Nhận diện 'sát thủ' khiến sản phụ ở Bệnh viện Việt Pháp tử vong
Băng huyết sau sinh là tình trạng mất máu tích lũy 1.000 ml, hoặc mất máu do các dấu hiệu giảm thể tích máu trong vòng 24 giờ sau khi sinh. Đây là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong cho sản phụ trên thế giới.
Tử vong do băng huyết
Ngày 4/11, một tài khoản Facebook đăng bài phản ánh về trường hợp sản phụ N.Q.P. mất máu nhiều khi sinh con tại Bệnh viện Việt Pháp (Hà Nội). Liên quan đến vụ việc này, ngày 5/11, Bộ Y tế đã yêu cầu Bệnh viện Việt Pháp xác minh, báo cáo thông tin. Đồng thời, yêu cầu lập Hội đồng chuyên môn theo quy định để đánh giá toàn bộ về sự cố y khoa khiến sản phụ tử vong.
Theo Bệnh viện Việt Pháp, sản phụ đến viện sinh vào ngày 1/11. Trong quá trình sinh, sản phụ mất quá nhiều máu. Nguyên nhân có thể do rối loạn đông máu. Các bác sĩ của bệnh viện đã cấp cứu liên tục trong 3 ngày, xử lý cầm máu. Bệnh nhân sau đó chuyển sang khu chăm sóc tích cực và được mổ. Tuy nhiên, sản phụ này không qua khỏi.
Giải thích về tình trạng băng huyết, một bác sĩ, chuyên gia chuyên khoa sản cảnh báo: “Băng huyết sau sinh là tình trạng mất máu tích lũy 1.000 ml, hoặc mất máu do các dấu hiệu giảm thể tích máu trong vòng 24 giờ sau khi sinh. Đây là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong cho sản phụ trên thế giới”.
Nói về nguyên nhân gây băng huyết, chuyên gia này giải thích, sau sinh, tử cung thường co bóp và đẩy nhau thai ra ngoài. Khi nhau thai được lấy ra, sản phụ thường có những cơn co thắt. Nhờ đó, gây áp lực lên mạch máu để hạn chế chảy máu sau sinh. Tuy nhiên, nếu tử cung không co bóp đủ mạnh, các mạch máu này sẽ chảy máu tự do. Đây là nguyên nhân phổ biến nhất của xuất huyết sau sinh.
Bên cạnh đó, một số nguyên nhân dẫn đến băng huyết sau sinh cũng có thể bao gồm: Cơ tử cung yếu do sinh nhiều lần, u xơ tử cung, tử cung bị dị dạng; Tử cung căng giãn quá mức do đa thai, đa ối...
Ngoài ra, người có tiền sử sảy thai, nạo hút thai nhiều lần hoặc từng bị sót rau viêm niêm mạc tử cung cũng có thể bị băng huyết sau sinh.
Yếu tố gây nhiễm trùng hậu sản
Bác sĩ, chuyên gia này cho biết, dấu hiệu của băng huyết sau sinh thường và sinh mổ có thể là chảy máu không kiểm soát. Khi đó, sản phụ sẽ chảy máu từ đường sinh dục ngay sau khi đẻ và sổ rau. Lượng máu chảy ra ngoài có thể nhiều hoặc ít, máu đỏ tươi hoặc đỏ bầm, máu cục hoặc máu loãng. Máu chảy ứ trong buồng tử cung. Khi đó, tử cung tăng thể tích, đáy tử cung lên cao dần, tử cung to ra theo bề ngang, mềm nhão.
Một số biểu hiện khác của tình trạng này là: Giảm số lượng hồng cầu; Sưng và đau ở âm đạo và khu vực gần đó nếu chảy máu là do tụ máu; Không thấy khối cầu an toàn trên xương vệ.
“Tùy thuộc vào mức độ mất máu và việc hồi sức, cầm máu có tích cực hay không, băng huyết sau sinh có thể gây ra nhiều biến chứng nặng nhẹ khác nhau. Sản phụ có thể bị choáng do giảm thể tích tuần hoàn, dẫn đến suy thận, suy đa cơ quan và tử vong. Băng huyết sau sinh cũng là yếu tố thuận lợi của nhiễm trùng hậu sản”, bác sĩ, chuyên gia này cảnh báo.
Bên cạnh đó, biến chứng lâu dài của băng huyết sau sinh gồm thiếu máu, viêm tắc tĩnh mạch, hội chứng Sheehan, không thể có thêm con trong trường hợp phải cắt tử cung.
Phòng ngừa băng huyết sau sinh
“Để giảm tần suất và tỷ lệ tử vong do băng huyết sau sinh, cần dự phòng băng huyết trước khi xảy ra. Nên dự phòng cho tất cả các trường hợp sinh nở”, bác sĩ, chuyên gia này nhấn mạnh.
Cụ thể, cần tránh chuyển dạ kéo dài bằng cách theo dõi sát quá trình này. Ngoài ra, cần phòng ngừa nhiễm trùng ối bằng thuốc kháng sinh và chấm dứt thai kỳ sớm; Sử dụng cẩn thận các loại thuốc tê, mê, giảm đau trong chuyển dạ; Điều chỉnh các rối loạn đông máu (nếu có).
Bác sĩ, chuyên gia này nhấn mạnh, tuyệt đối không thực hiện các thủ thuật giúp sinh nếu không có chỉ định rõ ràng hoặc chưa đủ điều kiện. Khi làm thủ thuật phải bảo đảm nhẹ nhàng, thực hiện đúng kỹ thuật.
Ngoài ra, tìm nguyên nhân và xử trí ngay các trường hợp có cơn gò cường tính, cơn gò yếu là điều vô cùng cần thiết. Khi không thuận lợi, nên mổ lấy thai để đảm bảo an toàn cho mẹ và bé.
“Phụ nữ cần lập kế hoạch có thai để có thời gian sức khỏe hồi phục, nuôi dạy con tốt, với các biện pháp đặt vòng sau sinh, uống thuốc tránh thai dành cho bà mẹ đang cho con bú. Khi có thai, cần khám thai định kỳ. Bác sĩ sẽ cung cấp viên thuốc sắt và acid folic trong suốt thai kỳ để phòng ngừa thiếu máu. Điều này sẽ giúp cho băng huyết sau sinh nếu có xảy ra sẽ ít gây ra các biến chứng nặng hơn”, chuyên gia lý giải.
Bác sĩ, chuyên gia này lưu ý, những sản phụ nguy cơ cao cần được theo dõi sát, ít nhất 6 giờ sau sinh. Qua đó, giúp kịp thời phát hiện, tìm nguyên nhân và xử trí khi có dấu hiệu băng huyết sau sinh xảy ra.
“Sau sinh, cơ thể người mẹ thay đổi, sản phụ có thể mắc phải nhiều các bệnh lý như: Xuất huyết sau sinh, són tiểu, rối loạn tiêu hóa, rối loạn đại tiểu tiện, sa trực tràng... Đặc biệt, việc kiêng cữ không khoa học có thể làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe về sau”, bác sĩ, chuyên gia này cảnh báo.