Người thẩm phán 'ngồi ghế nóng' trong vụ truy tố ông Trump

Thẩm phán Juan Merchan tại văn phòng của ông ở New York ngày 21/10/2022. Ảnh: New York Times.

Cáo buộc hình sự chống lại ông Trump sắp tới có lẽ sẽ là vụ án nổi tiếng nhất của Quyền thẩm phán Tòa Tối cao New York Juan Merchan cho đến nay.

Ông Merchan được các nhà quan sát mô tả là một thẩm phán "cứng rắn" nhưng công bằng, bất kể người ông xét xử là ai.

Mối duyên nợ với ông Trump

Thẩm phán Merchan từng kết án tù Allen Weisselberg, một nhân viên thân tín của ông Trump. Ông cũng đã chủ tọa phiên tòa xét xử gian lận thuế của Trump Organization và vụ gian lận hình sự của ông Steve Bannon, một cố vấn quan trọng trong chiến dịch tranh cử tổng thống của ông Trump năm 2016.

Ngày 31/3, ông Trump đã chỉ trích thẩm phán Merchan trên tài khoản mạng xã hội Truth Social, đồng thời viết sai chính tả tên họ của thẩm phán.

"Thẩm phán 'được chỉ định' cho vụ săn phù thủy của tôi… tên ông ta là Juan Manuel Marchan", ông Trump viết, cáo buộc thẩm phán Merchan được công tố viên quận Manhattan Alvin Bragg "chọn mặt gửi vàng".

Ông Alvin Bragg là người đứng sau vụ điều tra khiến ông Trump trở thành cựu tổng thống đầu tiên trong lịch sử Mỹ bị truy tố hình sự.

Không để xảy ra hỗn loạn

Vụ xét xử ông Trump có thể sẽ tạo ra sự bất ổn tại tòa với sự có mặt đông đảo của lực lượng cảnh sát và giới truyền thông.

Tuy nhiên, tại tòa án, ông Merchan không chấp nhận sự gián đoạn hoặc chậm trễ, những luật sư từng làm việc với ông nói với CNN. Ông Merchan nổi tiếng là người kiểm soát tốt các phiên tòa, ngay cả khi chúng thu hút sự chú ý đáng kể.

Phiên tòa xét xử ông Trump ngày 4/4 dự kiến thu hút sự chú ý lớn của giới truyền thông. Ảnh: Reuters.

“Thẩm phán Merchan làm việc hiệu quả, thực tế và lắng nghe cẩn thận những gì tôi nói”, ông Nicholas Gravante, luật sư đại diện cho ông Weisselberg, cho biết.

“Thẩm phán Merchan luôn chuẩn bị kỹ lưỡng và là một người giữ lời hứa. Ông ấy đối xử với tôi và các đồng nghiệp của tôi với sự tôn trọng tối đa, cả trong phiên tòa công khai và sau cánh cửa đóng kín”, ông Gravante nói thêm.

Karen Friedman Agnifilo, một luật sư hành nghề tư nhân, người trước đây từng giám sát các vụ án mà ông Merchan chủ trì, có quan điểm tương tự.

“Ông Merchan không để các công tố viên hoặc bị cáo gây rối trong phòng xử án. Ông ấy sẽ không để một rạp xiếc truyền thông hay bất cứ khung cảnh hỗn loạn nào xảy ra. Tôi không nghĩ sự công kích của ông Trump sẽ ảnh hưởng nhiều đến ông ấy trong phiên tòa sắp tới”, ông Agnifilo nói.

Cũng theo ông Agnifilo, thẩm phán Merchan sẽ ngó lơ những hành động quá khích của ông Trump và sẽ không trả đũa ông Trump khi xét xử.

Ông Allen Weisselberg. Ảnh: Reuters.

Cứng rắn nhưng nhân từ

Khi chủ trì vụ án gian lận hình sự của Steve Bannon, cựu trợ lý của ông Trump, ông Merchan đã phạt nhóm luật sư của người này vì đã trì hoãn vụ án khi họ yêu cầu thêm thời gian để xem xét bằng chứng mới.

Luật sư của ông Trump, Timothy Parlatore, cho biết trong một cuộc phỏng vấn hôm 31/3 rằng ông Merchan đã "không dễ dãi" với ông trong một vụ xét xử trước đây. Nhưng ông Parlatore cũng nói rằng vị thẩm phán có thể sẽ công bằng.

“Tôi từng tham gia bào chữa trong một phiên xét xử của ông Merchan. Ông ấy cứng rắn. Nhưng tôi không nghĩ điều này ảnh hưởng đến khả năng đánh giá sự thật và luật pháp của ông ấy”, ông Parlatore cho biết.

Bên cạnh đó, thẩm phán Merchan cũng được các đồng nghiệp ghi nhận vì đã giúp thành lập Tòa án Sức khỏe Tâm thần Manhattan, nơi ông thường làm chủ tọa và nổi tiếng với những phán quyết “nhân ái”, mang đến cơ hội sửa sai cho bị cáo.

“Chẳng hạn, có một người chuyên ăn cắp và bị buộc tội trộm cắp nghiêm trọng, nhưng người đó có bệnh lý tâm thần cần điều trị, trong trường hợp đó, ông Merchan sẽ xử lý vụ án một cách toàn diện và công bằng”, ông Tracy cho biết.

Lê Ngọc