Người giữ rừng ở thôn Chênh Vênh

Ông Chiến (bên trái) giới thiệu với khách du lịch đến tham quan, trải nghiệm rừng cộng đồng thôn Chênh Vênh - Ảnh: M.L

Thôn Chênh Vênh có 100% dân số là người dân tộc Vân Kiều sinh sống. Ngay từ lúc thôn nhận rừng do huyện bàn giao để quản lý, người dân trong thôn đã họp bàn chọn ra người có uy tín nhất để tổ chức bảo vệ và phát triển rừng ở địa phương. Thời điểm đó, ông Chiến được mọi người tin tưởng bầu làm trưởng ban quản lý rừng cộng đồng thôn. Sinh ra và lớn lên ở vùng rừng núi nên ông Chiến hiểu được ý nghĩa, lợi ích thiết thực của việc bảo vệ rừng. Ông cũng yêu rừng như một phần cuộc sống của mình. Vậy nên, khi được bà con tín nhiệm bầu làm trưởng ban quản lý rừng cộng đồng thôn, ông tự nhủ sẽ đem hết tâm sức của mình quyết cùng bà con giữ cho rừng Chênh Vênh mãi xanh tươi. Ban Quản lý rừng cộng đồng thôn Chênh Vênh có 7 thành viên.

Theo quy chế, mỗi tháng có 3 đợt tuần tra chính, chưa kể những đợt đột xuất. Mỗi đợt tuần tra có 3 - 4 người tham gia, ưu tiên tuần tra các tuyến rừng có nguy cơ bị khai thác trái phép cao. Nhận thức được lợi ích của việc bảo vệ rừng nên người dân trong thôn chấp hành tốt. Nhờ vậy, hạn chế đáng kể sự xâm hại rừng, bảo vệ động vật quý hiếm, góp phần mang lại môi trường sống tốt hơn cho con người.

Kinh tế gia đình dựa vào nghề nông, hằng ngày đều phải lên nương rẫy, khá bận rộn nhưng ông Chiến luôn dành thời gian cho việc bảo vệ rừng. Ngay từ đầu mỗi năm, ông lên kế hoạch tuần tra, bảo vệ rừng của ban quản lý rất cụ thể. Tùy theo tình hình thời tiết mà tháng nào, mùa nào thì ông lên kế hoạch để các thành viên ban quản lý cần nhiều lượt tuần tra rừng hơn, mỗi lần tuần tra cần bao nhiêu người tham gia… Sau mỗi lần tuần tra ông đều có báo cáo kết quả cụ thể, trường hợp phát hiện điều gì bất thường như có dấu hiệu khai thác rừng, săn bắt thú trái phép thì ông báo ngay cơ quan chức năng để có hướng xử lý kịp thời.

Bên cạnh đó, bằng uy tín của mình, ông Chiến thường xuyên tuyên truyền, vận động người dân trong thôn nâng cao ý thức bảo vệ rừng, giải thích cho người dân hiểu rừng chính là cuộc sống, là lá chắn bảo vệ cho bản làng bình yên. Với phương châm “mưa dầm thấm lâu”, ông Chiến tận dụng mọi thời gian có thể để tuyên truyền, vận động bà con về bảo vệ rừng như thông qua các buổi họp thôn, các buổi trò chuyện sau giờ lên rẫy... Cách tuyên truyền của ông hợp tình, hợp lý nên nhận được sự đồng thuận cao trong cộng đồng. Ông Chiến chia sẻ: “Việc tuyên truyền, vận động người dân tham gia bảo vệ rừng không đơn giản bởi người dân ở đây vốn có thói quen tự do vào ra rừng săn bắt thú, chặt cây rừng về làm nhà cửa... Vì thế, sau rất nhiều lần họp thôn, ban quản lý mới xây dựng được quy chế hoạt động. Chúng tôi cố gắng áp dụng những quy định của kiểm lâm, lồng ghép vận dụng với phong tục tập quán của người Vân Kiều, chú trọng gắn trách nhiệm của già làng trưởng bản, các tổ chức, đoàn thể ở thôn… nhằm huy động sức mạnh của cả cộng đồng tham gia bảo vệ rừng”.

Với những kết quả bảo vệ rừng cộng đồng một cách bền vững, tháng 11/2021, rừng cộng đồng thôn Chênh Vênh là một trong hai khu rừng cộng đồng đầu tiên của Việt Nam được cấp chứng chỉ quản lý rừng bền vững theo tiêu chuẩn của Hội đồng quản trị rừng quốc tế (FSC). Càng phấn khởi hơn khi rừng cộng đồng Chênh Vênh được huyện Hướng Hóa, UBND xã Hướng Phùng phối hợp với Ủy ban Y tế Hà Lan - Việt Nam định hướng kết nối vào điểm du lịch “Làng du lịch sinh thái Chênh Vênh”. Sau sự kiện này, khá đông du khách trong và ngoài tỉnh đã đến đây tìm hiểu, khám phá, trải nghiệm, ông Chiến lại tình nguyện làm “hướng dẫn viên”, tận tình dẫn các đoàn tham quan và giới thiệu về rừng cộng đồng quê mình. Đồng thời, vận động người dân trong thôn tạo con đường bậc cấp nhỏ len giữa rừng, cầu tre bắc qua con suối nhằm tạo điều kiện cho du khách vào rừng tham quan.

Phó Chủ tịch UBND xã Hướng Phùng Hồ Văn Quý cho biết: “Ông Chiến là người có uy tín ở thôn nên việc tuyên truyền, bảo vệ rừng được ông làm rất tốt. So với trước khi có ban quản lý, rừng Chênh Vênh hiện nay gần như chấm dứt nạn khai thác trái phép. Đặc biệt, từ khi có định hướng kết nối vào điểm du lịch “Làng du lịch sinh thái Chênh Vênh” ông Chiến tích cực vận động người dân tăng cường hơn nữa việc bảo vệ rừng, tham gia làm du lịch, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương”.

Minh Long