Nguyên nhân khiến tổng thống Mỹ và chủ tịch Trung Quốc không gặp trực tiếp
Một quan chức cấp cao Mỹ cho biết Tổng thống Joe Biden dự kiến có cuộc họp trực tuyến với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trước cuối năm nay trong bối cảnh căng thẳng leo thang giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Kế hoạch cuộc họp được công bố sau cuộc gặp kéo dài khoảng 6 giờ hôm 6-10 giữa cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng Jake Sullivan và cố vấn chính sách đối ngoại cấp cao của Trung Quốc Dương Khiết Trì ở Zurich - Thụy Sĩ.
Quan chức này cho hay các cuộc thảo luận tại Zurich mang ý nghĩa đáng kể và thực chất hơn các cuộc họp trước đó giữa các quan chức chính quyền ông Biden và những người đồng cấp Trung Quốc.
Theo hãng tin Bloomberg, thông tin chi tiết về cuộc gặp giữa ông Biden và ông Tập, gồm thời gian, vẫn đang được thảo luận.
Đáng chú ý, hãng tin AP chỉ ra ông Tập chưa hề rời Trung Quốc trong suốt đại dịch Covid-19 và sẽ tiếp tục không tham dự trực tiếp 2 sự kiện sắp tới là thượng định G20 ở Rome - Ý và hội nghị khí hậu Liên Hiệp Quốc ở Scotland.
Nhà Trắng cho biết cuộc họp hôm 6-10 tiếp nối cuộc điện đàm của hai nhà lãnh đạo hôm 9-9 với nội dung được mô tả là "lằn ranh" để bảo đảm sự cạnh tranh giữa hai quốc gia không trở nên xung đột.
Hãng tin Tân Hoa Xã dẫn tuyên bố của chính phủ Trung Quốc về cuộc gặp giữa ông Sullivan và ông Dương hôm 6-10, theo đó ông Dương cho rằng Trung Quốc coi trọng những nhận xét tích cực của ông Biden gần đây cũng như tuyên bố Mỹ không có ý định kiềm chế Trung Quốc hoặc tham gia cuộc chiến tranh lạnh mới.
Tuyên bố của chính quyền Trung Quốc gọi cuộc đối thoại hai bên hôm 6-10 là cuộc trao đổi toàn diện, thẳng thắn và sâu sắc về quan hệ hai nước cũng như các vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm.
Trong khi đó, các quan chức Mỹ cho biết quan chức hai nước đã thảo luận về các lĩnh vực chung như biến đổi khí hậu nhưng ông Sullivan cũng nêu ra các vấn đề bất đồng về Tân Cương và Hồng Kông, Đài Loan và biển Đông.
Ông Sullivan cũng thẳng thắn bày tỏ lo ngại của Mỹ về các hành động của Trung Quốc quanh Đài Loan thời gian gần đây, khi quân đội Trung Quốc triển khai hàng loạt máy bay tiếp cận Đài Loan.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken hôm 6-10 nhắc lại mối lo ngại rằng Bắc Kinh đang phá hoại hòa bình và sự ổn định của khu vực bằng những hành động "khiêu khích". Trung Quốc đã điều 56 máy bay chiến đấu về phía Đài Loan chỉ trong ngày 4-10.
Ông Blinken, người đang có mặt tại Paris để đàm phán với các quan chức Pháp, cho biết: "Chúng tôi đặc biệt kêu gọi Bắc Kinh ngừng gây áp lực về quân sự, ngoại giao, kinh tế và hành động cưỡng ép Đài Loan".