Nguy cơ sạt lở ở Khuổi Bốc: Cần phương án lâu dài đảm bảo an toàn cho người dân

Người dân khu vực Khuổi Bốc, thôn Nặm Vằm, xã Nghiên Loan, luôn lo lắng về nguy cơ sạt lở.

Nguy cơ sạt lở cận kề

Theo đánh giá của UBND xã Nghiên Loan, diện tích khu vực có nguy cơ sạt lở khoảng 71ha, địa hình chủ yếu là đồi núi cao, độ dốc lớn, bị chia cắt mạnh bởi khe suối và sườn núi. Lớp đất tại đây rời rạc, dễ xói mòn, xen kẽ đá phiến, cát kết, đá vôi… Khi mưa lớn kéo dài, đất đá bị bão hòa nước, tạo mặt trượt tự nhiên và dễ dàng sạt xuống khu dân cư.

Đặc biệt, khu vực này có 2 khe suối nhỏ hợp thành dòng chảy dài hơn 500m, độ dốc lớn, dòng chảy xiết. Hiện nay, nhiều đoạn lòng suối đã bị vùi lấp, nước chảy tràn qua khu vực nhà dân, nguy cơ lũ ống, lũ quét rất cao.

Thôn Nặm Vằm có 109 hộ dân, trong đó 21 hộ với 105 nhân khẩu sinh sống ven suối và sườn đồi Khuổi Bốc đang nằm trong vùng nguy hiểm. Người dân chủ yếu là đồng bào Mông (14 hộ) và Dao (7 hộ), trong đó có 18 hộ nghèo, 1 hộ cận nghèo. Nhà ở đa phần là nhà gỗ, số ít xây kiên cố.

Đặc biệt, có 7 hộ thuộc diện được hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát, nhưng nay lại nằm trọn trong vùng nguy cơ sạt lở. Thực tế đã có 3 hộ bị đất đá tràn vào nhà, còn lại nhà của 18 hộ khác đang thuộc diện nguy cơ cao.

Ông Hoàng Văn Ngôn, Phó Chủ tịch UBND xã Nghiên Loan, cho biết: Ngay sau đợt mưa lớn đêm 14 rạng sáng 15-8, xã đã cử lực lượng kiểm tra tình hình; phát hiện 3 điểm sạt trượt lớn trên sườn núi phía trên khu dân cư, đe dọa ảnh hưởng trực tiếp đến 21 hộ dân. Trước tình thế nguy hiểm, xã đã vận động, di chuyển các hộ dân đến tạm trú tại điểm trường học và Nhà văn hóa thôn Nặm Vằm, cách khu vực nguy cơ cao khoảng 1km. Đồng thời liên tục tuyên truyền, khuyến cáo bà con tuyệt đối không trở lại khu vực nguy hiểm khi có mưa lớn. Tuy nhiên, đây chỉ là giải pháp tạm thời.

Lượng lớn đất đá trôi về khu dân cư Khuổi Bốc trong trận mưa lớn ngày 14 -15 tháng 8.

Cần phương án lâu dài

Trước sự việc trên, UBND xã Nghiên Loan đã có văn bản số 150/BC-UBND ngày 20/8/2025 báo cáo UBND tỉnh và các sở, ngành liên quan, đồng thời đề xuất xây dựng khu tái định cư tại đồi Nà Chảo, thôn Nặm Vằm, cách vị trí sạt lở khoảng 800m. Diện tích quy hoạch thực hiện khoảng 1,5ha, địa hình tương đối bằng phẳng, có khả năng kết nối giao thông, điện sinh hoạt và nguồn nước từ 2 đầu khe suối.

Điểm thuận lợi là vị trí mới không quá xa nơi ở cũ, giúp bà con tiếp tục sản xuất nông nghiệp, chăn nuôi mà không bị xáo trộn lớn. Các công trình phúc lợi như trường học, nhà văn hóa vẫn có thể sử dụng chung, không phải đầu tư mới.

Tuy nhiên, khó khăn hiện nay là khu vực dự kiến chưa nằm trong quy hoạch sử dụng đất và xã không có nguồn kinh phí để triển khai, trong khi phần lớn hộ dân cần di dời đều thuộc diện nghèo, không có khả năng tự xây dựng nhà ở mới.

Theo ông Đàm Văn Túc, Trưởng thôn Nặm Vằm, mặc dù hiện nay người dân đang được bố trí chỗ tạm trú, nhưng đó chỉ là giải pháp tạm thời. Khi năm học mới cận kề, lớp học phải trả lại cho nhà trường đón học sinh, áp lực chỗ ở cho bà con càng cấp bách. Về lâu dài, nếu không có sự hỗ trợ của Nhà nước và các ngành chức năng, việc di dời, tái định cư khó có thể thực hiện. Các hộ trong vùng nguy cơ sạt lở cao mong muốn Nhà nước sớm có biện pháp đảm bảo an toàn, kịp thời hỗ trợ người dân ổn định cuộc sống, yên tâm lao động sản xuất.

Nguy cơ sạt lở tại Khuổi Bốc đang hiện hữu, vì vậy các cấp, ngành cần sớm có phương án bố trí tái định cư, di dời người dân đến nơi an toàn để ổn định cuộc sống của bà con.

Văn Lạ