Người thầy truyền lửa đam mê học tập, nghiên cứu cho học sinh

Thầy giáo Hồ Văn Lâm (đứng giữa) cùng các học sinh đoạt giải tại cuộc thi Khoa học kỹ thuật cấp quốc gia năm 2023 -Ảnh: TÚ LINH

Tốt nghiệp Khoa Tin học của Trường Đại học Sư phạm Huế năm 2005, thầy Lâm được phân công đến công tác tại Trường THPT Đakrông, huyện Đakrông. Với đạo đức và trình độ chuyên môn tốt, chỉ một năm sau khi ra trường, thầy được Sở GD&ĐT tin tưởng phân công tham gia Hội đồng dạy bồi dưỡng đội học sinh giỏi của tỉnh để dự thi quốc gia môn Tin học.

Vừa dạy học vừa học tập nâng cao trình độ chuyên môn, năm 2011, thầy hoàn thành khóa học thạc sĩ khoa học máy tính tại Trường Đại học Khoa học Huế. Năm 2012, thầy Lâm được Sở GD&ĐT điều động chuyển công tác về dạy Tin học tại Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn. Tại đây, với môi trường phù hợp, thầy Lâm phát huy hơn nữa năng lực của mình, bắt đầu hành trình truyền lửa cho những học sinh đam mê nghiên cứu khoa học.

Từ đây, phong trào nghiên cứu khoa học của học sinh Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn ngày càng phát triển hơn. Thầy Lâm và học trò của mình đã mang về nhiều giải thưởng qua các cuộc thi: chọn học sinh giỏi quốc gia môn Tin học; Tin học trẻ; Khoa học kỹ thuật dành cho học sinh trung học; Học sinh, sinh viên với ý tưởng khởi nghiệp…

Đáng nhớ nhất là năm học 2017- 2018, thầy Lâm hướng dẫn học sinh mới lên lớp 10 của trường làm đề tài thi khoa học kỹ thuật cấp quốc gia với dự án “Lập trình điều khiển hoạt động của máy CNC sử dụng mạch Adruino Uno R3”. Kết quả, dự án đoạt giải đặc biệt của nhà tài trợ, được đánh giá mang tính thương mại cao. Năm học tiếp theo, dự án của học sinh do thầy Lâm hướng dẫn đoạt giải Ba quốc gia.

Niềm vui lớn nhất đã đến với thầy, trò và nhà trường, vào năm học 2019-2020 khi dự án “Cánh tay robot hỗ trợ người khuyết tật” do học sinh Dương Phúc Hiếu và Thái Việt Nhật thực hiện, được thầy Lâm hướng dẫn đã đoạt giải Nhất quốc gia tại Cuộc thi khoa học kỹ thuật cấp quốc gia dành cho học sinh trung học. Thầy Lâm đánh giá cao ý tưởng nhân văn của dự án mà Dương Phúc Hiếu và Thái Việt Nhật đã sáng tạo để phục vụ người khuyết tật cũng như thái độ học tập, nghiên cứu nghiêm túc và đầy trách nhiệm của các em học sinh này.

Nối tiếp những thành công trước đó, vào năm học 2021-2022, thầy Lâm hướng dẫn 2 học sinh là Trần Quốc Hùng và Thái Việt Ý (học sinh lớp 11) thực hiện dự án “Robot lấy mẫu xét nghiệm COVID-19” đoạt giải Ba cấp quốc gia Cuộc thi khoa học kỹ thuật dành cho học sinh trung học.

Dự án ra đời trong hoàn cảnh COVID-19 xảy ra trên diện rộng, công tác phòng chống dịch càng trở nên cấp bách hơn bao giờ hết, trong khi đó nhân lực phục vụ chống dịch có hạn. Vì vậy, robot lấy mẫu đã thay con người, lấy mẫu xét nghiệm phục vụ công tác chống dịch hiệu quả hơn.

Tiêu biểu nhất là năm học 2022- 2023, tại cuộc thi Khoa khọc kỹ thuật quốc gia, 2 dự án: “Thiết bị hỗ trợ người khiếm thị di chuyển thông qua xử lý ảnh 2D” của nhóm học sinh Trần Quốc Hùng và Lê Vĩnh Thuận; dự án “Xây dựng mô hình thực tế ảo 3D di tích quốc gia đặc biệt Thành Cổ Quảng Trị” của học sinh Thái Việt Ý và Nguyễn Cao Minh Huyền đoạt giải Nhì và giải Tư, đều do thầy Lâm hướng dẫn đã thêm lần nữa khẳng định kết quả của sự đam mê và nghiêm túc trong nghiên cứu khoa học của thầy và trò.

Một điều đặc biệt nữa, dự án “Xây dựng mô hình thực tế ảo 3D di tích quốc gia đặc biệt Thành Cổ Quảng Trị” còn giành giải Nhất của Cuộc thi học sinh, sinh viên với ý tưởng khởi nghiệp cấp quốc gia năm 2023, mang vinh quang về cho nhà trường và ngành giáo dục tỉnh nhà. Chưa dừng lại ở đó, với nhiệm vụ là Chủ nhiệm Đội tuyển học sinh giỏi môn Tin học của tỉnh năm 2023 dự kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia, thầy Lâm đã góp phần rất lớn trong công tác bồi dưỡng chuyên môn.

Kết quả, có 6/6 học sinh của đội tuyển đoạt giải quốc gia, trong đó có 3 giải Nhì, 1 giải Ba, 2 giải Khuyến khích. Đặc biệt có học sinh Trần Vinh Khánh đoạt giải Nhì quốc gia được chọn tham gia Olympic Tin học Châu Á - Thái Bình Dương, vinh dự đoạt huy chương Đồng.

Với thế mạnh của mình trong các lĩnh vực hệ thống nhúng, robot và máy thông minh, phần mềm hệ thống, thầy Hồ Văn Lâm cho biết: “Thông thường, sau khi đánh giá đề tài của học sinh đề xuất phù hợp với tiêu chí cuộc thi, thầy giáo hướng dẫn cần xem kỹ đề cương của học sinh phác thảo về đề tài; trao đổi, gợi mở thêm các hướng phát triển nhằm làm tăng giá trị của đề tài; theo dõi quá trình nghiên cứu của học sinh để kịp thời phát hiện, tháo gỡ những khó khăn các em thường gặp phải. Và quan trọng nữa là biết được thế mạnh của từng học sinh để hướng các em nghiên cứu khoa học tốt hơn”.

Nói về học sinh của Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn với công tác nghiên cứu khoa học, thầy cho biết các em luôn có ý tưởng phong phú, có ý nghĩa đối với thực tiễn xã hội, nhiều đề tài có tính thương mại cao. Đặc biệt, các em biết cách giải quyết vấn đề thông minh, sáng tạo. Cuộc thi khoa học kỹ thuật dành cho học sinh phổ thông là cánh cửa mở ra cho học sinh có cơ hội tiếp xúc với nghiên cứu khoa học, thúc đẩy nghiên cứu khoa học nghiêm túc, có trách nhiệm; đồng thời định hướng học sinh thể hiện trách nhiệm của mình đối với tương lai và xã hội.

Với thành tích bồi dưỡng học sinh giỏi quốc gia, hướng dẫn học sinh nghiên cứu khoa học đoạt nhiều giải cao cấp quốc gia, thầy Lâm được Bộ trưởng Bộ GD&ĐT, Chủ tịch UBND tỉnh, Giám đốc Sở GD&ĐT khen thưởng. Vừa qua, thầy Lâm là đại biểu duy nhất của ngành GD&ĐT tỉnh được tham dự hội nghị Biểu dương, tôn vinh điển hình tiên tiến toàn quốc nhân dịp kỷ niệm 75 năm ngày Bác Hồ ra Lời kêu gọi thi đua ái quốc.

Tú Linh