Nhà máy Điện Nhơn Trạch 3 và 4 - cầu nối chiến lược của chuyển dịch năng lượng

Với tổng mức đầu tư khoảng 1,4 tỷ USD, công suất 1.624 MW, Nhà máy Điện Nhơn Trạch 3 và 4 là dự án đầu tiên của chuỗi LNG, góp phần hình thành trung tâm điện khí LNG hiện đại và tăng cường bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia trong bối cảnh Việt Nam hướng tới mục tiêu Net Zero vào năm 2050.

Việc khánh thành Nhà máy Điện Nhơn Trạch 3 và 4 sử dụng nhiên liệu LNG đầu tiên tại Việt Nam, đồng thời là dự án mở đầu của chuỗi LNG (PV GAS) to Power (PV Power) trong tiến trình chuyển dịch năng lượng của Petrovietnam mang ý nghĩa chiến lược đặc biệt.

Khi vận hành ổn định, cụm nhà máy dự kiến cung cấp hơn 9 tỷ kWh mỗi năm, bổ sung nguồn điện nền công suất lớn cho khu vực phía Nam, đồng thời phát huy vai trò nguồn điện linh hoạt, hỗ trợ điều độ và cân bằng hệ thống điện khi tỷ trọng năng lượng tái tạo ngày càng tăng.

TS Hoàng Tuấn Dũng - tư vấn viên mảng năng lượng tái tạo của Văn phòng Dịch vụ Dự án Liên hợp quốc (UNOPS) nhìn nhận, trong lộ trình chuyển dịch năng lượng hướng tới mục tiêu Net Zero vào năm 2050, điện khí LNG giữ vai trò là một giải pháp chuyển tiếp quan trọng và phù hợp với điều kiện thực tiễn của Việt Nam hiện nay.

Thực tế cho thấy, nhu cầu điện của Việt Nam đang và sẽ tiếp tục tăng nhanh trong những năm tới, trong khi nguồn thủy điện đã gần chạm ngưỡng khai thác và tiềm ẩn nhiều tác động đến hệ sinh thái. Các nguồn năng lượng tái tạo như điện gió, điện mặt trời dù phát triển mạnh nhưng lại có đặc tính công suất biến động theo thời tiết.

Trong bối cảnh đó, điện khí, đặc biệt là từ nguồn LNG nhập khẩu được xem là nguồn bổ sung công suất nền linh hoạt, vừa giúp giảm phát thải, vừa bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia.

So với nhiệt điện than, điện khí LNG có cường độ phát thải CO₂ thấp hơn đáng kể, đồng thời có khả năng điều chỉnh tải tốt, tăng giảm công suất linh hoạt và vận hành ổn định ngay cả ở tải thấp.

Chính những đặc tính này khiến điện khí LNG trở thành nguồn cân bằng phù hợp trong giai đoạn chuyển tiếp, nhất là khi Việt Nam đã cam kết không phát triển thêm các nhà máy điện than mới và hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng "0" vào năm 2050.

Theo TS Hoàng Tuấn Dũng, vai trò hợp lý của điện khí Nhơn Trạch 3 và 4 chính là "cầu nối có thời hạn" của tiến trình chuyển dịch năng lượng hướng đến mục tiêu Net Zero trong tương lai.

Sự xuất hiện của Nhơn Trạch 3 và 4 vì vậy không chỉ mang ý nghĩa là hai nhà máy điện khí đơn thuần, mà còn là những khởi động đầu tiên cho chuỗi cung ứng khí và cho toàn bộ hệ sinh thái điện khí LNG tại Việt Nam.

Dự án giúp hình thành một chuỗi cung ứng khí khép kín, từ nhập khẩu - lưu trữ - tái hóa khí đến phát điện, qua đó cho phép Việt Nam tiếp cận thị trường LNG toàn cầu thay vì phụ thuộc vào trữ lượng khí nội địa đang suy giảm. Đây cũng là tiền đề quan trọng để phát triển các trung tâm điện khí LNG khác, góp phần đa dạng hóa nguồn cung nhiên liệu và bảo đảm an ninh năng lượng trong trung và dài hạn.

Đáng chú ý, Nhơn Trạch 3 và 4 còn được nhìn nhận như một "dự án mẫu" - dự án khởi đầu cho điện khí LNG tại Việt Nam. Việc dự án đi vào vận hành sẽ giúp làm rõ nhiều vấn đề then chốt như cơ chế bảo đảm tiêu thụ điện, giá LNG, phương án cung ứng nhiên liệu LNG dài hạn cũng như vai trò hỗ trợ của Nhà nước trong giai đoạn đầu hình thành thị trường.

Từ đó, dự án có thể tạo hiệu ứng lan tỏa, kích thích sự phát triển của các dự án điện khí LNG tương tự trong tương lai…

Gia Trí