Nguy cơ vô sinh từ thuốc lá: Cảnh báo từ các chuyên gia
Việt Nam hiện nằm trong nhóm quốc gia có tỷ lệ vô sinh cao, trong đó gần 50% ca mắc ở độ tuổi dưới 30. Các chuyên gia cảnh báo, hút thuốc lá, kể cả thuốc lá điện tử là một trong những thói quen nguy hại, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe sinh sản, ở cả nam và nữ giới.
Theo thống kê y tế, nguyên nhân vô sinh xuất phát từ nam giới chiếm khoảng 40% các trường hợp. Ngoài yếu tố di truyền và bệnh lý, lối sống không lành mạnh, trong đó có hút thuốc, được coi là tác nhân hàng đầu làm suy giảm chất lượng tinh trùng.
PGS.TS. Nguyễn Quang, Chủ tịch Hội Y học Giới tính Việt Nam, cho biết tinh trùng của người hút thuốc thường ít hơn, yếu hơn và có nhiều bất thường về hình dạng. Một số nghiên cứu cho thấy nồng độ tinh trùng ở nam giới hút thuốc giảm tới 23% so với người không hút, đồng thời hormone testosterone - yếu tố then chốt trong sản xuất tinh trùng cũng bị giảm sút.
BSCKI. Lê Hồng Liên, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec giải thích: tinh trùng cần ba tháng để trưởng thành, nhưng quá trình này dễ bị phá vỡ nếu cơ thể liên tục nhiễm độc từ khói thuốc. Nhiều chất độc trong thuốc lá, thậm chí được tìm thấy trong tinh dịch, có thể ức chế enzym choline acetyltransferase - yếu tố quan trọng giúp tinh trùng di chuyển và thụ tinh. Khi đó, tinh trùng trở nên “lười bơi”, thậm chí mất hoàn toàn khả năng thụ tinh.
Không chỉ vậy, thói quen hút thuốc còn làm tăng nguy cơ rối loạn cương dương, bất thường nội tiết. Với những người nghiện nặng (trên 20 điếu mỗi ngày), nguy cơ con sinh ra mắc bệnh bạch cầu cũng cao hơn.
Đối với nữ giới, tác hại của thuốc lá cũng nghiêm trọng không kém. Hút thuốc làm tăng nguy cơ sảy thai, thai dị dạng, thai ngoài tử cung, đồng thời ảnh hưởng đến chất lượng trứng và đẩy nhanh quá trình mãn kinh. Đặc biệt, phụ nữ mang thai tiếp xúc thụ động với khói thuốc cũng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển buồng trứng của thai nhi bé gái.
Các bác sĩ khuyến cáo, việc ngừng hút thuốc là biện pháp thiết thực nhất để cải thiện sức khỏe sinh sản. Ở nam giới, chỉ cần ngưng thuốc ba tháng trước khi có kế hoạch sinh con, tinh trùng có thể phục hồi và khỏe mạnh trở lại. Ở phụ nữ, bỏ thuốc trước hoặc trong ba tháng đầu thai kỳ giúp giảm rõ rệt nguy cơ sinh non, dị tật thai và cải thiện cân nặng khi sinh của trẻ.
Thuốc lá không chỉ làm tổn hại khả năng sinh sản mà còn gây bệnh cho nhiều cơ quan khác. Bỏ thuốc, duy trì lối sống lành mạnh và khám sức khỏe định kỳ chính là chìa khóa để bảo vệ hạnh phúc gia đình và tương lai của thế hệ sau.
