Người dân Sri Lanka oằn mình sau thảm họa bão lũ nghiêm trọng nhất nhiều thập kỷ
Hàng trăm người thiệt mạng, hơn một triệu người bị ảnh hưởng, nhà cửa, trường học và sinh kế bị cuốn trôi - Sri Lanka đang oằn mình gánh chịu thảm họa thiên nhiên nghiêm trọng nhất trong nhiều thập kỷ sau khi siêu bão Ditwah quét qua hòn đảo này.
Người dân sơ tán bằng thuyền trên tuyến đường bị ngập lụt ở ngoại ô Colombo, Sri Lanka ngày 29/11/2025. Ảnh: THX/TTXVN
Khi những cơn mưa bắt đầu trút xuống vùng Badulla thuộc miền Trung Sri Lanka, chị Layani Rasika Niroshani không mấy lo lắng. Bà mẹ 36 tuổi này đã quá quen với những trận mưa gió mùa nặng hạt hàng năm. Nhưng mưa không dứt, kéo dài nhiều giờ liền, khiến cả gia đình dần cảm thấy bất an. Đúng lúc đó, một vụ sạt lở đất xảy ra, vùi lấp toàn bộ căn nhà và cuốn theo toàn bộ tài sản tích cóp suốt nhiều năm. Đó chỉ là một trong hàng trăm nghìn ngôi nhà bị phá hủy bởi bão Ditwah - thảm họa thiên nhiên nghiêm trọng nhất tại Sri Lanka trong nhiều thập kỷ qua.
Có ít nhất 410 người đã thiệt mạng trên cả nước, riêng Badulla ghi nhận 71 người chết và 53 người mất tích. Hàng nghìn người dân phải đào bới bùn đất suốt nhiều ngày chỉ để tìm lại vài vật dụng sinh hoạt còn sót lại.
“Nhà của chúng tôi đã bị chôn dưới lòng đất”, chị Niroshani nói. “Gia đình tôi đang bị sốc nặng. Chúng tôi phải xây dựng lại từ đầu. Đôi khi, điều đó còn khó khăn hơn cả việc sống tiếp.”
Phát biểu tối Chủ nhật (30/11), Tổng thống Sri Lanka Anura Kumara Dissanayake mô tả bão Ditwah là “thảm họa thiên nhiên lớn và thách thức nhất trong lịch sử đất nước”. Nhiều làng mạc trên khắp đảo bị san phẳng, hàng loạt khu dân cư, trường học và cơ sở kinh doanh vẫn chìm trong nước, bao gồm cả tại thủ đô Colombo.
Theo Trung tâm Quản lý Thảm họa Sri Lanka, hơn 1,1 triệu người đã bị ảnh hưởng bởi cơn bão. Lực lượng cứu hộ dân sự quá tải buộc chính quyền phải triển khai quân đội tham gia tìm kiếm và sơ tán người dân. Quân đội đã được huy động, trực thăng cứu hộ liên tục thả lương thực và nhu yếu phẩm xuống các khu vực bị cô lập.
Tại một trường học được trưng dụng làm nơi trú tạm ở Badulla, thầy giáo Kantharuban Prashanth cho biết hơn 125 gia đình đang sống trong điều kiện thiếu thốn. “Suốt bốn ngày nay, chúng tôi chỉ nhận được khẩu phần khô để nấu tại trường. Hơn trăm người dùng chung một nhà vệ sinh. Nhưng họ không thể trở về nhà vì quá nguy hiểm khi tường nứt, nền yếu, có nguy cơ sập bất cứ lúc nào”, anh nói.
Thảm họa càng trở nên nghiêm trọng khi Sri Lanka vẫn chưa phục hồi hoàn toàn sau cuộc khủng hoảng kinh tế năm 2022, khiến đất nước rơi vào tình trạng vỡ nợ và từng thiếu hụt cả lương thực lẫn thuốc men. Ngành du lịch - nguồn thu ngoại tệ quan trọng của quốc gia 22 triệu dân này - được dự báo sẽ tiếp tục chịu tác động nặng nề sau cơn bão.
Giới chức cảnh báo số người thiệt mạng có thể còn tăng, khi vẫn còn hơn 360 người mất tích và một số khu vực chưa thể tiếp cận. Dự báo mưa lớn sẽ tiếp diễn trong tuần này, làm gia tăng nguy cơ lũ lụt và sạt lở mới.
Tại Biyagama, miền Tây Sri Lanka, bà Siriyalatha Adhikari, 74 tuổi, nghẹn ngào kể rằng bà mất trắng mọi thứ. “Chúng tôi không có thời gian mang theo bất cứ đồ gì. Mọi việc diễn ra quá nhanh. Ngôi nhà chìm hoàn toàn trong nước”, bà nói.
Ở thành phố Ratnapura, một trong những điểm nóng của đợt lũ, xuồng cứu hộ phải di chuyển giữa những mái nhà và ngọn cây để giải cứu người bị mắc kẹt. Nhiều người dân cho biết họ không hề nhận được cảnh báo sơ tán dù mực nước sông dâng cao nguy hiểm.
“Khi nước sông Kalu dâng lên, không ai thông báo cho chúng tôi sơ tán”, chị JA Nilanthi, 45 tuổi, cho biết. Gia đình chị chỉ kịp mang theo chiếc tủ lạnh trước khi ngôi nhà bị nhấn chìm. Sau đó, họ phải trú trên mái một căn nhà bỏ hoang suốt hai ngày, không thức ăn, không nước uống. “Tôi chưa bao giờ sợ hãi như thế trong cả cuộc đời”.
Khi nước rút, cảnh tượng trước mắt chỉ còn là đống bùn đất và đổ nát. “Không còn gì cả từ sofa, tủ, bát đĩa đến quần áo”, chị Nilanthi kể. “Cuộc sống phía trước sẽ rất khó khăn, nhưng tôi vẫn biết ơn vì gia đình đã kịp thoát nạn”.
