Người mẹ tốt cần cương nhu đúng lúc

Người mẹ cần thấu hiểu và học cách làm bạn với con cái. Ảnh: M&C.

Quyết định có nên giận dữ với trẻ hay không phải phụ thuộc vào tính chất riêng biệt của vấn đề trong từng tình huống cụ thể là một nguyên tắc cơ bản. Đối với những vấn đề của bản thân trẻ, chúng ta nên tỏ ra cảm thông.

Chúng tự đưa mình vào rắc rối. Chúng chỉ học được cách cư xử có trách nhiệm nếu chúng ta đồng cảm với chúng, chứ không phải gào thét khi trẻ đang cố xử lý vấn đề.

Nếu lỗi của trẻ chỉ gây hại cho bản thân chúng và không ảnh hưởng gì đến cha mẹ, ví dụ khi trẻ đánh nhau với bạn và trở về nhà với đôi mắt sưng vù, hoặc khi trẻ trượt vài môn học ở trường, thì sự giận dữ của chúng ta chỉ khiến vấn đề trầm trọng hơn.

Tuy nhiên, khi trẻ làm điều gì đó ảnh hưởng trực tiếp tới cha mẹ, ví dụ như làm mất đồ của chúng ta, để quên xe đạp trên đường cao tốc, không sắp xếp lại đồ đạc của cha mẹ sau khi dùng, thì việc cha mẹ thể hiện sự giận dữ trong những trường hợp này hoàn toàn phù hợp. Trẻ sẽ nhận ra rằng chúng ta bực mình với chúng vì sai lầm của trẻ đã ảnh hưởng tới cha mẹ.

Trong lúc Amanda cắt búp bê giấy, cô bé đã làm hỏng chiếc kéo của mẹ. Mẹ cô bé thấy việc tức giận là hoàn toàn hợp lý, bà nói “Amanda, mẹ thực sự bực mình rồi đấy. Bây giờ mẹ không dùng được cái kéo ấy nữa. Mẹ hy vọng con sẽ làm gì đó để giải quyết việc này. Hãy nghĩ cho kỹ và nói cho mẹ biết con sẽ làm gì trước khi con đi ngủ.”

Lưu ý rằng bà mẹ không công kích cô bé khi giận dữ; bà không mắng Amanda vô trách nhiệm hay ngu xuẩn. Thay vào đó, bà tập trung vào ảnh hưởng do lỗi lầm của Amanda gây ra cho mình và yêu cầu cô bé tìm cách giải quyết vấn đề.

Sự tức giận sẽ hợp lý nếu chúng ta sử dụng một cách sáng suốt. Đôi khi, trẻ cần bị la mắng để đi vào khuôn khổ. Chúng cần biết cha mẹ đang tức giận. Chúng ta có thể cân nhắc các lựa chọn sau: Mình có nên phạt con ở một mình không?

Hay mình muốn nói chuyện với nó và giải quyết vấn đề? Hay mình cần mắng con với những câu như “Bố mẹ rất tức giận vì đáng lẽ ra con có thể giải quyết vấn đề này tốt hơn nhiều”?

Một khi quyết định tức giận, chúng ta phải tỏ ra công bằng, không được nổi giận bất thình lình, không chỉ trỏ, mắng nhiếc nặng nề. Nói chung, bạn chỉ nên giận dữ khi hành vi của trẻ ảnh hưởng trực tiếp tới bạn, vì lạm dụng sẽ gây phản tác dụng.

Foster Cline & Jim Fay/ Skybooks & NXB Thế giới