Người ứng cử đại biểu Quốc hội không để người thân lợi dụng chức vụ để trục lợi

Sáng nay, Hội đồng bầu cử quốc gia tổ chức hội nghị toàn quốc để quán triệt chỉ thị của Bộ Chính trị, triển khai công tác bầu cử đại biểu Quốc hội khóa 16 và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026-2031.

Tại hội nghị, Phó Trưởng ban thường trực Ban Tổ chức Trung ương Hoàng Đăng Quang đã trình bày hướng dẫn số 36.

Theo đó, người ứng cử ĐBQH, đại biểu HĐND các cấp đang công tác tại cơ quan Đảng, Nhà nước, MTTQ Việt Nam, tổ chức chính trị - xã hội, đơn vị sự nghiệp công lập, doanh nghiệp nhà nước phải bảo đảm các tiêu chuẩn chung theo quy định của Đảng, pháp luật. Người ứng cử phải có uy tín, năng lực trong thực hiện và tuyên truyền, vận động có hiệu quả quần chúng nhân dân thực hiện tốt các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước.

Người ứng cử có tư tưởng, bản lĩnh chính trị vững vàng, tuyệt đối trung thành với lợi ích của Đảng, Nhà nước và của nhân dân; kiên quyết đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, Hiến pháp và pháp luật của Nhà nước.

Người ứng cử cần có phẩm chất đạo đức, lối sống gương mẫu, trong sáng; thực hiện nghiêm quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, nguyên tắc tập trung dân chủ, tự phê bình và phê bình; có ý thức tổ chức kỷ luật và tinh thần trách nhiệm cao trong công việc, giữ gìn đoàn kết nội bộ; cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư.

Sáng nay, hội nghị toàn quốc quán triệt chỉ thị của Bộ Chính trị, triển khai công tác bầu cử được tổ chức trực tiếp tại Nhà Quốc hội và trực tuyến tới 34 tỉnh, thành. Ảnh: PV

Người ứng cử cũng cần kê khai tài sản, thu nhập trung thực, minh bạch, không cơ hội, tham vọng quyền lực, cục bộ, bè phái, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, “lợi ích nhóm”… Người ứng cử không để vợ, chồng, con, người thân lợi dụng chức vụ, quyền hạn để trục lợi.

Ngoài ra, người ứng cử phải có năng lực cụ thể hóa và tổ chức thực hiện hiệu quả chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; có tư duy đổi mới, tầm nhìn, phương pháp làm việc khoa học; có khả năng tư duy, phân tích, tổng hợp, đề xuất xây dựng chính sách pháp luật khả thi, hiệu quả...

Hướng dẫn số 36 nêu rõ, không giới thiệu, đưa vào danh sách ứng cử người có biểu hiện cơ hội chính trị, tham vọng quyền lực; có tư tưởng cục bộ, bảo thủ, trì trệ; đang bị điều tra, thanh tra, kiểm toán, kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm; người đứng đầu các cơ quan, tổ chức, đơn vị để xảy ra vụ án, vụ việc tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, mất đoàn kết.

Hướng dẫn số 36 lưu ý, quan tâm, giới thiệu chuyên gia đầu ngành về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, công nghiệp công nghệ cao; luật gia giỏi có uy tín, am hiểu sâu về pháp luật quốc tế; doanh nhân xuất sắc, tâm huyết.

Người ứng cử ĐBQH chuyên trách trong lực lượng vũ trang phải có hàm đại tá trở lên

Người ứng cử làm ĐBQH hoạt động chuyên trách ở Trung ương đã kinh qua và hoàn thành tốt nhiệm vụ ở chức vụ từ vụ trưởng và tương đương, chức vụ giám đốc sở, ngành và tương đương trở lên và đã được quy hoạch ĐBQH hoạt động chuyên trách; nếu chưa được quy hoạch thì phải được quy hoạch giữ chức vụ từ thứ trưởng và tương đương trở lên.

Người ứng cử nếu thuộc đơn vị vũ trang nhân dân thì phải kinh qua và hoàn thành tốt nhiệm vụ của chức danh cục trưởng và tương đương, chỉ huy trưởng bộ chỉ huy quân sự tỉnh, giám đốc công an tỉnh và tương đương trở lên hoặc có quân hàm đại tá trở lên.

Người ứng cử ĐBQH hoạt động chuyên trách ở địa phương phải giữ chức vụ giám đốc sở hoặc tương đương trở lên, là ủy viên Ban chấp hành đảng bộ cấp tỉnh, có quy hoạch một trong các chức danh sau: Ủy viên ban thường vụ tỉnh ủy, thành ủy, phó trưởng đoàn ĐBQH, phó chủ tịch HĐND, phó chủ tịch UBND tỉnh, thành hoặc tương đương trở lên; có khả năng đóng góp vào hoạt động của Quốc hội.

Với một số lĩnh vực cần thiết phải cơ cấu ĐBQH hoạt động chuyên trách nhưng không có nhân sự cấp vụ trưởng và tương đương đáp ứng yêu cầu thì có thể xem xét đối với một số trường hợp phó vụ trưởng và tương đương. Những trường hợp này phải đảm bảo yêu cầu đã kinh qua và hoàn thành tốt nhiệm vụ từ 3 năm trở lên, có chuyên môn sâu về một hoặc một số ngành, lĩnh vực, có triển vọng phát triển và đã được quy hoạch ĐBQH hoạt động chuyên trách.

Về độ tuổi, hướng dẫn số 36 nêu rõ thời điểm tính độ tuổi tham gia ĐBQH hoạt động chuyên trách khóa 16, đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách nhiệm kỳ 2026-2031 là tháng 3/2026.

Với người lần đầu ứng cử phải đủ tuổi tham gia hai khóa Quốc hội hoặc HĐND trở lên, ít nhất trọn một khóa; nam sinh từ tháng 3/1969, nữ sinh từ tháng 9/1972 trở lại đây; trường hợp đại biểu nữ giữ chức vụ được nghỉ hưu ở tuổi cao hơn theo Nghị định số 83/2022 của Chính phủ thì sinh từ tháng 3/1971 trở lại đây.

Với ĐBQH hoạt động chuyên trách ở Trung ương và địa phương tái cử, đại biểu HĐND chuyên trách tái cử (trừ các ủy viên Trung ương Đảng) phải còn thời gian công tác ít nhất từ 36 tháng trở lên (nam sinh từ tháng 3/1967, nữ sinh từ tháng 5/1971 trở lại đây). Trường hợp đại biểu nữ giữ chức vụ được nghỉ hưu ở tuổi cao hơn theo Nghị định số 83/2022 của Chính phủ, nữ ĐBQH hoạt động chuyên trách là phó chủ tịch Hội đồng Dân tộc, phó chủ nhiệm ủy ban của Quốc hội, phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội (giữ chức vụ thứ trưởng và tương đương) thì sinh từ tháng 3/1969 trở lại đây.

Người ứng cử ĐBQH, đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách là cán bộ Quân đội, Công an thực hiện độ tuổi theo quy định tại Luật Sĩ quan QĐND Việt Nam và Luật CAND.

Với lãnh đạo hội do Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ ứng cử, thực hiện độ tuổi theo Quyết định số 118 của Ban Bí thư và do cấp có thẩm quyền quản lý cán bộ xem xét, quyết định.

Về sức khỏe người ứng cử phải được cơ quan y tế có thẩm quyền kết luận đủ sức khỏe trong thời gian không quá 6 tháng tính đến tháng 3/2026.

Trần Thường