Người phải kê khai tài sản sẽ được lựa chọn ngẫu nhiên để xác minh
Thanh tra Chính phủ đang lấy ý kiến góp ý vào dự thảo Nghị định về kiểm soát tài sản, thu nhập (TSTN) của người có chức vụ, quyền hạn trong cơ quan, tổ chức, đơn vị, hướng dẫn thi hành nội dung này trong Luật Phòng, chống tham nhũng mới.
Theo Dự thảo, kê khai TSTN là việc ghi thông tin về các loại TSTN, biến động TSTN phải kê khai, nguồn gốc TSTN tăng thêm theo quy định của Luật Phòng, chống tham nhũng và Nghị định này. Có 13 ngạch công chức và gần 90 vị trí lãnh đạo từ phó phòng trở lên trong một số lĩnh vực phải kê khai TSTN hàng năm.
Cách xây dựng kế hoạch xác minh tài sản thu nhập hàng năm phải đảm bảo có trọng tâm, trọng điểm, đáp ứng yêu cầu của công tác phòng chống tham nhũng. Người đứng đầu cơ quan kiểm soát tài sản thu nhập tổ chức việc xây dựng kế hoạch xác minh tài sản thu nhập hàng năm và xây dựng chậm nhất là ngày 30 - 1 tháng năm, trong đó xác định cụ thể các cơ quan, tổ chức, đơn vị được xác minh. Trường hợp cần thiết, cơ quan kiểm soát TSTN phối hợp với cơ quan kiểm tra cùng cấp của Đảng xây dựng kế hoạch xác minh TSTN hàng năm.
Các cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc TAND TC, VKSND TC, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Tài chính, Bộ Ngoại giao, Bộ Công thương, Bộ NN&PTNT đưa vào kế hoạch xác minh hàng năm tối thiểu bằng 10% số cơ quan, đơn vị, tổ chức thuộc thẩm quyền kiểm soát. Đối với các cơ quan, đơn vị còn lại, đưa vào kế hoạch xác minh hàng năm tối thiểu bằng 20% số cơ quan, đơn vị, tổ chức thuộc thẩm quyền kiểm soát.
Chậm nhất là 10 ngày, kể từ ngày ban hành kế hoạch xác minh, cơ quan kiểm soát TSTN tổ chức buổi bốc thăm hoặc sử dụng phần mềm lựa chọn ngẫu nhiên để lựa chọn người được xác minh ngẫu nhiên, và mời đại diện Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, cơ quan kiểm tra Đảng, cùng các đại diện cơ quan, tổ chức đơn vị được xác minh tham dự.
Số người được lựa chọn xác minh ngẫu nhiên tùy thuộc vào điều kiện cụ thể của cơ quan kiểm soát tài sản thu nhập, nhưng ít nhất là 2 người tại mỗi cơ quan, tổ chức, đơn vị được xác minh theo kế hoạch. Trong đó, có ít nhất một người là người đứng đầu, hoặc cấp phó của người đứng đầu.
Theo Dự thảo, người được lựa chọn để xác minh ngẫu nhiên theo kế hoạch hàng năm là đối tượng thuộc diện phải kê khai tài sản thu nhập hàng năm. Đồng thời, không thuộc một trong các trường hợp sau: Người đang bị điều tra, truy tố, xét xử; người đang điều trị bệnh hiểm nghèo được cơ quan y tế có thẩm quyền xác nhận; người đã học tập công tác ở nước ngoài từ 12 tháng trở lên; phụ nữ đang trong thời gian mang thai hoặc nuôi con nhỏ dưới 36 tháng tuổi; nam giới đang nuôi con nhỏ dưới 36 tháng tuổi do vợ mất, hoặc trong trường hợp khách quan khác; Đã được xác minh về tài sản thu nhập trong thời gian 3 năm liền trước đó tính đến năm xây dựng kế hoạch.
Người có nghĩa vụ kê khai TSTN không trung thực; giải trình nguồn gốc của tài sản thu nhập tăng thêm không trung thực thì tùy tính chất mức độ mà bị xử lý cảnh cáo, miễn nhiệm. Nếu có hành vi cản trở, chống đối cơ quan có thẩm quyền trong kiểm soát TSTN, tùy theo tính chất mức độ vi phạm bị giáng chức, cách chức, bãi nhiệm, buộc thôi việc…
Cơ quan, tổ chức, đơn vị thiếu trách nhiệm trong việc tổ chức công khai bản kê khai thuộc phạm vi quản lý sử dụng của mình thì tùy theo tính chất mức độ vi phạm sẽ bị xử lý kỷ luật khiển trách, cảnh cáo, giáng chức.
Hành vi không thực hiện, thực hiện không đúng, không đầy đủ, không kịp thời yêu cầu của cơ quan kiểm soát TSTN thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc xử lý kỷ luật theo quy định.
Thanh tra Chính phủ yêu cầu cung cấp khai thác thông tin dữ liệu về kiểm soát TSTN trong phạm vi cả nước. Cơ quan kiểm soát TSTN khác khai thác thông tin dữ liệu liên quan đến người có nghĩa vụ kê khai thuộc phạm vi kiểm soát của mình.
Trường hợp các cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền theo quy định có yêu cầu tra cứu, cung cấp thông tin tài liệu lưu trữ trong Cơ sở dữ liệu về kiểm soát tài sản thu nhập thì phải tuân thủ quy định của pháp luật về bảo vệ bí mật Nhà nước, pháp luật về lưu trữ và trình tự thủ tục, quy trình quản lý dữ liệu của cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu quốc gia về tài sản thu nhập.
Trước đây các bản kê khai được công bố qua hai hình thức là niêm yết tại cơ quan và thông qua các cuộc họp, lần này Dự thảo quy định công khai ở trụ sở trong vòng 30 ngày, tại các vị trí thuận tiện để cán bộ, công chức, người lao động tiện theo dõi, quan sát.