Nhân dân tệ tìm cách thách thức đồng đô la nhưng gặp rào cản từ các thương nhân

Kết quả khảo sát từ báo cáo Cross-Border Yuan Insight quý đầu tiên cho thấy khoảng 47,7% doanh nghiệp cho biết đối tác thương mại không quan tâm đến việc sử dụng nhân dân tệ, đây là rào cản chính cho sự phổ biến của nó. Cuộc khảo sát này được thực hiện bởi Bank of Communications, ngân hàng lớn thứ năm của Trung Quốc tính theo quy mô, và Viện Tiền tệ Quốc tế của Đại học Renmin.

Trong quý 2, gần 80% công ty không có kế hoạch tăng thanh toán bằng nhân dân tệ.

Trong số 1.657 công ty được khảo sát vào tháng 3, có khoảng 71% là doanh nghiệp tư nhân, 13% là doanh nghiệp nhà nước và 15% là doanh nghiệp có vốn nước ngoài. Khoảng một phần ba doanh nghiệp cho biết mức độ khó khăn vẫn không thay đổi so với một năm trước, trong khi khoảng 11% cho rằng tình hình đã trở nên tồi tệ hơn.

Những phát hiện này phản ánh thách thức mà Bắc Kinh đang phải đối mặt trong việc cố gắng biến nhân dân tệ thành một loại tiền tệ toàn cầu có khả năng thách thức quyền bá chủ của đồng đô la Mỹ. Đồng đô la Mỹ mang lại cho Washington quyền lực đáng kể trong việc áp đặt các lệnh trừng phạt kinh tế và thực hiện các hình thức chiến tranh tài chính khác.

Chỉ số quốc tế hóa của đồng nhân dân tệ, do ngân hàng trung ương Trung Quốc đo lường, đã cải thiện đáng kể kể từ năm 2009. Tuy nhiên, nhân dân tệ vẫn thua xa đồng đô la và đồng euro về thanh toán thương mại, thanh toán quốc tế, giao dịch ngoại hối và dự trữ ngoại hối của ngân hàng trung ương.

Cuộc khảo sát cũng cho thấy các trở ngại khác bao gồm biến động tỷ giá, chênh lệch lãi suất giữa nhân dân tệ và ngoại tệ, và rào cản đối với dòng vốn xuyên biên giới. Hơn 63,84% người được hỏi cho rằng “sự phức tạp của chính sách” là trở ngại chính, và hơn 40% cho biết khó khăn nằm ở “sự tương thích của luật pháp và quy định” cũng như “rào cản dòng vốn”. Gần 30% cho rằng “phạm vi đầu tư hạn chế” của nhân dân tệ là vấn đề, trong khi khoảng 20% chỉ ra “thiếu công cụ phòng ngừa rủi ro”.

George Lu, giám đốc điều hành tại một công ty thiết bị y tế châu Âu ở đồng bằng sông Dương Tử, cho biết nhiều nhà sản xuất thiết bị gốc (OEM) sẽ nhận thanh toán bằng đô la từ trụ sở chính ở nước ngoài, sau đó chuyển số tiền đó sang nhân dân tệ để trang trải chi phí sản xuất và vận hành. Số tiền dư thừa bằng nhân dân tệ sau đó được giữ trong tài khoản ngân hàng Trung Quốc để đầu tư ngắn hạn, trước khi chuyển đổi trở lại đô la Mỹ khi tỷ giá hối đoái thuận lợi. "Chúng tôi hiện không xem xét hoạt động kinh doanh nhân dân tệ khác vì rủi ro chính sách và thị trường là không thể kiểm soát được," ông Lu nói.

Kent Liu, một nhà sản xuất máy in kỹ thuật số có trụ sở tại Quảng Châu, cho biết: “Khách hàng Đông Nam Á có xu hướng thanh toán bằng nhân dân tệ nhiều hơn, nhưng hầu hết trong số họ chủ yếu là người gốc Trung Quốc. Khách hàng ở các thị trường nước ngoài khác hiện thích thanh toán bằng đô la hơn, vì nhân dân tệ vẫn không hữu ích lắm cho việc đầu tư vào nước họ.”

Cuộc khảo sát cho thấy hầu hết những người được hỏi đều tham gia vào các hoạt động thanh toán thương mại xuyên biên giới bằng nhân dân tệ hoặc giao dịch ngoại hối liên quan đến nhân dân tệ. Tuy nhiên, chưa đến một phần tư trong số họ tiến hành tài trợ thương mại bằng nhân dân tệ ở nước ngoài, gửi tiền bằng nhân dân tệ hoặc kinh doanh quản lý tài sản bằng nhân dân tệ.

Về kế hoạch cho quý 2, gần 80% công ty không có kế hoạch tăng thanh toán bằng nhân dân tệ; gần 10% có kế hoạch tăng thanh toán trực tiếp bằng nhân dân tệ lên tới 10%; 9% dự định tăng số tiền từ 10 đến 50%; và chỉ có 2% có kế hoạch tăng số tiền từ 50 đến 100%.

Báo cáo kết luận rằng sự gia tăng bất ổn kinh tế và chính trị trên toàn cầu, biến động gia tăng trên thị trường tài chính quốc tế, rủi ro địa chính trị và xung đột thương mại Trung-Mỹ đều có tác động lớn đến việc thanh toán bằng nhân dân tệ xuyên biên giới. Báo cáo kêu gọi các nhà chức trách nỗ lực nhiều hơn để đơn giản hóa các quy trình thanh toán nhân dân tệ xuyên biên giới, giảm chi phí giao dịch và hỗ trợ các doanh nghiệp ngoại thương mới, đồng thời thúc đẩy sử dụng nhân dân tệ trong giao dịch các mặt hàng chính như dầu, khí đốt và quặng sắt.

Thùy Linh (Theo SCMP)