Người dùng Việt thiệt hại 17,3 nghìn tỷ đồng do virus máy tính

Kết quả từ chương trình đánh giá an ninh mạng dành cho người sử dụng cá nhân do Bkav thực hiện tháng 12/2023 chỉ ra rằng, thiệt hại do virus máy tính gây ra cho người dùng Việt Nam ở mức 17,3 nghìn tỷ đồng (tương đương 716 triệu USD), giảm so với năm trước (21 nghìn tỷ đồng), nhưng vẫn thể hiện mức độ vi phạm an ninh nghiêm trọng trên không gian mạng.

Thiệt hại do virus máy tính gây ra cho người dùng Việt Nam ở mức 17,3 nghìn tỷ đồng.

Hệ thống giám sát và cảnh báo virus của Bkav ghi nhận trong năm 2023 có tới 745.000 máy tính bị nhiễm virus đánh cắp tài khoản (Facebook, ngân hàng), tăng khoảng 40% so với năm 2022.

Cũng theo khảo sát, các tài khoản bị chiếm tiếp tục bị kẻ xấu lợi dụng để lừa bạn bè, người thân của nạn nhân. Việc có khoảng 53% máy tính ở Việt Nam sử dụng phần mềm crack cũng khiến loại virus đánh cắp tài khoản dễ lây lan hơn.

“Khai thác thành công, thay vì ngay lập tức chiếm tài khoản, hacker sử dụng chính tài khoản nạn nhân để âm thầm chạy quảng cáo hòng kiếm thêm lợi nhuận, nâng cao thứ hạng – SEO các trang web phát tán mã độc...”, chuyên gia Bkav thông tin thêm.

Hệ thống giám sát và cảnh báo virus của Bkav ghi nhận hơn 19.000 máy chủ bị tấn công mã hóa tống tiền từ 130.000 địa chỉ IP độc hại trên toàn thế giới trong năm 2023, tăng 35% so với năm 2022.

Các chuyên gia cho biết nguyên nhân chính khiến máy chủ luôn là đích nhắm của virus mã hóa dữ liệu tống tiền - ransomware vì thường chứa dữ liệu quan trọng, nhạy cảm, có giá trị cao. Khi máy chủ bị mã hóa có thể gây ngưng trệ toàn bộ doanh nghiệp trong thời gian dài, tạo ra áp lực lớn, buộc nạn nhân phải trả tiền chuộc, thậm chí với bất kỳ giá nào. Thêm vào đó, máy chủ cũng là nơi công khai các dịch vụ của doanh nghiệp ra Internet, nên hacker dễ tiếp cận hơn đối với người dùng cá nhân.

Năm 2023, Bkav đã phát hiện nhiều chiến dịch tấn công APT của các nhóm hacker Mustang Panda, APT31... sử dụng các phần mềm gián điệp nhằm âm thầm đánh cắp các file dữ liệu lưu trữ trong các máy không có Internet.

Ước tính, số lượng các cuộc tấn công gián điệp APT tại Việt Nam trong năm 2023 tăng 55% so với 2022, nhắm vào hơn 280.000 máy tính.

Ngoài virus, các chuyên gia đánh giá tài khoản ngân hàng rác cũng là nguyên nhân của tình trạng vi phạm an ninh mạng. Cụ thể, sau khi thực hiện tin nhắn, cuộc gọi lừa đảo, kẻ xấu thường yêu cầu nạn nhân chuyển tiền qua ngân hàng. Dù vậy, đây thường là tài khoản rác, không chính chủ, khiến cơ quan chức năng gặp nhiều khó khăn trong việc truy vết.

“Nguyên nhân là việc mua bán, trao đổi tài khoản ngân hàng đang diễn ra quá dễ dàng. Nhiều người đơn giản cho rằng bán đi các tài khoản mình không sử dụng sẽ không có vấn đề gì. Song thực tế, kẻ xấu đã lợi dụng những tài khoản ngân hàng này để thực hiện các giao dịch phi pháp, giấu nguồn gốc, gây khó khăn cho cơ quan điều tra”, ông Nguyễn Văn Cường, Giám đốc phụ trách an ninh mạng của Bkav phân tích.

Danh Uyên