Người tạm trú mua BHYT theo hình thức nào?
Hỏi: Hiện nay, có rất nhiều người di chuyển đến các tỉnh, thành phố không phải nơi đăng ký thường trú để sinh sống, làm việc tự do. Vì không thuộc các đối tượng đóng bảo hiểm y tế (BHYT) theo tổ chức hay được Nhà nước hỗ trợ nên rất nhiều người quan tâm đến việc tạm trú mua BHYT. Vậy, người tạm trú mua BHYT theo hình thức nào và mua ở đâu?
Trả lời: Căn cứ Điều 12, Luật BHYT năm 2008, sửa đổi, bổ sung năm 2014, quy định các đối tượng tham gia BHYT gồm các nhóm sau:
1. Nhóm do người lao động và sử dụng lao động đóng: Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn hoặc có thời hạn từ 3 tháng trở lên, người là quản lý doanh nghiệp hưởng tiền lương, cán bộ, viên chức, công chức; người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn.
2. Nhóm do tổ chức bảo hiểm xã hội (BHXH) đóng: Người hưởng lương hưu, người hưởng trợ cấp mất sức lao động hàng tháng; người đang hưởng trợ cấp BHXH hàng tháng do bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hoặc bệnh cần chữa trị dài ngày…
3. Nhóm do ngân sách nhà nước đóng: Sĩ quan, hạ sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, binh sĩ quân đội, công an; quân nhân; học viên cơ yếu; cán bộ xã, phường, thị trấn đã nghỉ việc đang hưởng trợ cấp hàng tháng…
4. Nhóm được ngân sách nhà nước hỗ trợ đóng: Người thuộc hộ gia đình cận nghèo; học sinh, sinh viên.
5. Nhóm tham gia theo hộ gia đình.
Đối với những người làm việc, học tập ở các tỉnh, thành phố khác nơi đăng ký thường trú, nếu có nhu cầu tham gia BHYT thì cần xác định mình thuộc nhóm đối tượng nào. Nếu thuộc các nhóm 1, 2, 3, 4 thì họ sẽ tham gia BHYT tại nơi làm việc, học tập hoặc được Nhà nước cấp thẻ BHYT.
Riêng nhóm tham gia BHYT theo hộ gia đình, Điều 5, Nghị định 146/2018/NĐ-CP quy định gồm: Người có tên trong sổ hộ khẩu, sổ tạm trú, trừ các đối tượng thuộc nhóm khác tham gia BHYT.
Như vậy, trường hợp là lao động tự do, không thuộc một trong các nhóm tham gia BHYT tại nơi làm việc, học tập hoặc được Nhà nước hỗ trợ, những người này sẽ tham gia BHYT theo hình thức hộ gia đình tại nơi đăng ký tạm trú.
Địa điểm mua BHYT hộ gia đình được quy định tại điểm d, khoản 3, Điều 31, Quyết định 595/QĐ-BHXH, sửa đổi bởi Quyết định 505/QĐ-BHXH, cụ thể:Người tham gia BHYT theo hộ gia đình, nộp hồ sơ cho đại lý thu hoặc cho cơ quan BHXH.
Như vậy, để mua BHYT hộ gia đình, người mua cần đến cơ quan BHXH địa phương hoặc đại lý thu là UBND xã/phường/thị trấn hoặc trạm y tế xã, bưu điện văn hóa xã.
Theo Công văn số 3170/BHXH-BT, thành phần hồ sơ tham gia BHYT theo hộ gia đình bao gồm: tờ khai tham gia BHYT; sổ tạm trú; chứng minh nhân dân/căn cước công dân hoặc giấy tờ tùy thân khác có ảnh; bản chính hoặc bản chụp thẻ BHYT của các thành viên khác trong gia đình đã có thẻ để xác định giảm trừ mức đóng.
