Người tiên phong di dời mộ tổ

Trong quá trình triển khai công tác giải phóng mặt bằng để xây dựng khu kinh tế Đông - Nam tỉnh Quảng Trị tại địa bàn xã Hải Khê (H. Hải Lăng) thì việc khó khăn nhất chính là vận động, thuyết phục người dân di dời mồ mả, nhất là việc di dời những ngôi mộ tổ đã có cách đây hàng trăm năm. Có lúc, có thời điểm, công việc này tưởng như đi vào bế tắc vì người dân không ưng thuận. Thế nhưng, ông Văn Tiến Sừng, trưởng tộc họ Văn ở thôn Thâm Khê, xã Hải Khê đã tình nguyện đi đầu trong công tác này.

Ông Văn Tiến Sừng trao đổi tình hình tiến độ di dời ngôi mộ tổ với cán bộ địa bàn Đồn Biên phòng Hải An.

Sinh năm 1957, cuộc sống của ông Sừng gắn liền với những chuyến ra khơi lúc biển xa, khi biển gần từ năm lên 13 tuổi nên ông rất hiểu đời sống tâm linh nó quan trọng đối với người dân làng biển như thế nào. Họ có thể ăn khổ, mặc thiếu nhưng việc xây mồ, cất mộ, cúng bái luôn phải thật đầy đủ và hoành tráng. Bởi lẽ, họ quan niệm làm tốt việc cúng bái thì người âm sẽ phù hộ cho mỗi chuyến ra khơi nhiều tôm cá và may mắn. Chính vì thế việc di dời mồ mả, nhất lại là mộ tổ là điều tối kỵ.

Dòng họ Văn của ông Sừng có tới 4 chi với 250 suất đinh (là con trai trong dòng họ), trong đó có 1 chi hiện đang định cư tại Mỹ. Ngôi mộ tổ của dòng họ Văn đã chôn cách đây hơn 500 năm và theo các "thầy" xem thì mộ đã kết được hơn 13 đời. Cùng với đó, số mộ cần phải di dời là 63 ngôi và 1 lăng nên việc vận động dòng họ cho di dời để giải phóng mặt bằng cho Nhà nước là vô cùng khó khăn. Tuy nhiên ông Sừng luôn suy nghĩ, với chức vị là trưởng tộc mà mình không kiên trì thuyết phục để bà con, anh em nghe theo thì biết đến bao giờ Nhà nước mới xây dựng được các công trình lớn để phát triển. Nghĩ là thế, song đến lúc triệu tập con, cháu về họp bàn thì nảy sinh ra muôn vàn ý kiến, khó khăn.

Ông nhớ lại: Hôm đầu tiên các con, cháu về họp bàn, khi ông đưa ra ý kiến di dời mộ tổ để bàn giao mặt bằng cho dự án thì không một ai đồng ý mặc dù Nhà nước đã hỗ trợ 400 triệu đồng cho việc di dời. Có người còn nói thẳng rằng: "Ông thích thì ông cứ làm nhưng dòng tộc nếu có chuyện gì xảy ra thì ông phải chịu hết mọi điều". Nghe vậy, ông cũng sợ, cũng lo. Vợ và các con ông tuy ủng hộ nhưng vẫn nhỏ nhẹ khuyên can ông đừng di dời mộ nữa, nhiều đêm vợ ông thủ thỉ: "Mình cứ kiên quyết làm nếu lỡ sau này có vấn đề gì thì chỉ có một mình gia đình mình gánh chịu, rồi họ sẽ oán trách cả đời. Cả làng, cả xã có họ mô làm đâu, ai cũng sợ hết". Nghe xong, ông trấn an vợ và các con: "Ai cũng không chịu di dời hết thì làm sao mà Nhà nước xây dựng dự án được, hơn nữa tôi nghĩ chắc các ngài bề trên cũng hiểu cho việc làm của mình là vì dân, vì nước, vì quê hương nên chẳng nỡ quở trách mình đâu".

Sát cánh cùng với ông trong chuỗi ngày thuyết phục bà con trong dòng họ là các cán bộ địa bàn của đồn Biên phòng Hải An, BĐBP tỉnh Quảng Trị nên ông càng có thêm niềm tin để thực hiện công việc của mình. Sau hơn một năm kiên trì thuyết phục, cuối cùng mọi người trong họ tộc cũng đã nghe ra và đồng lòng với ông để di dời ngôi mộ tổ. Ông Sừng tâm sự: "Là một người dân thì phải có trách nhiệm đối với Nhà nước, với xã hội. Mình làm đầu tiên chẳng phải để trở thành người nổi tiếng hay gương mẫu gì mà mình phải vì quê hương. Sau khi các công trình lớn được xây dựng, kinh tế của tỉnh, của huyện, của làng quê sẽ phát triển và đời sống của người dân sẽ được nâng lên, sẽ hết đói nghèo. Vậy thì mình phải ủng hộ Nhà nước, ủng hộ tỉnh chứ".

Ông Văn Tiến Sừng (đứng) cùng với những người thợ xây lại ngôi mộ tổ của dòng họ mình.

Để xây dựng lại ngôi mộ tổ với đường kính 11m, chu vi 34,5m ở khu quy hoạch, ông đã bỏ ra 30 triệu đồng cùng với sự hỗ trợ 10 triệu đồng từ đồn Biên phòng Hải An và UBND H. Hải Lăng để làm con đường đất đỏ chuyên dùng chở vật liệu. Ngày 13-12-2019, ông tiến hành khai quật và đến ngày 28-1-2020 thì mọi công việc hoàn thành.

Trung tá Hoàng Đức Tuấn - Đồn trưởng Đồn Biên phòng Hải An chia sẻ: "Không chỉ có việc di dời mồ mả này đâu mà bất cứ việc gì của làng, của xã nếu có lợi cho cộng đồng, cho Nhà nước là bác Sừng luôn nhiệt tình ủng hộ. Từ việc làm tiên phong của bác Sừng, tin chắc rằng sẽ có thêm nhiều gia đình, nhiều dòng họ ủng hộ việc giải phóng mặt bằng để xây dựng các công trình phục vụ cho dự án kinh tế Đông Nam của tỉnh".

Nguyễn Thành Phú