Người trồng bưởi đặc sản thấp thỏm trước giờ bão đổ bộ

Thấp thỏm lo âu mùa bưởi chín

Hai ngày nay, ông Trần Văn Đức (68 tuổi, trú xã Phúc Trạch, tỉnh Hà Tĩnh) sống trong cảnh lo lắng trước dự báo bão số 5 sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến Hà Tĩnh, đặc biệt vườn bưởi của gia đình đến kỳ thu hoạch nhưng chưa bán được. Ông Đức cho biết, vườn bưởi 590 gốc của gia đình ông hiện tại đang chuẩn bị bước vào chính vụ thu hoạch, ước tính cho thu hoạch khoảng 28.000 – 29.000 quả, với giá trị hơn 500 triệu đồng.

“Bưởi hiện mới bắt đầu chín, nhưng chưa đậm vị nên chúng tôi chưa thể thu hoạch. Bưởi ngon nhất, được giá nhất thường chỉ bắt đầu từ sau rằm tháng Bảy âm lịch. Gia đình tôi chưa bán được quả nào, giờ bão đến nóng hết ruột gan”, ông Đức cho biết.

Người dân trồng bưởi Phúc Trạch thu hoạch những quả đã đạt chất lượng để tránh thiệt hại do bão số 5 gây ra.

Theo ông Đức, bưởi Phúc Trạch nếu bán sớm thì chưa đạt độ ngọt, lại bị thương lái lại ép giá. Vì thế người dân hầu như chờ đến chính vụ để thu hoạch để có giá cao nhất. Vì thời điểm này mới đầu mùa, hầu hết các hộ dân chưa thu hoạch nhiều khi bưởi chưa đạt độ chín.

Hơn 10 năm gắn bó với nghề trồng bưởi, ông Đức hiểu rõ tính “nhạy cảm” của loại cây đặc sản này. Khác với lúa hay ngô có thể gieo lại, bưởi Phúc Trạch cần chăm bón, tỉa cành, bọc quả cả năm trời mới cho thu hoạch. Vậy nên, khi thiên tai ập đến, người trồng bưởi hầu như bất lực.

“Nếu như bão lớn ập vào thì coi như mất trắng. Bưởi gia đình tôi trồng ở đất đồi, nếu như lũ ngập thì còn dễ thoát nước, chứ gặp bão sẽ rất khó vì cây dễ gãy và quả rụng. Một trận bão đi qua có thể xóa sạch công sức cả năm. Như nhà cửa còn chằng chống được, chứ hàng nghìn quả treo lủng lẳng thì không thể che chắn. Chỉ cầu mong bão suy yếu hoặc lệch hướng chứ nếu đi thẳng vào thì thiệt hại sẽ rất nặng nề với người nông dân”, ông Đức cho hay.

Số lượng bưởi tại xã Phúc Trạch mới đầu vụ nên chưa thu hoạch được nhiều.

Chị Nguyễn Huyền Ân, đại diện HTX Nông nghiệp CHOA (xã Phúc Trạch, tỉnh Hà Tĩnh) thông tin, năm nay HTX có 8ha đang trong giai đoạn thu hoạch. Mùa bưởi năm nay được mùa, trung bình mỗi 1ha đạt gần 12 tấn. Lo bão ảnh hưởng lớn, những ngày qua gia đình chị Ân đã thu hoạch số lượng bưởi đạt độ chín đậm bán cho thương lái, song số lượng thu hoạch chỉ mới đạt 10%.

“Mới đầu vụ, lượng bưởi chín chưa nhiều nên chưa thể thu hoạch, nếu cắt để cất trữ cũng chưa đạt độ ngọt mà khó bán. Bão năm nay xuất hiện sớm, thông thường các năm trước bão lũ thường đến muộn hơn nên người dân có điều kiện để chủ động ứng phó. Giờ người dân ở đây ai cũng lo lắng, nhưng chỉ biết chờ đợi vì không có biện pháp gì", chị Ân cho biết.

Theo chị Ân, để giảm rủi ro, gia đình chị đã chủ động đào rãnh thoát nước, cắt bớt cành non, chống trụ cho những cành nặng quả. Ngoài ra chuẩn bị vôi, thuốc phòng sâu bệnh để xử lý sau mưa bão. “Bão đến thì người dân vẫn chỉ biết phó mặc, bởi không thể che chắn hết cả vườn. Chúng tôi chỉ mong bão suy yếu trước khi vào đất liền”, chị Ân chia sẻ.

"Nín thở" chờ bão

Nhờ bưởi Phúc Trạch đã giúp nhiều hộ dân ở miền núi Hà Tĩnh có thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm, thoát nghèo, vươn lên khá giả. Tuy nhiên, người nông dân vẫn thường ví đây là “cây trồng đánh cược với thời tiết”. Thực tế nhiều năm qua cho thấy, chỉ cần một trận bão mạnh là có thể khiến hàng nghìn tấn bưởi rụng xuống, giá trị cả tỷ đồng mất sạch. Như năm 2017, bão số 10 đi qua khiến hàng loạt vườn bưởi Phúc Trạch gãy đổ, nhiều hộ mất trắng vụ mùa.

Trước diễn biến phức tạp của bão số 5, chính quyền địa phương đã khuyến cáo bà con khẩn trương thu hoạch những diện tích bưởi đã chín, đồng thời triển khai biện pháp chằng chống, thoát nước, hạn chế thiệt hại. Tuy nhiên, với đặc thù loại quả này, việc thu hoạch sớm đồng nghĩa với mất giá trị thương phẩm, nên nhiều hộ dân chấp nhận chờ đợi.

“Cả năm trời vất vả, đến lúc quả sắp thu hoạch nếu mất nhiều thì đau lắm. Vì người dân chúng tôi chỉ trông chờ một năm một vụ từ quả bưởi. Mong sao trời thương, bão tan nhanh để chúng tôi còn giữ được mùa bưởi”, bà Nguyễn Thị Ngọc (54 tuổi, xã Phúc Trạch) chia sẻ.

Người dân dùng tre chống những cành cây sai quả để tránh thiệt hại.

Theo thống kê, toàn xã Phúc Trạch có gần 549 ha trồng bưởi, trong đó diện tích cho thu hoạch lên tới 470 ha, ước tính tổng thu đạt trên 80 tỷ đồng.

Trao đổi với Tiền Phong, ông Dương Ngọc Hoàng - Chủ tịch UBND xã Phúc Trạch cho biết, trước dự báo của cơn bão số 5, chính quyền địa phương đã phân công nhiều tổ công tác đến kiểm tra, chỉ đạo và đôn đốc bà con triển khai các giải pháp cụ thể ứng phó với mưa lũ, trong đó trọng tâm là bảo vệ cây bưởi, cây gió trầm.

Người dân xã Phúc Trạch thu hoạch bưởi.

“Hiện tại bưởi còn nhiều diện tích chưa đạt độ chín nên người dân không thể thu hoạch. Thống kê sơ bộ hiện tại tổng diện tích thu hoạch chỉ mới đạt khoảng 5%. Giờ chúng tôi cũng đang tuyên truyền người dân các biện pháp để phòng chống để giảm thiểu thiệt hại. Bão năm nay đến sớm hơn, thông thường bão lũ xuất hiện ở địa phương từ khoảng tháng 10 Dương lịch. Người dân lo lắng vì cả năm chăm bón, giờ bão lớn là thiệt hại nặng. Bão xong nếu mưa lũ ngâm nước lâu quả bưởi cũng hư hỏng nhiều”, lãnh đạo địa phương cho biết thêm.

Hoài Nam