Nhà văn Úc bị bắt tại Trung Quốc đối mặt với cáo buộc gián điệp
Một nhà văn người Úc gốc Hoa đã chính thức bị bắt giữ tại Trung Quốc vì lý do nghi ngờ gián điệp, giữa bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Úc và đối tác thương mại lớn nhất của mình.
Yang Hengjun, một nhà cựu ngoại giao Trung Quốc, một nhà báo và blogger trực tuyến đã bị giam giữ tại thành phố phía nam Quảng Châu để chờ chuyển đến Thượng Hải, sau khi ông đã bay từ New York đến Trung Quốc.
“Tiến sĩ Yang đã bị giam giữ tại Bắc Kinh trong điều kiện khắc nghiệt mà không rõ chứng cứ buộc tội trong hơn 7 tháng,” Bộ trưởng Ngoại giao Úc Marise Payne cho biết trong một tuyên bố, bổ sung thông tin về việc ông Yang bị bắt vì nghi ngờ làm gián điệp vào thứ Sáu vừa qua.
Tội gián điệp sẽ bị xử phạt tử hình tại Trung Quốc.
Vụ bắt giữ ông Yang, 53 tuổi, diễn ra cùng thời điểm Bắc Kinh đang phải đấu tranh để ngăn chặn các cuộc biểu tình chống chính phủ ở Hồng Kông. Không có phản hồi ngay lập tức từ phía Bộ Ngoại giao Trung Quốc hay đại sứ quán Trung Quốc tại Úc.
Vợ của ông Yang Jun – người có thẻ thường trú tại Úc, cũng bị cấm rời khỏi Trung Quốc.
Trung Quốc đã không cho phép ông Yang được tiếp cận với luật sư hoặc gia đình kể từ khi bị giam giữ, Bộ trưởng Marise Payne cho biết. Tuy nhiên, các quan chức từ đại sứ quan Úc đã đến thăm ông Yang bảy lần kể từ tháng 1.
Luật sư của ông Yang cho biết, ông Yang hiện phải đối mặt với cáo buộc làm gián điệp mà ông Yang sẽ đứng ra phủ nhận, và cơ sở của cáo buộc này là không rõ ràng. “Chúng tôi biết rằng ông Yang là nhà hoạt động chính trị theo nghĩa là anh ấy là một nhà hoạt động dân chủ và là một blogger, nhưng chúng tôi không hiểu điều gì khác đang chống lại ông ấy vào thời điểm này.”
Luật sư Robert Stary nói rằng ông muốn chính phủ Úc lên tiếng đòi lại công bằng và yêu cầu thả ông Yang Jun, nếu chính quyền Trung Quốc không có bằng chứng nào khác ngoài việc ông Yang là một nhà hoạt động dân chủ. Ông Robert Stary cũng đang tóm tắt lại trường hợp này với Julian McMahon - luật sư nổi tiếng người Úc - để trở thành luật sư đại diện cho ông Yang.
Ông Feng Chongyi, một học giả tại Đại học Công nghệ Sydney cho biết những cáo buộc chống lại người bạn của mình là rất nghiêm trọng. “Đây là điều hết sức kì quặc khi họ không thể cung cấp bằng chứng cho những cáo buộc có động cơ chính trị như thế này,” ông Feng chia sẻ với Reuters.
Mặc dù gần đây, các bài viết của ông Yang đều đã tránh nhắc đến chính trị Trung Quốc, nhưng trước đây vào đầu những năm 2000, ông đã được nhiều người biết đến với biệt danh “kẻ kháo chuyện dân chủ” (democracy peddler).
Một số công dân Úc đã phải đối mặt với thời gian ngồi tù tại Trung Quốc trong suốt thập kỷ qua, trong đó có người đứng đầu công ty khai thác Rio Tinto toàn cầu, ông Stern Hu, đã phải chịu kết án năm 2010 vì tham nhũng và ăn cắp bí mật thương mại. 16 nhân viên từ Crown Resorts của Úc đã bị bỏ tù từ 9 – 10 tháng và phạt tiền 8,62 triệu nhân dân tệ (1,2 triệu USD) vì tội danh quảng cáo cờ bạc để lôi kéo các tay chơi lớn của Trung Quốc. Phiên tòa kết án đã diễn ra một cách rất nhanh chóng, được cho là nằm trong kế hoạch kiểm soát rộng rãi về nạn cờ bạc tại Trung Quốc.
