Người Dao phường Thống Nhất giữ gìn, phát triển nghề thuốc nam truyền thống
Phường Thống Nhất (TP Hòa Bình) có 38% dân số là người dân tộc Dao. Đồng bào Dao nơi đây có nghề làm thuốc nam gia truyền, vốn đã trở thành nguồn sinh kế quan trọng, mang lại thu nhập ổn định cho người dân, nhất là hội viên phụ nữ.
Phường Thống Nhất (TP Hòa Bình) có 38% dân số là người dân tộc Dao. Đồng bào Dao nơi đây có nghề làm thuốc nam gia truyền, vốn đã trở thành nguồn sinh kế quan trọng, mang lại thu nhập ổn định cho người dân, nhất là hội viên phụ nữ.
Thành viên Hợp tác xã thuốc nam dân tộc Dao, phường Thống Nhất (TP Hòa Bình) đóng gói sản phẩm.
Hợp tác xã thuốc nam dân tộc Dao, phường Thống Nhất (TP Hòa Bình) tạo việc làm ổn định cho các thành viên với thu nhập từ 5 - 7 triệu đồng/người/tháng.
Từ bao đời nay, bản Dao Đồng Chụa, nay là tổ 9, phường Thống Nhất được thiên nhiên ưu đãi với rất nhiều loài dược liệu quý và đặc hữu. Người Dao đã nắm bắt đặc tính, công dụng và cách kết hợp các loại thảo dược để chế biến thành các bài thuốc cổ truyền.
Trước đây người Dao thường chỉ dùng cây thuốc tươi hoặc khô, dẫn đến nhiều khó khăn trong việc vận chuyển. Với sự sáng tạo và nỗ lực, bà con đã chế biến các bài thuốc thành cao lá - một dạng cô đặc từ thảo dược như cao Khôi Nhung và cao An Xoa, giúp điều trị các bệnh về tiêu hóa, gan. Việc này không chỉ giúp dễ bảo quản và vận chuyển mà còn giữ được công dụng của thuốc.
Tổ dân phố số 9 hiện có 200 hộ, trong đó 190 hộ là người Dao, có 100 hộ làm nghề sản xuất thuốc cổ truyền là nguồn thu nhập chính. Tuy nhiên, các hộ vẫn phát triển theo hướng nhỏ lẻ, chủ yếu thu hái từ thiên nhiên, dẫn đến sự cạn kiệt dần của nguồn dược liệu. Mặt khác, các bài thuốc vẫn chủ yếu được truyền miệng, chưa có sự phổ biến rộng rãi. Để khắc phục điều này và nhằm nâng cao giá trị kinh tế từ các cây dược liệu, tháng 11/2020, HTX thuốc nam dân tộc Dao được thành lập do chính những người Dao quản lý, vận hành với 15 thành viên ban đầu. HTX chuyên sản xuất, điều chế thuốc nam cổ truyền và cung ứng các cây dược liệu.
Sau gần 4 năm thành lập, HTX đã thu hút nhiều thành viên là phụ nữ dân tộc Dao. Chị em không chỉ tham gia sản xuất mà còn tự tin khởi nghiệp, điển hình là chị Triệu Thị Hoa, người tiên phong học tại Trường Y dược Tuệ Tĩnh, Hà Nội. Chị Hoa không chỉ là nguồn cảm hứng mà còn là người dẫn dắt nhiều phụ nữ dân tộc Dao tự tin phát triển nghề thuốc nam.
Chị Triệu Thị Hoa, Giám đốc HTX thuốc nam bản Dao cho biết: Trong gần 4 năm hoạt động, HTX đã cung cấp hơn 1.000 cây giống dược liệu cho mỗi thành viên, đầu tư xây dựng xưởng sản xuất với diện tích 300m², trang bị đầy đủ máy móc hiện đại như nồi chiết xuất, máy băm dược liệu. Sản phẩm của HTX như cao Khôi Nhung và cao An Xoa đã được đăng ký nhãn hiệu, phân phối rộng rãi khắp các tỉnh, thành phố trong cả nước. Doanh thu từ các sản phẩm đạt vài trăm triệu đồng mỗi năm, tạo việc làm ổn định cho các thành viên với thu nhập từ 5 - 7 triệu đồng/người/tháng.
Đáng chú ý, với sự hỗ trợ của Hội Liên hiệp phụ nữ các cấp, HTX đã tiếp cận được nhiều nguồn vốn và cơ hội tham gia các cuộc thi khởi nghiệp. Năm 2024, chị Triệu Thị Hoa, Giám đốc HTX tham gia Cuộc thi "Phụ nữ khởi nghiệp sáng tạo và chuyển đổi xanh” lọt vào vòng chung kết cấp vùng miền Bắc. Dự án "Xây dựng chuỗi giá trị cho sản phẩm cao thảo mộc Khôi Nhung gắn với bảo vệ rừng phòng hộ" là tâm huyết của chị, với mong muốn mở rộng vùng nguyên liệu và giúp người dân tăng thu nhập từ sản xuất dược liệu, đồng thời bảo vệ tài nguyên rừng.
Đồng chí Nguyễn Thị Thanh Huyền, Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ phường Thống Nhất cho biết: Sự phát triển của HTX thuốc nam dân tộc Dao là minh chứng cho nỗ lực không ngừng nghỉ của người dân nơi đây. Nhờ đó, nghề thuốc nam cổ truyền không chỉ được giữ gìn mà còn phát triển mạnh mẽ, trở thành nguồn sinh kế vững chắc, giúp cải thiện đời sống cho người dân, nhất là phụ nữ người Dao.
Hội Liên hiệp phụ nữ phường sẽ tham mưu lãnh đạo cấp trên quan tâm chỉ đạo, tạo điều kiện để HTX tiếp tục phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể liên quan hỗ trợ những tổ chức, cá nhân mở rộng vùng nguyên liệu; đẩy mạnh hoạt động sơ chế, chế biến cây thuốc nam nhằm tạo ra những sản phẩm tiện lợi, phù hợp thị hiếu tiêu dùng và đòi hỏi của thị trường. Từ đó góp phần cải thiện thu nhập, nâng cao đời sống đồng bào dân tộc Dao.
