Nhà máy Điện mặt trời Lộc Ninh 3 được hưởng 'giá ưu đãi' bằng cách nào?

Nhà máy Điện mặt trời Lộc Ninh 3 được hưởng giá ưu đãi

Như đã đưa tin trước đó, VKSND tối cao ban hành cáo trạng, truy tố 12 bị can trong vụ án "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ; Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" xảy ra tại Bộ Công Thương và các tỉnh, thành liên quan nhà máy điện mặt trời.

Trong số đó, có nhiều bị can công tác tại Cục điều tiết điện lực (Bộ Công Thương) và Công ty mua bán điện (thuộc EVN) bị truy tố về tội "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ" liên quan đến dự án Nhà máy Điện mặt trời Lộc Ninh 3.

Dự án trên có công suất 150 MWp do Công ty Năng lượng Lộc Ninh 3 làm chủ đầu tư được phê duyệt địa điểm xây dựng tại xã Lộc Thạnh, huyện Lộc Ninh, tỉnh Bình Phước. Do không đạt được thỏa thuận đền bù giải phóng mặt bằng nên tháng 9/2020, Công ty Năng lượng Lộc Ninh 3 báo cáo Tỉnh ủy, UBND tỉnh Bình Phước đề nghị cấp có thẩm quyền chấp thuận vị trí mới xây dựng Nhà máy Điện mặt trời Lộc Ninh 3 với diện tích 1,4 triệu m2 đất rừng sản xuất thuộc quyền sử dụng của Công ty TNHH MTV Cao su Lộc Ninh. Vị trí mới ở xã Lộc Tấn.

Đến ngày 15/12/2018, nhà máy hoàn thành xây dựng. Nhưng thực tế ngày 31/12/2020, UBND tỉnh Bình Phước mới có quyết định chủ trương đầu tư (điều chỉnh lần 2) về việc thay đổi địa điểm xây dựng nhà máy.

Sau khi xây dựng xong, Công ty Lộc Ninh 3 thuê Công ty CP hệ thống kỹ thuật ứng dụng ATS thực hiện các thủ tục pháp lý xin cấp giấy phép hoạt động điện lực cho nhà máy này.

Ngày 11/12/2020, Công ty Lộc Ninh 3 nộp hồ sơ xin cấp phép qua cổng dịch vụ công trực tuyến. Cùng ngày, ông Nguyễn Anh Tuấn, Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực giao cho cấp dưới giải quyết hồ sơ này.

Từ ngày 15 đến ngày 18/12/2020, bị can Trịnh Văn Đoàn, chuyên viên Phòng Cấp phép và bị can Trần Quốc Hùng, Phó trưởng phòng Thẩm định được giao tiếp nhận, kiểm tra, rà soát, thẩm định đánh giá và đề xuất đối với hồ sơ này.

Bị can Trịnh Văn Đoàn không lập tờ trình kế hoạch kiểm tra thực tế, không thực hiện kiểm tra thực tế doanh nghiệp theo đúng quy định. Hồ sơ cũng chưa có các tài liệu thể hiện Nhà máy Lộc Ninh 3 được Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo tổ chức kiểm tra công tác nghiệm thu và ra văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu của chủ đầu tư.

Tuy nhiên, ngày 18/12/2020, bị can Đoàn xây dựng báo cáo thẩm định hồ sơ đề nghị cấp phép hoạt động cho Nhà máy Lộc Ninh 3, dự thảo giấy phép và trình ông Hùng.

Bị can Trần Quốc Hùng biết rõ Nhà máy Lộc Ninh 3 không đủ điều kiện cấp phép nhưng vẫn ký nháy trình ông Nguyễn Anh Tuấn.

Ngay trong ngày 18/12/2020, ông Nguyễn Anh Tuấn duyệt và ký giấy phép hoạt động điện lực cho Lộc Ninh 3. Công ty Lộc Ninh 3 dùng giấy phép này làm điều kiện đề nghị và được công nhận ngày vận hành thương mại vào ngày 26/12/2020.

Nhóm các bị can Trương Hoàng Dũng, cựu kỹ sư Phòng Kỹ thuật và Công nghệ thông tin, Nguyễn Danh Sơn, cựu Giám đốc Công ty mua bán điện, Nguyễn Hữu Khải, Trưởng phòng Kinh doanh mua bán điện, Đỗ Ngọc Tuyền, cựu chuyên viên Phòng kinh doanh mua điện, đã tiến hành nghiệm thu có tải hệ thống đo đếm điện năng và kiểm tra công suất lắp đặt thực tế của nhà máy.

Các bị can biết rõ Nhà máy Lộc Ninh 3 không đủ điều kiện theo quy định. Do muốn tạo điều kiện không chính đáng cho Công ty Lộc Ninh 3 được vận hành sớm (trước ngày 1/1/2021) để được hưởng giá ưu đãi, các bị can vẫn tiến hành thẩm định, duyệt, ký, cấp văn bản công nhận ngày vận hành thương mại trái quy định.

Trên cơ sở ngày công nhận vận hành thương mại, từ tháng 12/2020 đến hết tháng 11/2022, Công ty Mua bán điện thực hiện mua điện và trả cho Công ty Lộc Ninh 3 hơn 749 tỷ đồng.

Theo quy định, các nhà máy điện mặt trời có ngày vận hành thương mại sau ngày 31/12/2020 là Nhà máy điện mặt trời chuyển tiếp, giá mua bán điện được áp dụng không vượt quá giá trần 1.184,90 đồng/kWh theo quy định của Bộ Công thương.

Thực tế, Công ty Mua bán điện lại thanh toán cho Công ty Lộc Ninh 3 với mức giá cao hơn quy định là 459,1 đồng/kWh. Vì vậy, số tiền EVN bị thiệt hại là hơn 209 tỷ đồng.

Yêu cầu doanh nghiệp hoàn trả tiền hưởng lợi

Về trách nhiệm dân sự, VKSND tối cao xác định, từ hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ của các bị can liên quan, dù không đủ điều kiện nhưng dự án Nhà máy Điện mặt trời Lộc Ninh 3 (Công ty CP Năng lượng Lộc Ninh 3 làm chủ đầu tư) vẫn được cấp giấy phép hoạt động điện lực và công nhận ngày vận hành thương mại (COD) để hưởng giá điện ưu đãi theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ.

Việc này dẫn đến từ tháng 12/2020 - 11/2022, EVN thanh toán cho Công ty CP Năng lượng Lộc Ninh 3 số tiền hơn 749 tỷ đồng. So với giá điện thỏa thuận và thanh toán thực tế cho các nhà máy điện mặt trời chuyển tiếp bằng khung giá trần 1.184,90 đồng/kwh, VKS cho rằng, việc EVN thanh toán cho Công ty CP Năng lượng Lộc Ninh 3, có giá cao hơn là 459,1 đồng/kwh (tương đương 27,92%). Số tiền chênh lệch là hơn 209 tỷ đồng.

Phía Viện kiểm sát cho rằng, Công ty CP Năng lượng Lộc Ninh 3 được thanh toán số tiền điện chênh lệch không đúng pháp luật. Theo quy định tại Điều 579, Điều 580, Bộ luật Dân sự, doanh nghiệp phải hoàn trả số tiền hưởng lợi cho EVN.

Đối với tiền thuế giá trị gia tăng hơn 145 tỷ đồng mà Cục Thuế tỉnh Bình Phước đã hoàn trả cho Công ty CP Năng Lượng Lộc Ninh 3 không đúng quy định, đến nay, doanh nghiệp đã nộp lại đầy đủ vào ngân sách Nhà nước nên không xem xét.

Văn Thanh