Nguy cơ thảm họa nhân đạo ở Afghanistan
Phong trào Taliban đã tiến đến thủ đô Kabul hôm 14-8 trong bối cảnh quân đội Mỹ được triển khai đến Afghanistan hỗ trợ sơ tán nhân viên đại sứ quán và các công dân.
Theo AP, các tay súng Taliban đã chiếm được tỉnh Logar và tiến đến quận Char Asyab, thuộc tỉnh Kabul. Địa phương này chỉ cách thủ đô Kabul khoảng 11 km về phía Nam.
Nhận định tình hình Afghanistan đang ngoài tầm kiểm soát, Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc (LHQ) Antonio Guterres kêu gọi tất cả các bên nỗ lực bảo vệ dân thường. Trong khi đó, các cơ quan LHQ lên tiếng cảnh báo về nguy cơ xảy ra thảm họa nhân đạo ở Afghanistan trong lúc chiến sự diễn ra.
Hơn 250.000 người buộc phải rời bỏ nhà cửa từ tháng 5, trong đó khoảng 80% là phụ nữ và trẻ em. Một quan chức LHQ cho biết hàng ngàn người đang đổ xô từ các vùng nông thôn đến thủ đô Kabul và các thành phố lớn khác để tìm nơi trú ẩn.
Ông Thomson Phiri, thuộc Chương trình Lương thực Thế giới, lo ngại rằng điều tồi tệ nhất vẫn chưa đến, nhất là tình trạng thiếu lương thực. Chưa hết, theo hãng tin Reuters, một quan chức của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) bày tỏ lo ngại về tình trạng thiếu nguồn cung y tế tại Afghanistan, đồng thời cho biết WHO đang đào tạo nhân viên y tế địa phương để xử lý kịch bản có nhiều thương vong.
Sự thắng thế của Taliban cũng buộc Trung Quốc phải chuẩn bị cho kịch bản công nhận tính hợp pháp chính trị của phong trào này. Truyền thông nhà nước Trung Quốc gần đây đăng tải hình ảnh Bộ trưởng Ngoại giao Vương Nghị đứng cạnh một quan chức Taliban tại một cuộc gặp ở TP Thiên Tân vào cuối tháng rồi, cũng như dẫn lời một lãnh đạo đảng đối lập ở Afghanistan về "một chính phủ chuyển tiếp phải có đại diện Taliban".
Ông Lin Minwang, chuyên gia về Nam Á tại Trường ĐH Phục Đán (Trung Quốc), nhận định với Reuters rằng những diễn biến trên cho thấy Bắc Kinh công nhận tính hợp pháp chính trị của Taliban và điều này được xem là chiến thắng ngoại giao lớn của phong trào này.
Sau cuộc gặp với ông Vương, Taliban cho biết họ hy vọng Trung Quốc có thể đóng vai trò kinh tế lớn hơn ở Afghanistan. Bà Zhang Li, chuyên gia tại Trường ĐH Tứ Xuyên (Trung Quốc), nhận định điều này cho thấy Trung Quốc có khả năng đã đưa ra cam kết viện trợ kinh tế và đầu tư cho Afghanistan thời hậu chiến nhằm thúc đẩy các bên ngừng bắn và đạt được một thỏa thuận chính trị.