Người dân phấn khởi khi nhận sổ đỏ tại xã, phường
Từ ngày 1/7, việc giải quyết thủ tục cấp sổ đỏ lần đầu được thực hiện tại cấp xã, phường, mở ra bước ngoặt trong cải cách hành chính, rất thuận tiện cho người dân. Tuy nhiên, thực tế triển khai còn một số vướng mắc, đòi hỏi sớm có giải pháp đồng bộ.
Những tín hiệu tích cực
Tại phường Hương Trà (Đà Nẵng), ông Nguyễn Thanh Tùng (80 tuổi) đã nhận được sổ đỏ sau hơn 2 năm chờ đợi. "Không ngờ chỉ sau chưa đầy một tháng chính quyền địa phương hai cấp hoạt động, tôi đã có sổ trong tay. Cán bộ hướng dẫn tận tình, không còn mất công đi lại nhiều nơi như trước".

Phó chủ tịch UBND phường Hương Trà (Đà Nẵng) trao giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân.
Cùng thời điểm, phường Liên Chiểu (Đà Nẵng) cũng bàn giao 14 sổ đỏ cho công dân. Lãnh đạo phường cho hay, thay vì phải qua nhiều khâu ở quận, nay người dân chỉ nộp hồ sơ tại phường, các công đoạn thẩm định, kiểm tra hiện trạng đều được xử lý ngay tại cơ sở.
Tại Hà Nội, ngày 9/9, UBND phường Định Công đã trao giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất đầu tiên trên địa bàn kể từ khi vận hành theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp.
Theo Chủ tịch UBND phường Nguyễn Tuấn Anh, tính từ ngày 1/7-9/9, phường Định Công đã tiếp nhận 152 hồ sơ, đã thực hiện niêm yết công khai 70 hồ sơ; đang thực hiện rà soát nguồn gốc sử dụng đất, quá trình sử dụng đất 82 hồ sơ.
"Đây là bước chuyển quan trọng, thể hiện hiệu quả sắp xếp tổ chức bộ máy, khi bộ phận hành chính công được nâng cao chất lượng phục vụ, quy trình giải quyết hồ sơ minh bạch, nhanh chóng", ông Nguyễn Tuấn Anh nhấn mạnh.
Tại phường Vĩnh Hưng (Hà Nội), Phó chủ tịch UBND phường Ngô Mạnh Cường cho biết, chính quyền đang đẩy nhanh việc kiểm kê, phân loại đất đai, xử lý các dự án chậm tiến độ, tăng cường ứng dụng bản đồ số trong giám sát sử dụng đất. Ông Cường kỳ vọng với hướng đi mới, số sổ đỏ được cấp sẽ tăng ít nhất 4-5 lần so với trước.
Ngày 12/9 vừa qua, Trung tâm Phục vụ hành chính công TP Hà Nội công bố 28 thủ tục hành chính mới, sửa đổi, bổ sung trong lĩnh vực đất đai, gồm 19 thủ tục cấp tỉnh và 9 thủ tục cấp xã. Đáng chú ý, thời gian giải quyết thủ tục đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất và cấp sổ đỏ lần đầu được rút còn 17-20 ngày làm việc; hồ sơ được tiếp nhận tại điểm phục vụ hành chính công cấp xã hoặc các chi nhánh của Trung tâm.
Tiếp tục đồng bộ quy trình, dữ liệu
Như thường lệ, ngay từ những ngày cuối tháng 8, anh Nguyễn Phú Cường, chuyên viên tại Trung tâm Hành chính công xã Hòa Vang (Đà Nẵng) tiếp nhận hồ sơ cấp sổ đỏ lần đầu cho công dân.

Lãnh đạo phường Định Công (Hà Nội) trao sổ đỏ đầu tiên cho công dân của phường.
Sau khi kiểm tra một hồ sơ, phát hiện còn thiếu một số giấy tờ, anh Cường lập tức lấy phiếu hướng dẫn đã chuẩn bị sẵn, điền các thông tin cần thiết để công dân bổ sung kịp thời, không phải đi lại nhiều lần. "Hồ sơ nào còn thiếu thì tôi viết vào phiếu để người dân biết chuẩn bị, hồ sơ nào đủ thì tiếp nhận", anh Cường nói.
Theo lãnh đạo xã Hòa Vang, đến nay, xã mới chỉ xử lý được hồ sơ chuyển mục đích, còn hồ sơ cấp sổ đỏ lần đầu đang trong quá trình hoàn thiện, chuyển đi đo, đi xác minh, chuyển người dân bổ sung...
"Xã đang phối hợp cơ quan chức năng để khắc phục vấn đề cơ sở dữ liệu đất đai chưa hoàn thiện, thiếu nhiều trường thông tin. Bên cạnh đó, nguồn nhân lực hạn chế nhất định, thêm việc nhưng thiếu quy định bổ sung người cho cấp xã; thậm chí thiếu người có năng lực, kinh nghiệm chuyên môn này", vị này thông tin.
Tương tự, tại xã Phước Trà (Đà Nẵng), Phó chủ tịch UBND xã Nguyễn Tấn Nghiệp cho hay, xã đã tiếp nhận xử lý nhiều thủ tục liên quan đất đai, chủ yếu là chỉnh lý biến động. Đối với việc cấp sổ đỏ, địa phương đang đợi ngành thuế xác định giá.
Ông Trần Quốc Hưng, Phó giám đốc Trung tâm Hành chính công phường Hiệp Bình, một trong những phường đông dân nhất TP.HCM cho biết, sau gần hai tháng, đơn vị đã tiếp nhận 373 hồ sơ, giải quyết 289 hồ sơ trước và đúng hạn.
"Sau khi có mô hình chính quyền địa phương hai cấp, người dân tập trung nộp hồ sơ rất đông. Tuy nhiên, nhiều trường hợp chưa nắm rõ bộ thủ tục nên số lượng hồ sơ đủ điều kiện tiếp nhận không nhiều. Một số cán bộ ban đầu còn lúng túng do thay đổi quy trình, song sau khi được đào tạo, tình trạng này đã dần khắc phục", ông Hưng thông tin.
Tại Hà Nội, ông Đỗ Chí Hưng, Chủ tịch UBND xã Ô Diên nói: "Hồ sơ đất đai bàn giao về xã hiện nay chưa đồng bộ, gây khó khăn cho việc quản lý, cập nhật. Chúng tôi kiến nghị được nhận bàn giao toàn bộ, đầy đủ và chi tiết để có thể số hóa dữ liệu đất đai, hoàn thiện cơ sở dữ liệu phục vụ quản lý lâu dài".
Gỡ vướng để thông suốt, hiệu quả hơn
Tìm hiểu tại TP.HCM, Hà Nội và Đà Nẵng cho thấy, thủ tục đất đai cần khắc phục ba điểm nghẽn: Hạ tầng công nghệ chưa đồng bộ, dữ liệu đất đai chưa hoàn thiện; nguồn nhân lực cấp xã, phường còn thiếu và chưa đồng đều; người dân chưa thật sự quen sử dụng dịch vụ công trực tuyến.

Người dân đến nộp hồ sơ đất đai tại Trung tâm Phục vụ hành chính công TP Hà Nội.
Thông tin từ Bộ Nông nghiệp và Môi trường, từ ngày 11/8, 34 công chức thuộc Cục Quản lý đất đai đã được cử về công tác tại 34 tỉnh, thành phố trong thời gian ba tháng. Những cán bộ này sẽ nắm bắt tình hình, hướng dẫn, giải đáp các khó khăn, vướng mắc của địa phương trong giai đoạn đầu vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp.
Theo ông Phùng Tuấn Anh, Phó trưởng Phòng Quy hoạch và Giao đất (Cục Quản lý Đất đai) phụ trách địa bàn Hà Nội, khó khăn nhất trong giai đoạn này là các vấn đề liên quan đến xử lý chuyển tiếp khi vận hành chính quyền hai cấp.
Nhiều nội dung công việc của cấp tỉnh trước đây được giao cho cấp xã. Đây là công việc mà cấp xã mới được tiếp nhận song song với việc ổn định tổ chức nên cũng cần phải mất thời gian nghiên cứu.
Đủ thủ tục, nhận sổ trong 3 ngày
Theo Nghị định số 151/2025/NĐ-CP quy định về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương hai cấp, phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực đất đai, từ ngày 1/7, việc giải quyết thủ tục cấp sổ đỏ lần đầu sẽ được thực hiện tại cấp xã. Chủ tịch UBND xã, phường sẽ là người trực tiếp ký cấp sổ đỏ trong các trường hợp đủ điều kiện theo quy định.
So với trước, việc cấp sổ đỏ lần đầu thường phải trải qua ít nhất hai cấp thì nay quy trình sẽ được rút gọn, thực hiện tại một cấp duy nhất là cấp xã.
Theo quy trình, người dân có nhu cầu cấp sổ đỏ lần đầu sẽ nộp hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận tại nơi tiếp nhận hồ sơ theo quy định, cơ quan quản lý đất đai cấp xã sẽ căn cứ vào các trường hợp cụ thể và chính sách có liên quan để giải quyết.
Cơ quan chức năng cũng lưu ý người dân cần phân biệt rõ giữa quy trình đăng ký đất đai và thủ tục cấp sổ đỏ theo quy định tại Nghị định 151.
Cụ thể, đăng ký đất đai là yêu cầu bắt buộc đối với người đang sử dụng đất hoặc người được Nhà nước giao đất để quản lý. Việc này nhằm xác lập hồ sơ quản lý, đồng thời xác thực hiện trạng sử dụng đất của các tổ chức, cá nhân. Trên cơ sở đó, khi có nhu cầu cấp sổ đỏ, người sử dụng đất thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định, do cơ quan thuế xác định.
Hiện nay, thời gian giải quyết nghĩa vụ tài chính được rút ngắn còn 17 ngày. Sau khi hoàn thành nghĩa vụ tài chính, UBND cấp xã sẽ thực hiện thủ tục cấp sổ đỏ lần đầu trong vòng 3 ngày.