Người 'kết nối' lịch sử và hiện tại

Học Bác từ những điều bình dị, giản đơn để làm tốt chức trách, nhiệm vụ được giao, hơn 20 năm nay, anh Đào Anh Tuân (SN 1974) - Phó Bí thư chi bộ, Phó Giám đốc Ban Quản lý Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc và Khu tưởng niệm Lý Tự Trọng (Hà Tĩnh), Phó Chủ tịch Hiệp hội Du lịch tỉnh trở thành người “kết nối” lịch sử nơi “tọa độ lửa” Ngã ba Đồng Lộc.

HƠN 20 NĂM MIỆT MÀI “KẾT NỐI” LỊCH SỬ

Hết đón đoàn khách này, lại chuẩn bị đón đoàn khách khác, là người thuyết minh, dẫn lễ, lại vừa có vai trò quản lý, anh Đào Anh Tuân cứ tất bật từ sáng đến tối với những công việc khó gọi tên. Phải khó khăn lắm chúng tôi mới có thể cùng anh Tuân sắp xếp được một cuộc trò chuyện ngắn để tìm hiểu thêm về công việc và những đam mê, cống hiến của anh.

Năm 1995, sau khi tốt nghiệp đại học, anh Tuân về nhận công tác tại Trung tâm Văn hóa - Thể thao huyện Can Lộc. Gần 4 năm thực hiện nhiệm vụ ở đây, anh Tuân thường xuyên tham gia các hoạt động văn hóa, văn nghệ, tích cực làm người dẫn chương trình cho các buổi lễ diễn ra trên địa bàn. Nhận thấy những năng khiếu của anh, năm 1999, anh Tuân được điều động về công tác ở cơ quan Tỉnh đoàn. Đến năm 2000, anh chuyển đến làm việc tại Ban Quản lý Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc với chuyên ngành kế toán.

Anh Đào Anh Tuân luôn tâm huyết, trách nhiệm với nghề thuyết minh.

Làm việc tại ban quản lý, được lắng nghe các đồng nghiệp thuyết minh về khu di tích lịch sử, niềm đam mê trong anh Tuân trỗi dậy. Tranh thủ thời gian rảnh, anh lại nghiên cứu và tập nói, tập diễn thuyết.

“Một lần khi đang tập luyện, anh Phan Viết Lượng - Trưởng ban Quản lý Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc thời điểm đó đã nghe thấy tôi nói và động viên tôi thử sức với vai trò thuyết minh viên. Cơ duyên của nghề cũng đến với tôi bắt đầu như thế!” - anh Tuân nhớ lại.

Được sự động viên của lãnh đạo và với niềm đam mê vốn có, từ năm 2003, anh Tuân thôi làm kế toán, chính thức bắt đầu sự nghiệp của một thuyết minh viên. Anh Tuân bộc bạch: “Ngày trước du khách ít, việc thuyết minh cũng dễ dàng hơn. Tuy nhiên, theo thời gian, lượng khách nhiều hơn và những yêu cầu trong nghề cũng cao hơn. Chứng kiến niềm xúc động, mong muốn hiểu biết nhiều hơn về Ngã ba Đồng Lộc của du khách, tôi biết mình càng phải nỗ lực hơn nữa”.

Lời kể của anh Tuân như những thước phim về lịch sử quay chậm, làm lay động biết bao trái tim người con đất Việt.

Để từng lời kể chạm đến cảm xúc của người nghe, anh Tuân vừa tìm kiếm thêm các tư liệu lịch sử, vừa tìm gặp các nhân chứng để bổ sung thêm những chi tiết, câu chuyện mới làm giàu cho bài nói của mình. Đặc biệt, anh cũng thực hiện chế độ sinh hoạt, ăn uống nghiêm túc, chặt chẽ để luyện giọng và giữ chất giọng trầm ấm của mình.

Không chỉ vậy, với mỗi đối tượng du khách, anh Tuân còn linh hoạt lựa chọn những cách kể chuyện khác nhau để người nghe dễ hiểu và đồng cảm. Với học sinh thì truyền thụ niềm tự hào lớn lao, trách nhiệm của thế hệ hôm nay với những mất mát, hy sinh của thế hệ đi trước; còn với các cựu chiến binh - những người đã từng vào sinh ra tử, cái họ cần là sự biết ơn, tri ân và thấu hiểu; hay với các đoàn khách nước ngoài, mỗi lời nói, cử chỉ, hành động của mình càng phải cẩn trọng và chuẩn mực… và phải dùng ngôn ngữ hình thể, biểu cảm của khuôn mặt để chạm đến cảm xúc của họ.

Những lời kể của anh Tuân không chỉ tái hiện lại lịch sử mà còn làm lay động trái tim người nghe.

Anh Đào Anh Tuân đã có hơn 20 năm miệt mài thuyết minh về Khu di tích lịch sử Ngã ba Đồng Lộc.

Video: Anh Tuân thuyết minh cho đoàn khách Hải Phòng nghe về những giá trị lịch sử tại Ngã ba Đồng Lộc.

Ông Bùi Tiến Đạt (phường Bạch Đằng, quận Hai Bà Trưng, TP Hà Nội) chia sẻ: “Mỗi lần về với Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc, tôi đều mang một cảm xúc rất đặc biệt. Và đặc biệt hơn khi được theo chân đồng chí Tuân - thuyết minh viên tìm hiểu những câu chuyện, kỷ vật ở đây. Cách cậu ấy hòa mình vào câu chuyện lịch sử, thái độ trân trọng quá khứ và tấm lòng thành kính tri ân thế hệ cha anh khiến tôi vô cùng xúc động”.

Chưa kể, có những ngày cao điểm với hàng nghìn lượt đoàn khách, anh Tuân phải liên tục đón hết đoàn này đến đoàn khác. Làm thế nào để mỗi câu chuyện mình kể không bị “dẫm” lên nhau, không trở nên nhàm chán luôn là câu hỏi luôn thường trực trong anh. Chính tình cảm của du khách đã tiếp động lực, niềm hứng khởi, sáng tạo để anh Tuân nỗ lực làm tốt nhiệm vụ của mình.

Khu mộ 10 nữ Anh hùng thanh niên xung phong ở Ngã ba Đồng Lộc.

Chia sẻ kỷ niệm đặc biệt của bản thân trong hàng chục năm làm nghề, anh Tuân trải lòng: "Một lần khi đang thuyết minh cho đoàn du khách là Việt kiều Liên bang Nga về Ngã ba Đồng Lộc, tôi đã lồng vào kể về những lời tâm sự của liệt sỹ Nguyễn Văn Thạc với những dòng nhật ký đêm cuối ở Ngã ba Đồng Lộc. Đó là một câu chuyện xúc động, lần nào kể tôi cũng đều rưng rưng cảm xúc, và điều đặc biệt là hôm đó có một nữ du khách đã khóc nức nở. Khi hỏi chuyện, tôi mới biết bà chính là người yêu được liệt sỹ Nguyễn Văn Thạc nhắc trong cuốn nhật ký. Những lần như vậy đã cho tôi rất nhiều kinh nghiệm, bài học và thông tin bổ ích làm dày thêm kho tư liệu của mình".

"Được gặp gỡ rất nhiều người, từ lãnh đạo cấp cao đến những người dân, em nhỏ… mỗi du khách đều mang lại cho tôi một bài học ý nghĩa, giá trị. Cũng từ đó tôi thấy trách nhiệm, vai trò của mình càng lớn lao hơn để trao truyền, lưu giữ ký ức. Tôi vui vì mình đang góp phần nhỏ bé để Ngã ba Đồng Lộc ngày càng khắc sâu vào tâm khảm của mọi người dân trong nước và quốc tế” - anh Tuân bộc bạch.

Quá trình công tác, anh Tuân đã nhiều lần thuyết minh cho các đoàn lãnh đạo nước bạn về Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc. (Trong ảnh: đoàn đại biểu cấp cao Thủ đô Viêng Chăn - nước CHDCND Lào và lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh lắng nghe phần thuyết minh của anh Tuân).

Và chính những điều tưởng chừng như nhỏ bé đã giúp anh Tuân trở thành một người lãnh đạo mẫu mực, gương mẫu để các đồng nghiệp, thuyết minh viên nơi đây học tập, noi theo. Chị Vương Thị Thương - thuyết minh viên tại Ngã ba Đồng Lộc chia sẻ: “Gương mẫu trong lãnh đạo, quản lý, trách nhiệm với công việc, gần gũi hòa đồng với cán bộ, nhân viên, anh Tuân là người anh, người đồng nghiệp đáng kính trọng của chúng tôi. Cũng nhờ sự dìu dắt của anh, học tập anh về tinh thần trách nhiệm, mỗi thuyết minh viên nói riêng, mỗi cán bộ, nhân viên trong Ban Quản lý nói chung đều nỗ lực, phấn đấu để làm tốt nhiệm vụ, là cầu nối để du khách đến gần hơn với Ngã ba Đồng Lộc, Khu tưởng niệm anh Lý Tự Trọng”.

TRƯỞNG THÀNH TỪ LỜI BÁC DẠY!

Lặng thầm cống hiến, trở thành người “kết nối” lịch sử và hiện tại, không chỉ tìm hiểu sâu về Ngã ba Đồng Lộc, anh Đào Anh Tuân còn có niềm say mê đặc biệt khi tìm hiểu về những câu chuyện kể về Bác Hồ, những lời Bác dạy. Có lẽ vì thế, lời dạy của Bác đã thấm sâu và trở thành ngọn đuốc soi đường để anh mỗi ngày trưởng thành hơn.

Anh Tuân chia sẻ: “Bác Hồ - vị lãnh tụ vĩ đại, người Cha già của dân tộc với lối sống giản dị, thanh bạch nhưng đầy tinh anh, mẫn tiệp. Học Người, dù có học muôn đời cũng không thể học hết, nhưng học Người lại có thể bắt đầu từ những điều giản dị ngay trong lời nói, hành động và trong công việc, lối sống hằng ngày.Học Bác, tôi học đức cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, học đức giản dị khiêm tốn của Người… Tôi tự thấy mình không phải là người quá xuất sắc, bởi vậy bản thân phải không ngừng học hỏi, cần cù, siêng năng, chăm chỉ, nghiêm túc trong công việc. Tôi học Bác chữ “cần”, để nhắc mình việc gì dù khó mấy nếu cố gắng sẽ làm được. Cần cù phải đi đôi với sáng tạo để đạt năng suất, hiệu quả công việc và có ý thức học tập suốt đời, kiên trì, phấn đấu không mệt mỏi, quyết tâm thực hiện cho bằng được mục đích của mình. “Học để làm gương cho người dân và để có đủ tri thức phục vụ Nhân dân” như lời Bác dặn”.

Với đồng nghiệp, anh Tuân luôn thân tình, cởi mở, sẵn sàng giúp đỡ và sẻ chia.

Lời dạy đó của Bác đã được anh Đào Anh Tuân ứng dụng vào quá trình thực hiện nhiệm vụ của mình. Hơn 20 năm công tác ở Ban Quản lý, anh luôn trăn trở làm sao để tiếp đón du khách tốt nhất, làm thế nào để lan tỏa, quảng bá Ngã ba Đồng Lộc đến đông đảo bạn bè quốc tế. Anh đã có các sáng kiến như: “Nâng cao hiệu quả tìm hiểu về Ngã ba Đồng Lộc thông qua mã QR”; “Tăng cường công tác xúc tiến, quảng bá, giới thiệu khu di tích”… được ứng dụng trong hoạt động chuyên môn, nghiệp vụ. Những sáng kiến này đã được Tỉnh đoàn Hà Tĩnh công nhận là sáng kiến hiệu quả.

Theo đó, anh Tuân đã xây dựng mã QR tại Ngã ba Đồng Lộc. Ở các điểm mã QR được bố trí gồm 2 infographic song ngữ Việt - Anh và 1 video clip cung cấp thông tin về các hạng mục, công trình, giới thiệu về lịch sử và câu chuyện của vùng đất anh hùng này... Các mã QR nâng cao trải nghiệm tham quan, không chỉ cung cấp thông tin văn bản mà còn có thể liên kết đến các video, hình ảnh, công nghệ thực tế ảo giúp du khách có một trải nghiệm sinh động và thú vị hơn. Du khách cũng có thể chủ động hơn trong lựa chọn thông tin quan tâm, tự mình khám phá và không cần phải chờ đợi vào các tour nhóm hay dịch vụ của hướng dẫn viên.

Mã QR do anh Tuân xây dựng giúp du khách hiểu hơn giá trị lịch sử của Ngã ba Đồng Lộc.

Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc.

Phát huy vai trò Phó Chủ tịch Hiệp hội Du lịch tỉnh, anh Tuân chủ động viết các nội dung, sưu tầm ảnh để giới thiệu, quảng bá về Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc và Khu tưởng niệm Lý Tự Trọng; cùng với Ban Quản lý xây dựng các kế hoạch cụ thể, phân công cán bộ và trực tiếp viết bài để đăng tin các hình ảnh, các hoạt động tiêu biểu tại khu di tích để đăng tải, giới thiệu đến công chúng bạn đọc thông qua trang Website, Zalo, Facebook, Fanpage… Cùng với Hiệp hội Du lịch Hà Tĩnh tham gia công tác quảng bá tại các hội chợ về du lịch tại một số tỉnh, thành phố trong cả nước; đón tiếp và kết nối du lịch với các sở du lịch, các công ty lữ hành trong và ngoài nước, các đoàn khách Famtrip trong nước và quốc tế khi về khảo sát du lịch tại Hà Tĩnh và Ngã ba Đồng Lộc… Anh còn tham gia thực hiện công tác xúc tiến quảng bá tại các hội chợ, hội nghị về du lịch; phối hợp với nhiều đơn vị thực hiện các chương trình liên quan đến Ngã ba Đồng Lộc…

Có thể nói, những sáng kiến và nỗ lực trong thực hiện nhiệm vụ của anh Tuân và các đồng nghiệp đã góp phần xây dựng Ngã ba Đồng Lộc trở thành một điểm đến “thông minh”, một địa chỉ du lịch lịch sử, văn hóa tâm linh hấp dẫn, ý nghĩa và bắt nhịp kịp thời trong bối cảnh chuyển đổi số. Từ đó nâng cao hiệu quả tuyên truyền, giáo dục về các giá trị truyền thống lịch sử, để thế hệ hôm nay hiểu sâu sắc hơn giá trị của độc lập, sự hi sinh của thế hệ cha anh.

Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc như hào hùng hơn qua những lời kể của anh Tuân.

Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc mỗi năm đón lượng du khách ngày càng đông và không ngừng tăng lên. Năm 2023, Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc đón hơn 300.000 lượt du khách. Năm 2024, con số này đã đạt gần 500.000 lượt. Riêng 5 tháng đầu năm 2025 là hơn 130.000 lượt du khách; cao điểm có ngày gần 8.000 lượt.

Gắn bó cùng Ngã ba Đồng Lộc, được thực hiện nhiệm vụ cao cả nơi tọa độ linh thiêng, anh Đào Anh Tuân luôn vui vẻ chấp nhận những vất vả, hy sinh khi làm việc không ngừng nghỉ trong những ngày thường, ngày lễ, tết. Ghi nhận những cống hiến của anh, năm 2018, Tỉnh đoàn Hà Tĩnh vinh danh anh là điển hình trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, điển hình tiên tiến trong phong trào thi đua yêu nước giai đoạn 2015 - 2020. Anh được Trung ương Đoàn trao tặng kỷ niệm chương vì “Thế hệ trẻ”... Gần đây nhất, anh Tuân là cá nhân của tỉnh Hà Tĩnh được đề xuất Thủ tướng Chính phủ tặng bằng khen vì thành tích tiêu biểu trong học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh giai đoạn 2016-2025.

Anh Tuân luôn trau dồi, làm giàu kiến thức để hoàn thành tốt nhất mọi nhiệm vụ được giao.

Anh Đặng Quốc Vũ - Giám đốc Ban Quản lý Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc và Khu tưởng niệm Lý Tự Trọng tự hào: “Là một trong những người gắn bó lâu năm nhất với Ngã ba Đồng Lộc, đồng chí Đào Anh Tuân đã trở thành một phần không thể thiếu ở đây.Không chỉ xuất sắc ở vai trò thuyết minh viên, mang lại những cảm xúc chân thật cho du khách, đồng chí Tuân còn có những đóng góp rất to lớn, thiết thực trong công tác bảo tồn, phát huy, trao truyền các giá trị lịch sử, giáo dục của Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc và Khu tưởng niệm Lý Tự Trọng; đồng thời, là tấm gương sáng về sự cần cù, nỗ lực, trách nhiệm trong công việc cũng như trong cuộc sống cho mỗi viên chức, người lao động đơn vị noi theo”.

Video: Anh Tuân chia sẻ về nghề thuyết minh viên của mình.

Coi Ngã ba Đồng Lộc là ngôi nhà thứ hai, là mảnh ghép không thể thiếu của cuộc đời mình, anh Đào Anh Tuân lại tiếp tục với hành trình làm người dẫn chuyện và vẫn không ngừng học hỏi để nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ. Với anh, niềm vui lớn nhất là mỗi ngày được cống hiến, được phụng sự Nhân dân khi họ tìm về với Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc, Khu tưởng niệm anh hùng Lý Tự Trọng.

Bài , ảnh, video: Thu Hà - Văn Chung

Thiết kế: Thanh Hà

Thu Hà - Văn Chung