Nhà báo Trương Đức Minh Tứ: Chúng tôi xác định phải nỗ lực nhiều hơn, đổi mới trong cách nghĩ, cách làm

Ngày hôm qua đã có kết quả đáng khích lệ, ngày mai có thể làm hơn thế

Trong chuyến công tác nhân kỉ niệm 50 năm ngày giải phóng tỉnh Quảng Trị vừa qua, phóng viên báo Nhà báo & Công luận đã có dịp trò chuyện với nhà báo Trương Đức Minh Tứ - Ủy viên Ban Chấp hành Hội Nhà báo Việt Nam, Tổng Biên tập báo Quảng Trị, Chủ tịch Hội Nhà báo Quảng Trị xung quanh sự phát triển của báo chí và hoạt động Hội nhà báo tỉnh Quảng Trị thời gian qua.

Đoàn công tác báo Nhân Dân tặng báo Quảng Trị 5 bộ máy tính.

+ Tại buổi làm việc với các cơ quan báo chí tỉnh Quảng Trị, đồng chí Lê Quốc Minh - Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng biên tập báo Nhân dân, Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam có khẳng định: “Quảng Trị tuy là một tỉnh khó khăn về vật chất nhưng báo chí tỉnh đã đạt được rất nhiều kết quả, đáng khích lệ. Có lẽ đó là cốt cách của những con người miền Trung luôn vượt qua những khó khăn để vươn lên…”. Nhận định ấy quả thực như một lời động viên rất lớn đối với những người làm báo tỉnh Quảng Trị trong bối cảnh ít nhiều còn những thách thức phía trước, thưa ông?

- Hôm đồng chí Lê Quốc Minh làm việc với các cơ quan báo chí tỉnh Quảng Trị, chia sẻ với những khó khăn với báo Quảng Trị, Đoàn công tác báo Nhân Dân có tặng cho báo Quảng Trị 5 máy vi tính để giúp báo địa phương tăng năng lực xuất bản báo. Hôm đó nói chuyện với đội ngũ báo chí ở Quảng Trị, đồng chí cũng có nhiều sự động viên, chia sẻ thông tin; với tinh thần sẵn sàng giúp đỡ các cơ quan báo chí địa phương về các mặt, nhất là kỹ thuật làm báo hiện đại trong thời kỳ chuyển đổi số.

Trong thời gian qua, dù còn gặp nhiều khó khăn nhưng chúng tôi cũng đã có nhiều nỗ lực trong hoạt động; khắc phục tình trạng thiếu thông tin, sự kiện quan trọng do nền kinh tế của tỉnh còn chưa phát triển bằng cách tăng cường, nâng cao chất lượng các chuyên trang văn hóa văn nghệ, khai thác những vỉa tầng, trầm tích văn hóa của vùng đất; chú trọng những bút ký chân dung về con người Quảng Trị hôm qua và hôm nay...với những phẩm chất cần cù, thông minh, chịu thương chịu khó, năng động, sáng tạo...của người miền Trung.

Để đáp ứng yêu cầu làm báo trong thời kỳ mới, chúng tôi xác định phải nỗ lực nhiều hơn, đổi mới trong cách nghĩ, cách làm. Dù vẫn còn gặp phải những khó khăn, thách thức nhưng chúng tôi luôn có niềm tin, tin vào đội ngũ báo chí tỉnh nhà, tin vào ngày mai. Ngày hôm qua đã có một kết quả đáng khích lệ thì ngày mai sẽ còn có thể làm được một cái gì hơn thế để không bị bỏ lại phía sau trong dòng chảy thông tin thời kỷ nguyên số.

+ Vậy xin ông chia sẻ khái quát về sự phát triển của báo chí Quảng Trị và Hội Nhà báo Quảng Trị hôm nay trong dòng chảy thông tin thời kỷ nguyên số?

- Hội Nhà báo Quảng Trị (NBQT) hiện có 150 hội viên sinh hoạt ở 5 chi hội trực thuộc Hội Nhà báo tỉnh. Đó là các chi hội nhà báo (CHNB): CHNB Báo Quảng Trị, CHNB Đài PT-TH tỉnh, CHNB tạp chí Cửa Việt, CHNB phóng viên thường trú, CHNB Văn phòng Hội NB tỉnh. Ngoài ra còn có 3 câu lạc bộ (CLB) trực thuộc HNB là: CLB nhà báo cao tuổi, CLB nhà báo nữ, CLB phóng viên thường trú (gồm những phóng viên thường trú chưa phải là hội viên HNBVN) sinh hoạt theo phương thức tự nguyện. Hoạt động HNB tỉnh hướng về những trụ cột chính: Bồi dưỡng công tác nghiệp vụ cho hội viên; tổ chức Hội Báo xuân hằng năm gắn kết với các địa phương trong tỉnh; động viên hội viên nhà báo tham gia Giải Báo chí tỉnh Quảng Trị và các giải báo chí chuyên ngành của trung ương và địa phương; bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của hội viên...

Điều đáng mừng là nhìn chung hội viên HNB sinh hoạt ở các chi hội nhà báo trên địa bàn tỉnh đều có bản lĩnh chính trị vững vàng, có nhiều nỗ lực vươn lên thực hiện hoàn thành nhiệm vụ được giao; có nhiều hội viên đạt được nhiều giải báo chí quốc gia cũng như các giải báo chí chuyên ngành của trung ương, giải báo chí địa phương. Cho đến thời điểm hiện tại, chưa có hội viên hội nhà báo nào vi phạm Luật Báo chí; 10 điều quy định đạo đức người làm báo Việt Nam, Quy tắc sử dụng mạng xã hội của người làm báo...

Các cơ quan báo chí trên địa bàn như báo Quảng Trị là cơ quan có truyền thống sâu dày từ các tờ báo tiền thân do các đảng viên Đảng Cộng sản thực hiện từ trong Lao xá Quảng trị những năm 30 của thế kỷ XX khi Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời cũng như các tờ báo ra đời trong hai cuộc kháng chiến chống ngoại xâm của dân tộc ta do Đảng bộ tỉnh trực tiếp chỉ đạo và quản lý. Đài PT-TH có truyền thống từ Đài Truyền thành Vĩnh Linh, là tiếng nói của miền Bắc hướng về miền Nam trong những năm sông Bến Hải, cầu Hiền Lương là giới tuyến phân chia hai miền. Tạp chí Cửa Việt là diễn đàn của Hội Văn học Nghệ thuật Quảng Trị, ngày trước ở Quảng Trị có nhiều nhóm văn nghệ kháng chiến nổi tiếng như nhóm Nguồn Hàn, Văn nghệ Đường 9... Phát huy truyền thống báo chí cách mạng của quê hương, các cơ quan báo chí trong tỉnh đã nỗ lực hoạt động, thực sự là tiếng nói của Đảng bộ, chính quyền, diễn đàn của nhân dân trong tỉnh...; luôn đồng hành với sự phát triển của quê hương, đất nước.

Nhà báo Trương Đức Minh Tứ - Tổng biên tập báo Quảng Trị, Chủ tịch Hội Nhà báo Quảng Trị (bên trái) tặng hoa nhà báo Phin Xay - Tổng biên tập báo Savanh Phathana (Lào). Hai tờ báo nhiều năm nay có sự giao lưu, trao đổi thông tin, kinh nghiệm nghề nghiệp và cách thức làm báo hiện đại để cùng phát triển. Ảnh: Quang Hiệp

Đã đến lúc phải hiểu sâu sắc về tác dụng của chuyển đổi số

+ Trong bối cảnh hiện nay, báo chí cũng như hoạt động công tác Hội đều cần phải có những đổi mới tích cực hơn nữa. Với riêng Hội Nhà báo Quảng Trị, theo ông, cần có những đổi mới như thế nào để bắt nhịp với tình hình mới?

- Trong thời kỳ bùng nổ thông tin hiện nay, sự phát triển với tốc độ nhanh của các nền tảng internet, mạng xã hội... đã làm đảo lộn các chiều hướng cung cấp và tiếp nhận thông tin của người đọc. Các tờ báo truyền thống, và nhiều nơi cũng còn tồn tại cách làm báo truyền thống do đó thông tin đến với bạn đọc ngày một hạn chế, ít đi, trận địa thông tin mà báo chí thống lĩnh một thời gian dài nay đã bị chi phối bởi các nền tảng khác của truyền thông xã hội.

Từ cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, từ nhu cầu thông tin đa dạng của người đọc, hoạt động của Hội Nhà báo, các cơ quan báo chí phải đổi mới như là một nhu cầu bắt buộc, không thể khác, nếu không chúng ta sẽ bị bạn đọc bỏ rơi bên lề đường thông tin. Lấy ví dụ như mấy năm gần đây, Hội Nhà báo Quảng Trị tích cực phối hợp với Trung tâm bồi dưỡng Nghiệp vụ HNBVN liên tục mở các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ cho hội viên, trung bình mỗi năm từ 2-3 lớp; có khi lãnh đạo hội mời thêm các nhà báo có tên tuổi để nói chuyện với cán bộ, hội viên về thách thức của báo chí trong thời kỳ các nền tảng truyền thông xã hội phát triển. Có nhiều lớp tập huấn đem lại hiệu quả rõ rệt, các học viên tham dự lớp tập huấn đã có thể thực hiện ngay tác phẩm báo chí theo hướng nhanh, nhạy từ điện thoại thông minh; hay kết hợp lý thuyết với thực hành ngay trên lớp học hoặc ngoài hiện trường để tăng khả năng tương tác với các đối tượng. Đã đến lúc các cơ quan báo chí nào cũng thấy nếu không đổi mới hoạt động tác nghiệp, không thể hiện thông tin đa dạng, không đưa thông tin của cơ quan báo chí lên mạng xã hội thì bạn đọc sẽ xa rời chúng ta, tìm đến với những kênh thông tin khác mà họ có vô số quyền chọn lựa...

Đổi mới hoạt động báo chí không thể chỉ nói chung chung mà phải được thể hiện trong chương trình công tác của HNB, của mỗi cán bộ, hội viên hội nhà báo, trong ban lãnh đạo của từng cơ quan báo chí. Đã đến lúc phải hiểu sâu sắc về tác dụng của chuyển đổi số, của trang thiết bị hiện đại để có thể sử dụng các nền tảng internet trong hoạt động báo chí.

Sau một thời gian lúng túng ban đầu, hiện nay, đã thấy có nhiều cơ quan báo chí vươn lên trở thành cơ quan báo chí đa phương tiện; một số cơ quan báo chí đã xây dựng được đội ngũ báo chí chuyên nghiệp; có trình độ tác nghiệp cao và ngày càng có nhiều tác phẩm báo chí có chất lượng, tính chiến đấu cao, điều không thể tìm thấy ở những người viết Mạng xã hội thông thường. Nghĩa là những tác phẩm báo có tính phân tích, bình luận chuyên sâu, độc quyền, đó là thế mạnh của báo chí biết khơi thông các nguồn lực, tìm chọn lối đi đúng để phát triển. Một số cơ quan báo chí điện tử lớn cũng đã bước đầu thu phí người đọc với một số tác phẩm chất lượng cao. Đó là chiều hướng đi đúng cần phát huy hơn nữa trong thời gian tới.

Sự hỗ trợ kinh phí của các cấp chính quyền cho hoạt động HNB là rất quan trọng

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị Hoàng Nam và các đại biểu xem trưng bày các ấn phẩm báo chí Hội báo Xuân Nhâm Dần - 2022 - Ảnh: MĐ

+Thưa ông, hoạt động báo chí cũng như hoạt động Hội có những "chuyển động" nhanh, hiệu quả, thiết thực thì sự quan tâm của Tỉnh, của HNBVN là rất quan trọng, vậy ông có kiến nghị gì với Tỉnh, với Hội Nhà báo Việt Nam thời gian tới?

- Để hoạt động HNB và hoạt động báo chí đạt được yêu cầu đề ra (như Chỉ thị số 43 - CT/TW về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với hoạt động của Hội Nhà báo Việt Nam trong tình hình mới của Ban Bí thư Trung ương Đảng) đảm bảo thiết thực, nhanh, hiệu quả thì sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền các cấp đối với hoạt động hội và các cơ quan báo chí là điều kiện không thể thiếu. Chẳng hạn khi yêu cầu các cơ quan báo chí chuyển đổi số thì phải hỗ trợ công nghệ, thiết bị, nhân lực; phải tổ chức diễn đàn, tập huấn, tham quan học tập... Sự hỗ trợ kinh phí của các cấp chính quyền cho hoạt động HNB là rất quan trọng, bởi các cấp hội hiện nay nếu không có nguồn kinh phí hoạt động thì khó có thể tổ chức các hoạt động, sự kiện, tổ chức tập huấn nghiệp vụ... Mặt khác, cấp ủy, chính quyền cần tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng và nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước đối với báo chí theo hướng bảo đảm báo chí phát triển đúng định hướng chính trị, tư tưởng của Đảng và quyền tự do, dân chủ của Nhân dân; chú trọng công tác giáo dục chính trị, tư tưởng để người làm báo nhận thức sâu sắc làm báo là làm cách mạng, người làm báo là chiến sĩ tiên phong trên mặt trận tư tưởng - văn hóa của Đảng. Đối với Hội Nhà báo Việt Nam, cần duy trì kinh phí đầu tư tác phẩm báo chí chất lượng cao để hỗ trợ cho Hội Nhà báo các tỉnh, các Liên chi hội, bởi sự đầu tư có chiều sâu cho tác giả, dù kinh phí không nhiều nhưng là nguồn động viên để các hội viên HNBVN có thêm động lực, từ đó nỗ lực lao động sáng tạo, ngày càng có thêm nhiều tác phẩm báo chí chất lượng cao để phụng sự bạn đọc, phục vụ nhân dân.

Vâng, xin cảm ơn ông!

Hà Vân (thực hiện)