về vấn đề dân tộc và thuộc địa, cùng những luận điểm cơ bản trong Chính cương vắn tắt và Sách lược vắn tắt do Lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc khởi thảo thông qua tại Hội nghị thành lập Đảng. Nội dung chủ yếu của Luận cương chính trị là những vấn đề cơ bản về chiến lược, sách lược của cách mạng Việt Nam.

Trong đó, mục tiêu đi tới chủ nghĩa cộng sản được nêu rõ, sau khi hoàn thành cách mạng tư sản dân quyền. Luận cương chính trị cũng chỉ ra mối liên hệ mật thiết giữa cuộc đấu tranh chống phong kiến và chống đế quốc, giữa hai mục tiêu - dân chủ "thổ địa cách mạng" và dân tộc "Đông Dương hoàn toàn độc lập" để đi lên chủ nghĩa xã hội.

Đây là luận điểm xuyên suốt trong đường lối cách mạng của Đảng, thể hiện tính nhất quán về con đường, mục tiêu cách mạng của Đảng từ khi thành lập đến nay. Những luận điểm đó đã khẳng định tính đúng đắn ngay từ đầu trong đường lối cách mạng của Đảng - đó là nhân tố quyết định thắng lợi của cách mạng Việt Nam.

Tháng 10.1930, tại Hội nghị lần thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng họp tại Hương Cảng (Trung Quốc), đồng chí Trần Phú đã trình bày bản dự thảo Luận cương chính trị của Đảng và đã được Hội nghị nhất trí thông qua.

Tại Hội nghị, với việc bầu ra Ban Chấp hành Trung ương chính thức, Đảng lần đầu tiên được kiện toàn về mặt tổ chức. Đồng chí Trần Phú được bầu làm Tổng Bí thư đầu tiên của Đảng. Thành công của Hội nghị đã đánh dấu sự trưởng thành về nhiều mặt của Đảng với uy tín và sức hút mạnh mẽ, góp phần thúc đẩy phong trào cách mạng Đông Dương phát triển nhanh chóng.

Có thể nói, trên cương vị Tổng Bí thư đầu tiên, đồng chí Trần Phú đã có những đóng góp to lớn trong việc xây đựng Đảng về chính trị, tư tưởng và tổ chức. Luận cương chính trị do đồng chí khởi thảo là một văn kiện quan trọng của Đảng, là cơ sở để Đảng đề ra sách lược, chiến lược trong suốt quá trình đấu tranh bảo vệ chính quyền cách mạng.

Bởi vậy, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đánh giá đồng chí Trần Phú “là một người rất thông minh, hăng hái và cần cù, đồng chí Trần Phú đã làm được nhiều việc quan trọng cho Đảng”, một người cộng sản mẫn tiệp, trí tuệ và sáng tạo.

“Hãy giữ vững chí khí chiến đấu”

Sau Hội nghị tháng 10.1930, Ban Chấp hành Trung ương Đảng, dưới sự chỉ đạo của Tổng Bí thư Trần Phú đã nghiên cứu, xem xét tình hình thực tiễn và đã có nhiều quyết định quan trọng. Ngày 18.11.1930, Ban Thường vụ Trung ương ra Chỉ thị về vấn đề thành lập Hội phản đế đồng minh; thành lập các tổ chức Nông hội, Đoàn thanh niên cộng sản, Hội phụ nữ, Hội cứu tế đỏ...

Đây là sự thay đổi quan trọng trong quan điểm của Đảng về vấn đề lực lượng cách mạng, nhằm đoàn kết, tập hợp một cách rộng rãi tất cả các tầng lớp nhân dân, huy động mọi lực lượng tham gia cách mạng giải phóng dân tộc.

Tháng 12.1930, đồng chí Trần Phú và Thường vụ Trung ương Đảng quyết định xuất bản báo Cờ đỏ và Tạp chí Cộng sản, đồng thời lập Ban tuyên truyền do một Ủy viên Thường vụ Trung ương phụ trách.

Nhờ có sự điều chỉnh kịp thời về mặt chủ trương, đường lối, quan điểm, Đảng ta đã từng bước khắc phục những sai lầm "tả khuynh", cô độc, hẹp hòi, để lãnh đạo phong trào cách mạng phát triển đúng hướng.

Giữa lúc phong trào cách mạng Việt Nam đang có những bước phát triển mới, sáng ngày 18/4/1931, tại cơ quan ấn loát của Đảng, số nhà 66 đường Sampannho (nay là đường Lý Chính Thắng, quận 3, Thành phố Hồ Chí Minh) Tổng Bí thư Trần Phú sa lưới kẻ thù. Đây là một tổn thất vô cùng lớn đối với Đảng và cách mạng Việt Nam đang trong thời kỳ phục hồi, củng cố và phát triển.

Bất chấp mọi thủ đoạn tra tấn tàn bạo và dụ dỗ của kẻ thù, Tổng Bí thư Trần Phú không hề khuất phục. Đồng chí thừa nhận mình là Tổng Bí thư của Đảng, nhưng nói rõ: "Ta không thể đem công việc của Đảng ta nói cho các người nghe". Đòn roi tra tấn của bọn đao phủ, sự tàn bạo của chế độ nhà tù đế quốc đã làm sức khỏe của đồng chí Trần Phú suy kiệt, bệnh cũ tái phát, đồng chí đã hy sinh ngày 6.9.1931 tại Nhà thương Chợ Quán - Sài Gòn.

Trước lúc hy sinh, đồng chí Trần Phú đã nhắn nhủ các đồng chí của mình: "Hãy giữ vững chí khí chiến đấu!". Lời nhắn gửi ấy đã trở thành một khẩu hiệu cách mạng, một mệnh lệnh chiến đấu, động viên, khích lệ lớp lớp đảng viên, đồng bào, đồng chí giữ vững niềm tin, vượt qua khó khăn, gian khổ và khốc liệt, kiên quyết tranh đấu đến thắng lợi cuối cùng của cách mạng.

Ngay sau ngày đồng chí hy sinh, một bài viết đăng trên “Tạp chí Quốc tế cộng sản” đã ca ngợi: “Đồng chí Tổng Bí thư Trần Phú của chúng ta đã hy sinh, nhưng tên tuổi của đồng chí sẽ vĩnh viễn sống mãi trong lịch sử đấu tranh cách mạng của Đông Dương cũng như sống mãi trong trái tim của những người lao động Đông Dương các thế hệ hôm nay và mai sau. Sự nghiệp cách mạng của đồng chí, lòng trung thành và thái độ bất khuất của đồng chí trong nhà tù đế quốc mãi mãi là tấm gương cho những người cộng sản ở tất cả các nước và nhất là cho những người cộng sản Đông Dương…".

Anh dũng hy sinh khi mới 27 tuổi đời, gần một năm giữ cương vị Tổng Bí thư của Đảng, nhưng những cống hiến của đồng chí cho Đảng, cho dân tộc ta vô cùng to lớn.

Đảng ta khẳng định: "Cuộc đời và hoạt động cách mạng của Tổng Bí thư Trần Phú tuy ngắn ngủi, nhưng những đóng góp của Trần Phú là hết sức to lớn. Sau Lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc, Tổng Bí thư Trần Phú đã góp phần rất quan trọng xây dựng nền móng ban đầu về tư tưởng, chính trị và tổ chức của Đảng ta".

Đồng chí là tấm gương tận trung với nước, tận hiếu với dân, cống hiến trọn đời mình cho sự nghiệp giải phóng dân tộc và giải phóng giai cấp với ý chí, niềm tin mãnh liệt vào lý tưởng cộng sản, vào thắng lợi cuối cùng của cách mạng.

90 trôi qua, kể từ ngày Tổng Bí thư Trần Phú vĩnh biệt chúng ta, nhưng những ký ức về cuộc đấu tranh hào hùng, oanh liệt của những người cộng sản trong sự nghiệp cách mạng giải phóng dân tộc, không bao giờ nhạt phai trong trái tim của mỗi cán bộ, đảng viên và nhân dân ta. Đồng chí Trần Phú - Tổng Bí thư đầu tiên của Đảng, người học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, đã trở thành biểu tượng của lòng kiên trung bất khuất và chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam.

Tinh thần xả thân vì đất nước, vì nhân dân và tấm gương đạo đức sáng ngời của đồng chí Trần Phú mãi mãi soi sáng cho các thế hệ người Việt Nam tiếp bước trên con đường cách mạng mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn, xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội, mang lại mạnh giàu cho đất nước, tự do, ấm no, hạnh phúc cho nhân dân.

Theo TTXVN