Nhà văn và họa sĩ cùng sáng tạo để chinh phục độc giả
Làm mới các tác phẩm văn học nghệ thuật, nhất là tác phẩm dành cho thiếu nhi bằng phần minh họa ấn tượng không còn là điều xa lạ đối với các đơn vị xuất bản hiện nay.
Đã có hàng trăm cuốn sách ra đời với phần lời do các nhà văn, phần tranh do các họa sĩ minh họa độc đáo khiến độc giả, nhất là người trẻ thích thú.
* Nhiều ấn phẩm nổi bật
Bộ tranh truyện Danh nhân đất Đồng Nai gồm 5 tập do nhà văn Nguyễn Thái Hải viết lời, họa sĩ Phạm Quang Huy vẽ minh họa của NXB Đồng Nai phát hành trong tháng 11 vừa qua đã thu hút sự quan tâm của bạn đọc trong tỉnh. Đây là bộ tranh truyện khá đặc biệt từ nội dung đến hình thức. Chỉ với 20 trang/tập truyện, chân dung các nhân vật lịch sử của Đồng Nai: Nguyễn Hữu Cảnh, Trịnh Hoài Đức, Trần Thượng Xuyên, Nguyễn Tri Phương, Thủ Huồng hiện lên ngắn gọn nhưng đầy đủ, sinh động từ xuất thân, cuộc đời, sự nghiệp đến những đóng góp...
Đây không phải là lần đầu NXB Đồng Nai thực hiện bộ tranh truyện dành cho thiếu nhi. Trước đó, NXB đã thực hiện bộ truyện Cô tiên xanh - một trong những bộ truyện ăn khách của họa sĩ Nguyễn Văn Hương, bút danh Kim Khánh. Bộ truyện do nhiều tác giả viết lời, đã gây được tiếng vang trong giới xuất bản, nhận được nhiều phản hồi tích cực từ bạn đọc. Truyện lồng ghép các yếu tố giáo dục, bài học đạo đức cho lứa tuổi học trò.
Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều tác phẩm có sự kết hợp giữa nhà văn và họa sĩ. Tùy theo lứa tuổi, sở thích mà bạn đọc có thể thoải mái lựa chọn những đầu sách phù hợp. Các NXB như: Trẻ, Kim Đồng, Văn học, Văn hóa - văn nghệ, Hội Nhà văn… đã ấn hành nhiều bộ sách tạo ấn tượng trong lòng bạn đọc. Có thể kể đến các tác phẩm như: Hạ về trên đồng cỏ lau, lời của Hoàng Phương Thúy, tranh vẽ của Vương Thùy Linh; Truyện Kiều của Nguyễn Du với phần minh họa của 15 họa sĩ có tên tuổi.
Hay các tác phẩm: Lĩnh Nam chích quái của Trần Thế Pháp, Dế mèn phiêu lưu ký của Tô Hoài với phần minh họa của họa sĩ Tạ Huy Long; Lục Vân Tiên của Nguyễn Đình Chiểu với phần vẽ của họa sĩ Nguyễn Công Hoan; Thiện và ác và cổ tích kể lại 16 câu chuyện rất quen thuộc như: Sự tích trầu cau, Trương Chi, Tấm Cám... mỗi truyện có một họa sĩ vẽ khác nhau tạo nên sự đa dạng và đầy cá tính cho cuốn sách.
Với ưu điểm ngắn gọn, đơn giản, dễ theo dõi, lời văn mượt mà, tranh vẽ đẹp…, những tác phẩm tranh truyện sau khi xuất bản nhận được sự ủng hộ của một lượng lớn độc giả, nhất là các em thiếu nhi. Dòng sách này hiện đã và đang bắt kịp thị hiếu của bạn đọc. Sức mạnh của ngôn từ kết hợp với các hình ảnh minh họa sống động góp phần chuyển tải cảm xúc đến trái tim một cách nhanh nhất. Đồng thời, kích thích trí tưởng tượng của bạn đọc về các bối cảnh văn hóa, lịch sử xuất hiện trong tác phẩm, nhất là những nhân vật đã ở khá xa thời đại hôm nay.
* Chinh phục mọi đối tượng bạn đọc…
Theo nhà văn Nguyễn Thái Hải, hiện nay xu hướng đọc sách có vẽ tranh minh họa được nhiều bạn đọc lựa chọn bởi họ thích sự gần gũi, dễ tiếp cận. Bên cạnh phần lời, phần minh họa sẽ giúp độc giả hình dung một cách cụ thể hơn về tác phẩm và nhân vật, làm gia tăng xúc cảm thẩm mỹ của người đọc, từ đó tác phẩm đọng lại trong lòng độc giả lâu hơn.
“Tranh truyện Danh nhân đất Đồng Nai là bộ sách đầu tiên tôi thực hiện có sự phối hợp với NXB Đồng Nai và họa sĩ Phạm Quang Huy. Sau khi chia bố cục theo từng đoạn, từng trang, tôi chuyển phần lời về NXB để họa sĩ thực hiện công đoạn vẽ tranh. Phần lời và phần tranh phối hợp chặt chẽ, giúp thiếu nhi dễ dàng tiếp cận tác phẩm, kích thích các em tìm đọc” - nhà văn Thái Hải chia sẻ.
Nhiều họa sĩ cho rằng, cái khó của vẽ tranh minh họa cho tác phẩm là vẽ các nhân vật lịch sử. Bởi nhiều nhân vật lịch sử chủ yếu được phục dựng qua tranh, tượng… nên khi vẽ các họa sĩ phải tìm hiểu, nghiên cứu lịch sử rất nhiều, từ khuôn mặt đến trang phục, hành động. Đặc biệt, mỗi khung tranh trong phần đối thoại phải thể hiện được tốt nhất cảm xúc của nhân vật. Với những cuốn sách cho thiếu nhi, hình vẽ phải sinh động, bắt mắt, còn với những tranh minh họa cho người lớn thì vẽ đơn giản hơn, ít màu, làm nổi bật được nội dung.
Từng vẽ minh họa nhiều đầu sách như: Những nhân vật biến đổi thế giới, Bill Gates - Ông vua công nghệ thông tin, truyện cổ tích hài hước…, họa sĩ Phạm Quang Huy (P.Quang Vinh, TP.Biên Hòa) là một trong số ít họa sĩ có nhiều kinh nghiệm trong việc minh họa cho các tác phẩm văn chương. Theo họa sĩ, tùy vào mỗi tác phẩm mà người vẽ có thể chọn cách vẽ theo như mô tả của nhà văn hay thêm những sáng tạo của bản thân để tranh thêm hài hòa, sinh động.
Có thể nói, với số lượng bạn đọc “tiềm năng”, các loại sách truyện có vẽ minh họa đã và đang tạo nên luồng gió mới cho xuất bản sách in. Điều cần làm hiện nay là các nhà văn, họa sĩ cần mạnh dạn “mở lối” cho mình, phối hợp chặt chẽ với nhau để sáng tạo thêm nhiều tác phẩm mới, đáp ứng nhu cầu của bạn đọc gần xa.