Người lãnh đạo phải là 'trung tâm điều phối' của cả hệ thống

"Nghĩ xa hơn nhiệm kỳ của mình"

Phát biểu tại Hội nghị Trung ương 14, cùng với các tiêu chuẩn chung, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: Nhân sự giới thiệu tham gia Bộ Chính trị, Ban Bí thư khóa XIV phải có tầm nhìn chiến lược quốc gia, có khả năng giữ tự chủ của đất nước; có năng lực lãnh đạo, chỉ huy ở quy mô quốc gia.

Cùng với đó, nhân sự được lựa chọn phải có uy tín chính trị, liêm chính ở mức biểu tượng; có khả năng triển khai nghị quyết thành kết quả, thành quả đo đếm được; có đủ sức bền, cả về tinh thần và thể chất, để chịu được áp lực, cường độ công việc trong nhiệm kỳ XIV của Đảng và có thể là những nhiệm kỳ tiếp theo.

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu tại Hội nghị Trung ương 14.

Trao đổi với Tiền Phong, đại biểu Quốc hội Bùi Hoài Sơn (đoàn Hà Nội) nhìn nhận: Đây không chỉ là một bộ tiêu chuẩn dành cho công tác cán bộ, mà còn là một tuyên ngôn về mô hình lãnh đạo chiến lược mà Đảng ta cần cho giai đoạn phát triển mới – một giai đoạn hội tụ nhiều vận hội nhưng cũng chứa đựng những thách thức phức tạp hơn bao giờ hết.

Theo ông, đất nước đang chuyển mình mạnh mẽ, từ tái cấu trúc thể chế đến chuyển đổi số toàn diện, từ đổi mới mô hình tăng trưởng đến khẳng định vị thế Việt Nam trong kinh tế – văn hóa – an ninh toàn cầu. Trong bối cảnh ấy, chúng ta cần những người lãnh đạo có tầm vóc, trí tuệ, nội lực và đạo đức để dẫn dắt con đường phía trước.

“Những yêu cầu mà Tổng Bí thư nêu ra, vì thế, không phải những tiêu chí mang tính hình thức, mà là những yếu tố then chốt định hình năng lực lãnh đạo quốc gia trong thập kỷ tới”, ông Bùi Hoài Sơn nhấn mạnh.

Trước tiên, với yêu cầu có tầm nhìn chiến lược quốc gia, giữ được tự chủ của đất nước, theo ông, đây chính là nền tảng của một người lãnh đạo tầm vóc. Tầm nhìn đó không chỉ là khả năng nhìn xa, mà quan trọng hơn là khả năng dự báo, nắm bắt và định vị Việt Nam trong một trật tự thế giới đang thay đổi nhanh chóng.

“Một nhà lãnh đạo cấp chiến lược phải nghĩ xa hơn nhiệm kỳ của mình, thấu hiểu sâu sắc những xu hướng lớn như kinh tế số, kinh tế xanh, trí tuệ nhân tạo, công nghiệp văn hóa…và biết cách biến chúng thành lợi thế quốc gia, đồng thời giữ vững chủ quyền, bản sắc và tự chủ chiến lược. Đó là khả năng nhìn thấy những điều chưa xảy ra để chuẩn bị trước, hành động trước và bảo vệ lợi ích lâu dài của dân tộc”, ông Sơn nói.

PGS.TS Bùi Hoài Sơn.

Đi liền với tầm nhìn chiến lược, theo đại biểu Bùi Hoài Sơn, là năng lực lãnh đạo, chỉ huy ở quy mô quốc gia. Trong thời kỳ đất nước đang tinh gọn bộ máy, sắp xếp đơn vị hành chính, thúc đẩy liên thông dữ liệu và quản trị hiện đại, yêu cầu này trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.

Đại biểu Bùi Hoài Sơn cho rằng, một Ủy viên Bộ Chính trị hay Ban Bí thư không thể chỉ giỏi một lĩnh vực chuyên môn, mà phải sở hữu tư duy hệ thống, bản lĩnh điều hành và khả năng phối hợp liên ngành để dẫn dắt cải cách, xử lý những vấn đề phức tạp và lan tỏa tinh thần đổi mới tới từng cấp cơ sở.

Đây là năng lực tổ chức thực thi theo đúng tinh thần “pháp luật phải đi vào cuộc sống”, “chính sách phải tạo thuận lợi chứ không gây khó khăn”. Người lãnh đạo cấp cao phải là “trung tâm điều phối” của cả hệ thống, nơi mọi nguồn lực được kết nối, mọi điểm nghẽn được tháo gỡ và mọi sáng kiến được thúc đẩy.

"Điểm tựa" của hàng triệu cán bộ, đảng viên và nhân dân

Tuy nhiên, ông Sơn cho rằng, năng lực và tầm nhìn chỉ thực sự có giá trị khi được đặt trên nền tảng đạo đức. Vì thế, yêu cầu về uy tín chính trị và liêm chính “ở mức biểu tượng” mang ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Uy tín không thể trao tặng, liêm chính không thể tuyên bố, mà phải được hình thành từ quá trình cống hiến bền bỉ, từ sự trong sáng, gương mẫu và nhất quán giữa lời nói và hành động.

Các đại biểu tại Hội nghị Trung ương 14.

“Trong bối cảnh xã hội ngày càng quan tâm, giám sát và kỳ vọng cao hơn vào từng quyết định của lãnh đạo, người giữ trọng trách cấp cao phải trở thành hình mẫu của sự tận tụy, trong sạch, thẳng thắn, công tâm. Họ không chỉ là người chỉ đạo, mà còn là điểm tựa tinh thần của hàng triệu cán bộ, đảng viên và nhân dân”, ông Bùi Hoài Sơn bày tỏ.

Cũng theo đại biểu, một điểm nhấn mới mà Tổng Bí thư đề cập, có giá trị rất lớn, là yêu cầu “có khả năng triển khai nghị quyết thành kết quả đo đếm được”. Đây là sự chuyển biến mạnh mẽ trong tư duy lãnh đạo. Đảng ta không chỉ yêu cầu cán bộ hiểu nghị quyết, tuyên truyền nghị quyết, mà phải biến nghị quyết thành hành động cụ thể, thành sản phẩm hữu hình, thành sự thay đổi có thật trong đời sống.

Trong bối cảnh người dân kỳ vọng ngày càng cao vào hiệu quả thực thi, doanh nghiệp mong muốn môi trường pháp lý thông thoáng, và bộ máy yêu cầu tính minh bạch, đồng bộ, đây là “thước đo” khách quan nhất của năng lực lãnh đạo. Một người lãnh đạo cấp chiến lược phải làm được điều mà Tổng Bí thư nhấn mạnh: từ tư duy thành chính sách, từ chính sách thành kết quả, và từ kết quả thành niềm tin.

Với yêu cầu về “sức bền tinh thần và thể chất”, theo đại biểu, điều này phản ánh đúng áp lực khổng lồ mà lãnh đạo quốc gia phải đối diện trong thời kỳ mới. Cường độ công việc lớn, yêu cầu xử lý liên tục, tình huống khó lường, nhiệm vụ giao thoa giữa đối nội – đối ngoại, giữa cải cách – phát triển – hội nhập… tất cả đòi hỏi người lãnh đạo phải có năng lượng nội sinh mạnh mẽ, tinh thần thép và ý chí kiên định.

“Sức bền ấy không chỉ để làm nhiều, mà để làm đúng; không chỉ để chịu áp lực, mà để giữ được sự tỉnh táo, khách quan và bản lĩnh trong mọi hoàn cảnh”, ông Bùi Hoài Sơn nhìn nhận.

Luân Dũng