Nhà máy châu Á chật vật vì nhu cầu yếu, thỏa thuận thương mại với Mỹ gần như 'vô hiệu'
Hoạt động sản xuất tại nhiều trung tâm công nghiệp lớn của châu Á tiếp tục suy yếu trong tháng 11, khi các tiến triển trong đàm phán thương mại với Mỹ chưa đủ để thúc đẩy nhu cầu và tạo đơn hàng mới, theo phân tích dựa trên các chỉ số quản lý mua hàng (PMI) công bố đầu tuần này.
Công nhân làm việc bên trong nhà máy ở Giang Tô, Trung Quốc. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo hãng tin Reuters, số liệu PMI cho thấy bức tranh phân hóa rõ rệt trong khu vực. Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và Đài Loan đồng loạt ghi nhận hoạt động nhà máy suy giảm, trong khi phần lớn các nền kinh tế Đông Nam Á vẫn duy trì tăng trưởng.
Tại Trung Quốc - công xưởng lớn nhất thế giới - hoạt động sản xuất đã quay trở lại vùng suy giảm khi theo khảo sát PMI khu vực tư nhân cho thấy hoạt động các nhà máy giảm tháng thứ tám liên tiếp, dù tốc độ giảm có phần chậm lại. Các nhà phân tích cho rằng nhu cầu cải thiện chưa đủ mạnh để hấp thụ lượng tồn kho cao. Bà Zichun Huang, chuyên gia kinh tế Trung Quốc tại Capital Economics, nhận định lưu lượng container qua các cảng Trung Quốc hầu như không thay đổi so với tháng trước, trong khi sản lượng giảm xuống mức thấp nhất bốn tháng, phản ánh áp lực giảm phát vẫn dai dẳng .
Mặc dù vậy, Capital Economics cũng lưu ý sự “lệch pha” giữa PMI và dữ liệu thương mại thực tế. Ông Shivaan Tandon, chuyên gia kinh tế châu Á của tổ chức này, cho rằng xuất khẩu của phần lớn các nền kinh tế châu Á đã tăng mạnh trong những tháng gần đây, cho thấy triển vọng ngắn hạn của các ngành sản xuất định hướng xuất khẩu vẫn tương đối tích cực.
Doanh nghiệp xuất khẩu xoay xở trong môi trường thương mại bất ổn khi từ đầu năm đến nay, các doanh nghiệp tại những quốc gia xuất khẩu lớn ở châu Á phải điều chỉnh chiến lược trước làn sóng thuế quan rộng khắp của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Dù các thỏa thuận thương mại giữa Mỹ với Nhật Bản, Hàn Quốc và việc hạ nhiệt căng thẳng với Trung Quốc phần nào giúp cải thiện tâm lý thị trường, nhiều doanh nghiệp vẫn đang thích nghi với “luật chơi” mới.
Tại Nhật Bản, PMI cho thấy đơn hàng mới tiếp tục giảm, kéo dài chuỗi suy thoái lên khoảng hai năm rưỡi, do môi trường kinh doanh toàn cầu kém thuận lợi, ngân sách của khách hàng bị siết chặt và đầu tư tư nhân trầm lắng. Dữ liệu chính thức của Chính phủ Nhật Bản công bố cho biết chi tiêu doanh nghiệp cho nhà xưởng và thiết bị tăng 2,9% trong quý III so với cùng kỳ năm trước, thấp hơn mức tăng của quý trước đó.
Ở Hàn Quốc, hoạt động sản xuất thu hẹp tháng thứ hai liên tiếp trong tháng 11, dù việc hoàn tất thỏa thuận thương mại với Mỹ giúp các nhà sản xuất có thêm sự rõ ràng. Số liệu hải quan Hàn Quốc cho thấy xuất khẩu tăng tháng thứ sáu liên tiếp, vượt dự báo thị trường, nhờ doanh số bán chip đạt kỷ lục và xuất khẩu ôtô tăng mạnh sau thỏa thuận với Washington.
Tại Đài Loan, hoạt động nhà máy tiếp tục giảm. Trái lại, các nền kinh tế mới nổi ở châu Á vẫn nổi lên như điểm sáng. Indonesia và Việt Nam ghi nhận tăng trưởng sản xuất mạnh mẽ, trong khi Malaysia quay trở lại đà tăng, theo các khảo sát PMI khu vực.
Ấn Độ có phần chững lại so với mức tăng mạnh của tháng 10, song PMI vẫn cao hơn đáng kể so với nhiều nền kinh tế châu Á khác. Điều này phù hợp với các báo cáo gần đây, trong đó Tổng cục Thống kê Ấn Độ cho biết GDP nước này tăng nhanh nhất trong 18 tháng ở quý III, nhờ chi tiêu tiêu dùng nội địa vững chắc.
Các chuyên gia nhận định triển vọng sản xuất của châu Á trong thời gian tới sẽ tiếp tục phụ thuộc lớn vào diễn biến thương mại toàn cầu, chính sách của Mỹ và khả năng phục hồi bền vững của nhu cầu quốc tế sau giai đoạn dài nhiều bất ổn.
