Nhà khoa học chỉnh sửa gen Trung Quốc rời bỏ công ty của mình

Hạ Kiến Khuê, nhà khoa học chỉnh sửa gen trẻ em của Trung Quốc đã gây chấn động cộng đồng y tế thế giới năm ngoái, đã cắt đứt quan hệ với Direct Genomics Biotech, công ty tư nhân hàng đầu của ông.

Từ đầu năm nay, Hạ Kiến Khuê bị cơ quan chức năng Trung Quốc cáo buộc vi phạm nghiêm trọng các quy tắc đạo đức, tính chuẩn mực của khoa học, cũng như những quy định khác liên quan đến dự án chỉnh sửa gen CRISPR. Cũng trong thời gian đó, Đại học Khoa học và Công nghệ miền Nam tại Thâm Quyến đã chính thức sa thải ông Hạ.

Công ty Direct Genomics phát triển các công cụ hỗ trợ sắp xếp trình tự DNA đơn phân tử, là công ty nổi bật nhất trong số 8 công ty Trung Quốc mà ông Hạ Kiến Khuê đã tham gia với tư cách là cổ đông hoặc đại biểu pháp nhân.

Trang Shenzen Daily đưa tin, công ty này đã tiếp nhận 40 triệu tệ (tương đương 135 tỷ đồng) vốn trợ cấp của chính phủ Trung Quốc, đồng thời huy động được hàng trăm triệu tệ tiền đầu tư từ Quỹ đầu tư mạo hiểm Cosun Thâm Quyến, nhà sản xuất đồng Amer International Group, Đại học tổng hợp Thanh Hoa và các bên khác.

Hạ Kiến Khuê trong phòng thí nghiệm Direct Genomics tại Thâm Quyến năm 2016. Ảnh: Nikkei.

Lãnh đạo Direct Genomics cho biết, sau khi trở thành cổ đông hàng đầu của công ty, ông Hạ đã từ bỏ chức chủ tịch hội đồng quản trị cho người đồng sáng lập Yan Qin và rời khỏi công ty. Giá trị bán cổ phiếu của ông Hạ không được tiết lộ.

Eben Kirksey, giáo sư của Đại học Deakin Úc sau khi phỏng vấn với Genomics nhận định rằng, công ty này muốn cắt đứt quan hệ với ông Hạ, nhằm tránh những thiệt hại về uy tín. “Direct Genomics tuyên bố không tham gia vào bất kì thí nghiệm CRISPR nào của ông Hạ, thậm chí chẳng ai biết kế hoạch đó được thực hiện từ khi nào”, Kirksey chia sẻ.

Theo Nikkei Asian Review, người được nêu danh cố vấn khoa học của công ty là Quake khẳng định không có bất kì mối liên hệ nào với Genomics. Hãng tin Associated Press cho biết nhà nghiên cứu di truyền học từng đoạt giải Nobel 2006 là Craig Mello của Đại học Massachusetts đã từ chức cố vấn khoa học cho công ty này vào tháng 12, ngay sau khi công trình của Hạ Kiến Khuê được công bố.

Kirksey cho rằng, sau khi Hạ Kiến Khuê rời đi thì công ty vẫn tiếp tục đẩy mạnh công trình đang dang dở của ông. “Thị trường nghiên cứu gen di truyền ở Trung Quốc đang rất sôi động… Kể cả khi có lãnh đạo mới, Direct Genomics cũng không dễ dàng từ bỏ kỹ thuật giải trình tự DNA gây tranh cãi này”, Kirksey nói.

Tuấn Anh Nguyễn